صفوة الصفا: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۹ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ل‎ت' به 'ل‌ت'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ه' به 'ی‌ه')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ل‎ت' به 'ل‌ت')
خط ۶۲: خط ۶۲:
احساس قدردانی و شکرگزاری از مراتب مواهب و اعزاز مرادش شیخ زاهد گیلانی، از صفات بارز و مشخصه شیخ صفی‌الدین بوده است. در فصل 22 باب هشتم کتاب که در خصوص «وفای شیخ صفی‌الدین» نوشته شده، می‌خوانیم: «چون تربیت و توبه و تلقین از شیخ زاهد قدس‌الله‌روحه» گرفته بود، هر کس را که نسبت به او داشتی به‎نوعی احترام و اعزاز کردی که شرح نتوان کردن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39063/2/13 ر.ک: همان، ص14-13]</ref>.
احساس قدردانی و شکرگزاری از مراتب مواهب و اعزاز مرادش شیخ زاهد گیلانی، از صفات بارز و مشخصه شیخ صفی‌الدین بوده است. در فصل 22 باب هشتم کتاب که در خصوص «وفای شیخ صفی‌الدین» نوشته شده، می‌خوانیم: «چون تربیت و توبه و تلقین از شیخ زاهد قدس‌الله‌روحه» گرفته بود، هر کس را که نسبت به او داشتی به‎نوعی احترام و اعزاز کردی که شرح نتوان کردن<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39063/2/13 ر.ک: همان، ص14-13]</ref>.


ابن بزاز در صفوة الصفا تنها ما را از اوضاع و احوال صوفیان و دراویش مطلع نمی‌کند، بلکه در لابه‎لای حکایات مختلف کتاب، از حکام، فرمانروایان، بزرگان و طبقات مختلف مردم آگاه می‎یابیم، حتی با پهلوانان نامدار آن دوره مثل پهلوان حاج ابوبکر، پهلوان حاج صفی، پهلوان حاجی خلیل و پهلوان مترس –که در آن دوره در اردبیل و آذربایجان شهرت و معروفیت قابل‎توجهی داشته‌اند- آشنا می‌شویم و درباره حرفه قوالی و قوالان مشهور آن روزگار آگاهی‌هایی به دست می‌آوریم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39063/2/17 ر.ک: همان، ص18-17]</ref>.
ابن بزاز در صفوة الصفا تنها ما را از اوضاع و احوال صوفیان و دراویش مطلع نمی‌کند، بلکه در لابه‎لای حکایات مختلف کتاب، از حکام، فرمانروایان، بزرگان و طبقات مختلف مردم آگاه می‎یابیم، حتی با پهلوانان نامدار آن دوره مثل پهلوان حاج ابوبکر، پهلوان حاج صفی، پهلوان حاجی خلیل و پهلوان مترس –که در آن دوره در اردبیل و آذربایجان شهرت و معروفیت قابل‌توجهی داشته‌اند- آشنا می‌شویم و درباره حرفه قوالی و قوالان مشهور آن روزگار آگاهی‌هایی به دست می‌آوریم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39063/2/17 ر.ک: همان، ص18-17]</ref>.


از «اخی‌ها» نیز که طبقه اجتماعی خاصی بوده‌اند در این کتاب ذکری به میان آمده و گاهی اشارتی به وضع زندگانی و پایگاه اجتماعی آن‌ها شده است. در طول کتاب با نام 20 نفر از اخی‌ها مواجه می‌شویم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39063/2/18 ر.ک: همان، ص18]</ref>.
از «اخی‌ها» نیز که طبقه اجتماعی خاصی بوده‌اند در این کتاب ذکری به میان آمده و گاهی اشارتی به وضع زندگانی و پایگاه اجتماعی آن‌ها شده است. در طول کتاب با نام 20 نفر از اخی‌ها مواجه می‌شویم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39063/2/18 ر.ک: همان، ص18]</ref>.
خط ۸۶: خط ۸۶:
مشاجرات کلامی و لفاظی موردتوجه صفی‌الدین نبود. عالمی از شیخ سؤال کرد که حق‎تعالی را بر زنا که بر بنده‌ای صادر شود، رضا هست؟ شیخ فرمود: نه. آن عالم گفت: پس‎ قدرت و حرکت و تمکّن چرا می‌دهد؟ شیخ فرمود: حرکت‎دهنده و خالق آن حرکت اوست «وَ اللَّهُ خَلَقَکُمْ وَ مَا تَعْمَلُونَ» ﴿الصافات‏، 96﴾، اما عامل، من و توأیم: «جزاء بما کانوا یعملون»؛ چرا آن حرکت به حلال خرج نکند تا از او فرزندی در وجود آید که منفعت مسلمانان باشد؟ می‌بینید که مطلب را خیلی کوتاه و درست تمام کرده، بدون آنکه وارد بحث‎هایی بی‌نتیجه شبهه‌انگیز شود<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/56 ر.ک: همان]</ref>.
مشاجرات کلامی و لفاظی موردتوجه صفی‌الدین نبود. عالمی از شیخ سؤال کرد که حق‎تعالی را بر زنا که بر بنده‌ای صادر شود، رضا هست؟ شیخ فرمود: نه. آن عالم گفت: پس‎ قدرت و حرکت و تمکّن چرا می‌دهد؟ شیخ فرمود: حرکت‎دهنده و خالق آن حرکت اوست «وَ اللَّهُ خَلَقَکُمْ وَ مَا تَعْمَلُونَ» ﴿الصافات‏، 96﴾، اما عامل، من و توأیم: «جزاء بما کانوا یعملون»؛ چرا آن حرکت به حلال خرج نکند تا از او فرزندی در وجود آید که منفعت مسلمانان باشد؟ می‌بینید که مطلب را خیلی کوتاه و درست تمام کرده، بدون آنکه وارد بحث‎هایی بی‌نتیجه شبهه‌انگیز شود<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/56 ر.ک: همان]</ref>.


از فواید این‎ کتاب‎، وجود اشعاری به لهجه آذری قدیم‎ است که از اصیل‎ترین اسناد زبانی‎ لهجه‌های‎ فارس در دوره پس‎ از اسلامی است‎ و نیز‎ لغات‎ و ترکیبات فارسی اصیل و رسا همچون: بزرگین، تختینه‎، پلاو‎، دستنماز، روارو، شیشه باز کمخا، گندماب، غلبه (به معنی شلوغی و ازدحام و هجوم‎ جمعیت‎) که‎ تعبیر اخیر در دارابنامه بیغمی‎ نیز‎ آمده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/56 ر.ک: همان]</ref>.
از فواید این‎ کتاب‎، وجود اشعاری به لهجه آذری قدیم‎ است که از اصیل‌ترین اسناد زبانی‎ لهجه‌های‎ فارس در دوره پس‎ از اسلامی است‎ و نیز‎ لغات‎ و ترکیبات فارسی اصیل و رسا همچون: بزرگین، تختینه‎، پلاو‎، دستنماز، روارو، شیشه باز کمخا، گندماب، غلبه (به معنی شلوغی و ازدحام و هجوم‎ جمعیت‎) که‎ تعبیر اخیر در دارابنامه بیغمی‎ نیز‎ آمده است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4377/56 ر.ک: همان]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش