منطق المشرقیین: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۸ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'م‎ب' به 'م‌ب'
جز (جایگزینی متن - 'م‎م' به 'م‌م')
جز (جایگزینی متن - 'م‎ب' به 'م‌ب')
خط ۴۳: خط ۴۳:


===نوآوری ابن‌سینا در این اثر===
===نوآوری ابن‌سینا در این اثر===
ارغنون معلم اول شامل شش بخش بود که با اضافه دو رساله خطابه و شعر‎ و با افزودن باب ایساغوجی فرفوریوس صوری، منطقیات ارسطو بر نه بخش بالغ شد‎ و به‌صورت نه بخشی‎ نزد‎ متفکران مسلمان متداول گشت. منطقیانی چون [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]، [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]، ابوالعباس لوکری و [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه طوسی]] در همین نظام نه بخشی تحقیق می‌کرده‌اند. ولی ابن‌سینا در اشارات و منطق مشرقیین‎ خود، با الهام از تقسیم‎بندی علم به تصور و تصدیق که توسط [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] در عیون المسایل مطرح شده بود و با توجه به این‌که روش اکتساب تصور و تصدیق متمایز است، منطق را‎ به‎ دو بخش اصلی ناظر به تصورات و تصدیقات تقسیم کرد و تبویب و فصل‎بندی منطق ارسطویی را از نه باب به دو باب رسانید<ref>فایدیی، اکبر، ص70</ref>.
ارغنون معلم اول شامل شش بخش بود که با اضافه دو رساله خطابه و شعر‎ و با افزودن باب ایساغوجی فرفوریوس صوری، منطقیات ارسطو بر نه بخش بالغ شد‎ و به‌صورت نه بخشی‎ نزد‎ متفکران مسلمان متداول گشت. منطقیانی چون [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]، [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]]، ابوالعباس لوکری و [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه طوسی]] در همین نظام نه بخشی تحقیق می‌کرده‌اند. ولی ابن‌سینا در اشارات و منطق مشرقیین‎ خود، با الهام از تقسیم‌بندی علم به تصور و تصدیق که توسط [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] در عیون المسایل مطرح شده بود و با توجه به این‌که روش اکتساب تصور و تصدیق متمایز است، منطق را‎ به‎ دو بخش اصلی ناظر به تصورات و تصدیقات تقسیم کرد و تبویب و فصل‎بندی منطق ارسطویی را از نه باب به دو باب رسانید<ref>فایدیی، اکبر، ص70</ref>.


مقولات ده‌گانه بنیاد‎ متافیزیکی‎ منطق نه بخشی ارسطویی است. [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] هم با این‌که علم را به تصور و تصدیق تقسیم می‌کند، منطقیاتش به‌صورت نه بخشی و حاوی ‎ ‎مقولات است؛ اما در منطق دو بخشی [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌سینا]] مبحث مقولات وجود ندارد و این یکی از ابتکارات پر ارج است. او در بخش منطق‎ کتاب‎ حکمت‎ مشرقیه آشکارا روش دو بخشی‎ را‎ در‎ منطق پیش گرفته است. چنان‌که در ابتدای کتاب منطق مشرقیین می‌نویسد: "ما می‌خواهیم بیان کنیم که چگونه از‎ اشیای‎ موجود‎ در اوهام و اذهان خود به اشیای نامعلوم سیر کرده‎ و به‌واسطه معلومات پیشین خود معلومات دیگری را کسب می‌کنیم. اشیای حاصل در ذهن از طریق تصور نمودار می‌شوند و تصور‎ آن‌ها‎ از‎ دو حال خارج نیست یا تصور آن‌ها مجرد از حکم‎ و تصدیق است و یا این‌که تصور آن‌ها همراه با حکم و تصدیق است". بعدها منطق‎دانان زیادی نظیر [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، بغدادی‎، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر‎ رازی]]‎، خونجی، ارموی، [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانی]]، کاتبی قزوینی، [[جرجانی، علی بن محمد|میر سید شریف جرجانی]]، [[قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد|قطب‌الدین‎ رازی]]‎ و محقق دوانی از این منطق نگاری دو بخشی ابن‌سینا تبعیت کرده‌اند<ref>همان</ref>.
مقولات ده‌گانه بنیاد‎ متافیزیکی‎ منطق نه بخشی ارسطویی است. [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] هم با این‌که علم را به تصور و تصدیق تقسیم می‌کند، منطقیاتش به‌صورت نه بخشی و حاوی ‎ ‎مقولات است؛ اما در منطق دو بخشی [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌سینا]] مبحث مقولات وجود ندارد و این یکی از ابتکارات پر ارج است. او در بخش منطق‎ کتاب‎ حکمت‎ مشرقیه آشکارا روش دو بخشی‎ را‎ در‎ منطق پیش گرفته است. چنان‌که در ابتدای کتاب منطق مشرقیین می‌نویسد: "ما می‌خواهیم بیان کنیم که چگونه از‎ اشیای‎ موجود‎ در اوهام و اذهان خود به اشیای نامعلوم سیر کرده‎ و به‌واسطه معلومات پیشین خود معلومات دیگری را کسب می‌کنیم. اشیای حاصل در ذهن از طریق تصور نمودار می‌شوند و تصور‎ آن‌ها‎ از‎ دو حال خارج نیست یا تصور آن‌ها مجرد از حکم‎ و تصدیق است و یا این‌که تصور آن‌ها همراه با حکم و تصدیق است". بعدها منطق‎دانان زیادی نظیر [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، بغدادی‎، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر‎ رازی]]‎، خونجی، ارموی، [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانی]]، کاتبی قزوینی، [[جرجانی، علی بن محمد|میر سید شریف جرجانی]]، [[قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد|قطب‌الدین‎ رازی]]‎ و محقق دوانی از این منطق نگاری دو بخشی ابن‌سینا تبعیت کرده‌اند<ref>همان</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش