رسائل سیاسی عصر قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۸ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ه' به 'ی‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ح' به 'ن‌ح')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ه' به 'ی‌ه')
خط ۵۹: خط ۵۹:
نویسنده، این رساله آن را در دهه آخر صفر 1294 به پایان برده است. به گزارش نویسنده، او در 1274ق و قریب یک سال قبل از سقوط میرزا آقاخان در تهران بوده و هشت سال پس از عزل وی نیز در همان جا ساکن بوده است. او در حدود 1282 ایران را ترک کرده و به سیاحت در هندوستان و روس و عثمانی و عراق و حجاز پرداخته و روانه مصر شده و پس از شش سال توقف در این کشور، این رساله را برای نشان دادن دردهای ایران و ایرانی و باز کردن راهی برای حل مشکلات و انجام اصلاحات و حرکت به‌سوی ترقی، نوشته است.<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>.
نویسنده، این رساله آن را در دهه آخر صفر 1294 به پایان برده است. به گزارش نویسنده، او در 1274ق و قریب یک سال قبل از سقوط میرزا آقاخان در تهران بوده و هشت سال پس از عزل وی نیز در همان جا ساکن بوده است. او در حدود 1282 ایران را ترک کرده و به سیاحت در هندوستان و روس و عثمانی و عراق و حجاز پرداخته و روانه مصر شده و پس از شش سال توقف در این کشور، این رساله را برای نشان دادن دردهای ایران و ایرانی و باز کردن راهی برای حل مشکلات و انجام اصلاحات و حرکت به‌سوی ترقی، نوشته است.<ref>ر.ک: همان، ص19</ref>.


«در ایامی که او تألیف منهاج العلی را آغاز کرد، ناصرالدین شاه نیز سال‎های تمایل به اصلاح‎طلبی را پشت سر گذاشته و به وادی غفلت و تسلیم به اندیشه‌ها و القائات کهنه‎پرستان افتاده بود. به همین دلیل نیز چون بهبهانی از تغییر اندیشه و سلوک شاه بی‌اطلاع بود، بر اساس آگاهی‎های دوره حضورش در تهران، همچنان ناصرالدین شاه را محور اصلاحات می‌دانست و می‌کوشید تا نشان دهد که سرچشمه معایب امور ایران در امور زیر است نه اندیشه و عمل شاه: بی‌نظمی دستگاه دیوان، خلاف و نفاق اولیای دولت، اخلال وزرا و وکلا در کار دولت. به گمان بهبهانی برای درمان دردها و معایب ایران، چهار دوای نافع متصور است، به شرح زیر: اجتماع عقلای دولت و ملت برای تدوین قانون عدل جدید؛ تأسی به قانون و قواعد سلاطین سلف که اقتدار خویش و کشور را در ایجاد قدرت نظامی و هجوم به کشورهای همسایه جستجو می‌کردند؛ استقرار و استحکام قوانین شریعت؛ پیروی از قواعد و آداب و اسلوب حکومتی دول خارج»<ref>همان، ص20</ref>.
«در ایامی که او تألیف منهاج العلی را آغاز کرد، ناصرالدین شاه نیز سال‎های تمایل به اصلاح‎طلبی را پشت سر گذاشته و به وادی غفلت و تسلیم به اندیشه‌ها و القائات کهنه‎پرستان افتاده بود. به همین دلیل نیز چون بهبهانی از تغییر اندیشه و سلوک شاه بی‌اطلاع بود، بر اساس آگاهی‌های دوره حضورش در تهران، همچنان ناصرالدین شاه را محور اصلاحات می‌دانست و می‌کوشید تا نشان دهد که سرچشمه معایب امور ایران در امور زیر است نه اندیشه و عمل شاه: بی‌نظمی دستگاه دیوان، خلاف و نفاق اولیای دولت، اخلال وزرا و وکلا در کار دولت. به گمان بهبهانی برای درمان دردها و معایب ایران، چهار دوای نافع متصور است، به شرح زیر: اجتماع عقلای دولت و ملت برای تدوین قانون عدل جدید؛ تأسی به قانون و قواعد سلاطین سلف که اقتدار خویش و کشور را در ایجاد قدرت نظامی و هجوم به کشورهای همسایه جستجو می‌کردند؛ استقرار و استحکام قوانین شریعت؛ پیروی از قواعد و آداب و اسلوب حکومتی دول خارج»<ref>همان، ص20</ref>.
او چهارمین فرض را بهترین دوا می‌داند.
او چهارمین فرض را بهترین دوا می‌داند.


خط ۷۸: خط ۷۸:


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
فهرست مطالب در آغاز اثر و نمایه‌ها (دربردارنده نمایه «آیات»، «احادیث و روایات»، «سخنان حکما و بزرگان»، «اشخاص»، «اصطلاحات، القاب و عناوین»، «جای‎ها» و «اقوام، طوایف و خاندان‌ها») در پایان آن آمده است.<ref>ر.ک: کتاب، ص669-714</ref>.
فهرست مطالب در آغاز اثر و نمایه‌ها (دربردارنده نمایه «آیات»، «احادیث و روایات»، «سخنان حکما و بزرگان»، «اشخاص»، «اصطلاحات، القاب و عناوین»، «جای‌ها» و «اقوام، طوایف و خاندان‌ها») در پایان آن آمده است.<ref>ر.ک: کتاب، ص669-714</ref>.


اشتباهی در ارجاع به ذکر شماره صفحات در فهرست و شماره صفحات محتوای مطالب در این کتاب وجود دارد؛ یعنی ارجاع به شماره صفحه‌ها در فهرست با شماره صفحه‌های محتوا همسان نیست؛ مثلاًنمایه‌ها طبق فهرست مطالب باید از صفحه 704 تا 738 را اشغال کرده باشند، درحالی‌که در صفحات کتاب، میان صفحه‌های 669 تا 714 جای گرفته‌اند.
اشتباهی در ارجاع به ذکر شماره صفحات در فهرست و شماره صفحات محتوای مطالب در این کتاب وجود دارد؛ یعنی ارجاع به شماره صفحه‌ها در فهرست با شماره صفحه‌های محتوا همسان نیست؛ مثلاًنمایه‌ها طبق فهرست مطالب باید از صفحه 704 تا 738 را اشغال کرده باشند، درحالی‌که در صفحات کتاب، میان صفحه‌های 669 تا 714 جای گرفته‌اند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش