۵۳٬۳۲۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ ابو حیان توحیدی، علی بن محمد را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به ابوحیان توحیدی، علی بن محمد منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
|-class='articleCode' | |-class='articleCode' | ||
|کد مولف | |کد مولف | ||
|data-type='authorCode'| | |data-type='authorCode'|AUTHORCODE722AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
==ولادت== | |||
«على بن محمد بن عباس ابوحيان توحيدى» اديب و فيلسوف قرن چهارم هجرى است كه بر اساس قرائنى كه از نوشته‌هاى وى به دست مى‌آيد، متولد دهه دوم سده چهارم و ترجيحاً 310ق بوده است. زادگاه او را شيراز، نيشابور و يا واسط ياد كرده‌اند.وى در خانوده‌اى تنگدست و گمنام به دنيا آمد و خيلى زود پدر و مادر خود را از دست داد و با سرپرستى عمويش كه با او بدرفتارى مى‌كرد، بزرگ شد. | «على بن محمد بن عباس ابوحيان توحيدى» اديب و فيلسوف قرن چهارم هجرى است كه بر اساس قرائنى كه از نوشته‌هاى وى به دست مى‌آيد، متولد دهه دوم سده چهارم و ترجيحاً 310ق بوده است. زادگاه او را شيراز، نيشابور و يا واسط ياد كرده‌اند.وى در خانوده‌اى تنگدست و گمنام به دنيا آمد و خيلى زود پدر و مادر خود را از دست داد و با سرپرستى عمويش كه با او بدرفتارى مى‌كرد، بزرگ شد. | ||
اطلاع مشروحى از جوانى وى در دست نيست. | اطلاع مشروحى از جوانى وى در دست نيست. | ||
==کسب علم و دانش== | |||
وی علوم مختلف ادب، فقه، كلام و فسلفه را نزد علماى برجسته زمان فراگرفت. در فاصله 348-368ق او را نزد ابوسعيد سيرافى، عالم، اديب و فقيه نامى مى‌يابيم. وى علوم قرآنى، نحو، فقه، بلاغت، كلام، عروض و قافيه را از او آموخت؛ چه‌بسا گرايش به تصوف هم به تلقين وى در ابوحيان ايجاد شده باشد. همچنين نحو و كلام را نزد رمانى فرا گرفت. از ديگر استادان وى مى‌توان به: ابوبكر قفال شاشى فقيه شافعى، قاضى ابوالفرج نهروانى، ابوحامد مرورودى، ابوسليمان سجستانى و جز آنان اشاره كرد. | |||
وى در كودكى به بغداد آمد و در آنجا به كار استنساخ كتاب پرداخت. ظاهراً روحيه گوشه‌گير و عافيت‌طلب وى مانع از آن بود تا برخى مشاغل را كه گه‌گاه بدو پيشنهاد مى‌شد، بپذيرد. احتمالاً جهت كسب روزى بيشتر به دربار مهلبى وزير معزالدوله پيوست اما به‌واسطه اعتقاداتش طرد و از بغداد رانده شد. | وى در كودكى به بغداد آمد و در آنجا به كار استنساخ كتاب پرداخت. ظاهراً روحيه گوشه‌گير و عافيت‌طلب وى مانع از آن بود تا برخى مشاغل را كه گه‌گاه بدو پيشنهاد مى‌شد، بپذيرد. احتمالاً جهت كسب روزى بيشتر به دربار مهلبى وزير معزالدوله پيوست اما به‌واسطه اعتقاداتش طرد و از بغداد رانده شد. | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۶: | ||
ظاهراً در سال‌هاى واپسين زندگى، با توجه به روحيه انزوا طلب و گرايش‌هاى متصوفانه‌اش، به سلك صوفيان درآمد و در شيراز به بحث، درس و تأليف كتاب همت گذاشت. بسيارى از آثار وى، مربوط به همين دوره از زندگانى اوست. | ظاهراً در سال‌هاى واپسين زندگى، با توجه به روحيه انزوا طلب و گرايش‌هاى متصوفانه‌اش، به سلك صوفيان درآمد و در شيراز به بحث، درس و تأليف كتاب همت گذاشت. بسيارى از آثار وى، مربوط به همين دوره از زندگانى اوست. | ||
شايد بتوان او را به معنى واقعى كلمه، اديب نام داد؛ اديبى كه از هر فنون بهره‌اى يافته است. وى را در نحو و لغت ستوده‌اند. او فلسفه، كلام و منطق را به خوبى مى‌دانسته و بر فقه و اصول تصوف نيز آگاهى داشته است. وى در ميان شيوه‌هاى مرسوم نگارش، شيوه پيشواى خود جاحظ را كه سخت شيفته او بود، دنبال مى‌كرده است. | شايد بتوان او را به معنى واقعى كلمه، اديب نام داد؛ اديبى كه از هر فنون بهره‌اى يافته است. وى را در نحو و لغت ستوده‌اند. او فلسفه، كلام و منطق را به خوبى مى‌دانسته و بر فقه و اصول تصوف نيز آگاهى داشته است. وى در ميان شيوه‌هاى مرسوم نگارش، شيوه پيشواى خود جاحظ را كه سخت شيفته او بود، دنبال مى‌كرده است. | ||
«مثالب الوزيرين» يا «اخلاق الوزيرين» مهم‌ترين كتاب اوست كه در مقابله با كج‌رفتارى‌هاى ابن‌عميد و صاحب بن عباد و در هجو اين دو وزير نوشته است. او با مهارت تمام، به ريشخند خصوصيات جسمى و روحى آن دو پرداخته است. قدرت وى در وصف و ترسيم، به خوبى در اين كتاب هويداست. | «مثالب الوزيرين» يا «اخلاق الوزيرين» مهم‌ترين كتاب اوست كه در مقابله با كج‌رفتارى‌هاى ابن‌عميد و صاحب بن عباد و در هجو اين دو وزير نوشته است. او با مهارت تمام، به ريشخند خصوصيات جسمى و روحى آن دو پرداخته است. قدرت وى در وصف و ترسيم، به خوبى در اين كتاب هويداست. | ||
== آثار:== | == آثار:== | ||
# الاشارات الالهية؛ | |||
# الرسالة البغدادية؛ | |||
# البصائر و الذخائر؛ | |||
# حكاية ابى‌القاسم البغدادى؛ | |||
# رسالة الحياة؛ | |||
# رسالة السقيفة؛ | |||
# رسالة فى العلوم؛ | |||
# رسالة فى علم الكتابة؛ | |||
# المقابسات؛ | |||
# الهوامل و الشوامل؛ | |||
# الحج العقلى اذا ضاق الفضاء عن الحج الشرعى؛ | |||
# الرد على ابن‌جنى فى شعر المتنبى؛ | |||
# رسالة فى التشويق الى الحياة الدائمة و البقاء السرمد. | |||
==وفات== | |||
در ضبط تاريخ وفات او، ميان مورخان اختلاف است، برخى آن را 400 و برخى ديگر 414ق ذكر كرده‌اند. پس از مرگ، او را در كنار ابن خفيف به خاك سپردند. | |||
== منبع مقاله:== | == منبع مقاله:== | ||