۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۸ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۴۱
، ۸ سپتامبر ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ه‌س' به 'ه‌س'
جز (جایگزینی متن - 'ن‌ر' به 'ن‌ر') |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌س' به 'ه‌س') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
«وی سپس از مقاله‌ای یاد می‌کند که در روزنامه اختر چاپ شده و ضمن آن همین اندیشه‌های فرنگی‌مآبی ترویج گشته است. وی متن نامه را آورده و پس از آن به نقد مقاله پرداخته است. عنوان آن مقاله، «لزوم تشکیل انجمن دانش» و هدف اصلی آن حمله به علوم دینی و عالمان بوده است. پرسش آن مقاله این است: چرا علمای ما با این مقدار تحصیل هنوز نتوانسته‌اند «یک آلت جزئی ب‌ی‌قابلیت» بسازند»؟<ref>همان، ص21</ref>. | «وی سپس از مقاله‌ای یاد می‌کند که در روزنامه اختر چاپ شده و ضمن آن همین اندیشه‌های فرنگی‌مآبی ترویج گشته است. وی متن نامه را آورده و پس از آن به نقد مقاله پرداخته است. عنوان آن مقاله، «لزوم تشکیل انجمن دانش» و هدف اصلی آن حمله به علوم دینی و عالمان بوده است. پرسش آن مقاله این است: چرا علمای ما با این مقدار تحصیل هنوز نتوانسته‌اند «یک آلت جزئی ب‌ی‌قابلیت» بسازند»؟<ref>همان، ص21</ref>. | ||
«پس از نقد آن مقاله، وی شرحی از رواج فرنگی‌مآبی در ایران را به دست می‌دهد... او از این که ایرانیان، اقبال مردم انگلستان را | «پس از نقد آن مقاله، وی شرحی از رواج فرنگی‌مآبی در ایران را به دست می‌دهد... او از این که ایرانیان، اقبال مردم انگلستان را به‌سوی خود، فوزی عظیم شمرده‌اند و از اینکه چگونه آنها مهام امر لشکری و کشوری خود را به دست آنها سپرده‌اند می‌نالد»<ref>همان، ص22-23</ref>. | ||
«پس از این کلیات، وی به اصل مطلب، یعنی ثبت جریانات آغازین امتیاز تنباکو و رخدادهای پس از آن می‌پردازد. او با این کلیات بر آن است تا نشان دهد که پس از نفوذ فرنگیان، اقدام به تحریم، مهمترین حرکتی بوده که صورت گرفته و ضمن دفع سلطه خارجی، اعتبار اسلام را احیا کرده است... فاصله گرفتن روحانیت از نظام آموزشی جدید و انزوای فکری و فرهنگی، رها کردن قشر تحصیلکرده و نگه داشتن بخش سنتی جامعه، سبب شد تا سهم آنها در جامعه محدود شده و کانالهای قدرت در اختیار فرنگی‌مآبان قرار گیرد. شیخ حسن، پس از اشاره به گرفتن اصل امتیاز توسط خارجیها و نقش امین‌السلطان و نیز ثبت متن امتیازنامه، مجددا به سراغ توسعه نفوذ فرنگیها در ایران پرداخته و فساد و تباهی را ناشی از حضور آنان دانسته است»<ref>همان، ص23</ref>. | «پس از این کلیات، وی به اصل مطلب، یعنی ثبت جریانات آغازین امتیاز تنباکو و رخدادهای پس از آن می‌پردازد. او با این کلیات بر آن است تا نشان دهد که پس از نفوذ فرنگیان، اقدام به تحریم، مهمترین حرکتی بوده که صورت گرفته و ضمن دفع سلطه خارجی، اعتبار اسلام را احیا کرده است... فاصله گرفتن روحانیت از نظام آموزشی جدید و انزوای فکری و فرهنگی، رها کردن قشر تحصیلکرده و نگه داشتن بخش سنتی جامعه، سبب شد تا سهم آنها در جامعه محدود شده و کانالهای قدرت در اختیار فرنگی‌مآبان قرار گیرد. شیخ حسن، پس از اشاره به گرفتن اصل امتیاز توسط خارجیها و نقش امین‌السلطان و نیز ثبت متن امتیازنامه، مجددا به سراغ توسعه نفوذ فرنگیها در ایران پرداخته و فساد و تباهی را ناشی از حضور آنان دانسته است»<ref>همان، ص23</ref>. | ||