۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ه‌ها' به 'ه‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ج' به 'ه‌ج') |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ها' به 'ه‌ها') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR16794J1.jpg | | تصویر =NUR16794J1.jpg | ||
| عنوان = | | عنوان =نامه‌های افضل کرمانی | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
}} | }} | ||
''' | '''نامه‌های افضل کرمانی'''، به کوشش [[صرفي، محمد رضا|محمدرضا صرفی]]، کتابی است به زبان فارسی در یک جلد، دربارهی زندگی، آثار، افکار، تاریخ عصر و فلسلفهی سیاسی [[افضل‌الدین کرمانی، احمد|افضل‌الدین احمد بن حامد کرمانی]]. این اثر، با همکاری انتشارات دانشگاه شهید باهنر کرمان و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان کرمان چاپ شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب، دارای اهدائیه، مقدمه ناشر به قلم علی ملانوری (مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر وقت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان کرمان)، پیشگفتار و محتوای مطالب در شش فصل اصلی است. اکثر منابع کتاب (به‌استثنای چند منبع عربی)، فارسی (اصل یا ترجمه) است. برخی منابع پس از قرآن کریم، عبارتند از: [[لسان العرب]] [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور]]، سه کتاب [[افضل‌الدین کرمانی، احمد|افضل کرمانی]]، دیوان خاقانی، لغتنمه دهخدا، تاریخ در ترازو و همچنین یادداشت و | کتاب، دارای اهدائیه، مقدمه ناشر به قلم علی ملانوری (مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر وقت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی استان کرمان)، پیشگفتار و محتوای مطالب در شش فصل اصلی است. اکثر منابع کتاب (به‌استثنای چند منبع عربی)، فارسی (اصل یا ترجمه) است. برخی منابع پس از قرآن کریم، عبارتند از: [[لسان العرب]] [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور]]، سه کتاب [[افضل‌الدین کرمانی، احمد|افضل کرمانی]]، دیوان خاقانی، لغتنمه دهخدا، تاریخ در ترازو و همچنین یادداشت و اندیشه‌های [[زرین‌کوب، عبدالحسین|عبدالحسین زرین‌کوب]]، تاریخ ادبیات در ایران ذبیحالله صفا و..<ref>ر.ک: منابع کتاب، ص243-244</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
افضل، حاصل مشاهدات خود را در سه کتاب تاریخی... ثبت کرده است... افضل را بیهقی کرمان دانسته‌اند. شیوهی تاریخنگاری وی همان شیوهی تاریخنگاری سنتی ایرانزمین است. وی هدف خود را از تاریخنگاری در چند نکته خلاصه کرده است که عبارتند از: تحریض بر اخلاق حمیده، عبرت‌انگیزی، شکر انقضای دوران محنت و زنده کردن یاد و خاطرهی زمامداران عادل. وی همچنین در لابهلای آثارش بر فواید اخلاقی و عملی تاریخ، بررسی اسباب و دلایل اعتلا و انحطاط فرهنگها، ارائه تصویری کامل از فرمانروایان، وقایع، جنگها، حوادث طبیعی و کاخها، بیان آداب و رسوم اجتماعی، ترسیم فلسفهی سیاسی خویش در ضمن بیان حکایات تاریخی و ارائهی نمونه‌ای از نثر زیبا تأکید کرده است. | افضل، حاصل مشاهدات خود را در سه کتاب تاریخی... ثبت کرده است... افضل را بیهقی کرمان دانسته‌اند. شیوهی تاریخنگاری وی همان شیوهی تاریخنگاری سنتی ایرانزمین است. وی هدف خود را از تاریخنگاری در چند نکته خلاصه کرده است که عبارتند از: تحریض بر اخلاق حمیده، عبرت‌انگیزی، شکر انقضای دوران محنت و زنده کردن یاد و خاطرهی زمامداران عادل. وی همچنین در لابهلای آثارش بر فواید اخلاقی و عملی تاریخ، بررسی اسباب و دلایل اعتلا و انحطاط فرهنگها، ارائه تصویری کامل از فرمانروایان، وقایع، جنگها، حوادث طبیعی و کاخها، بیان آداب و رسوم اجتماعی، ترسیم فلسفهی سیاسی خویش در ضمن بیان حکایات تاریخی و ارائهی نمونه‌ای از نثر زیبا تأکید کرده است. | ||
آثار افضل نموداری فشرده از تاریخ دردآور ایران در اعصار کهن است. بااین‌همه وی چندان که باید و شاید در میان تاریخنگاران و ادیبان شناخته‌شده نیست. همین امر سبب شد که کتاب حاضر دربارهی زندگی، آثار، افکار، تاریخ عصر و فلسلفهی سیاسی وی نوشته شود، تا | آثار افضل نموداری فشرده از تاریخ دردآور ایران در اعصار کهن است. بااین‌همه وی چندان که باید و شاید در میان تاریخنگاران و ادیبان شناخته‌شده نیست. همین امر سبب شد که کتاب حاضر دربارهی زندگی، آثار، افکار، تاریخ عصر و فلسلفهی سیاسی وی نوشته شود، تا زمینه‌های شناخت وی را برای کسانی که با آثار و زندگی این دبیر تاریخنگار آشنایی کمتری دارند، فراهم نماید»<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص11</ref>. | ||
محتوای مطالب کتاب، در شش بخش اصلی ارائه شده است؛ در بخش اول سالشمار وقایع عصر افضل بیان شده است. نویسنده در این بخش، اهم رویدادها از سال 530، یعنی تولد [[افضل‌الدین کرمانی، احمد|افضل‌الدین کرمانی]] تا سال 619، یعنی ورود براق به کرمان و پایه‌گذاری سلسله قراختیاییان کرمان را که سال احتمالی درگذشت اوست، ذکر کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-23</ref>. | محتوای مطالب کتاب، در شش بخش اصلی ارائه شده است؛ در بخش اول سالشمار وقایع عصر افضل بیان شده است. نویسنده در این بخش، اهم رویدادها از سال 530، یعنی تولد [[افضل‌الدین کرمانی، احمد|افضل‌الدین کرمانی]] تا سال 619، یعنی ورود براق به کرمان و پایه‌گذاری سلسله قراختیاییان کرمان را که سال احتمالی درگذشت اوست، ذکر کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13-23</ref>. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
در بخش سوم، روش و هدف تاریخنگاری افضل، ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص33-38</ref>. او در صفحه 165 عقد العلی می‌نویسد: «پیش از من بنده، صاحب کلیله و دمنه و صاحب سندبادنامه آن رموز و حکایات را کسوت عبارت پوشیده‌اند و در حلهی براعت عرض داده‌اند. ناقدان که عقل ممیز و فاضلان که طبع مبرز دارند، اگر انصاف دهند، سمین سخن از غَثّ و جدید فضل از رثّ جدا کنند». همچنین در صفحه 52 بدائع الأزمان، می‌خوانیم: «غرض ما از این جمع، ذکر انقلاب دول و تبدیل ملوک است بر وجه کلی؛ اگر به ذکر جزویات وقایع و حوادث و انواع محن و فتن که در این مدت در کرمان افتاد، از عزل و تولیت وزرا و قبض و اطلاع امرا و آمدوشد غلامان و شکلهای بدیع و کارهای قطیع و قتلهای زریع و غارات شنیع اشتغال رود، این سواد، ده مجلد شود و این صورت بر وجه نمودار ایراد افتاد»<ref>همان، ص38</ref>. | در بخش سوم، روش و هدف تاریخنگاری افضل، ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص33-38</ref>. او در صفحه 165 عقد العلی می‌نویسد: «پیش از من بنده، صاحب کلیله و دمنه و صاحب سندبادنامه آن رموز و حکایات را کسوت عبارت پوشیده‌اند و در حلهی براعت عرض داده‌اند. ناقدان که عقل ممیز و فاضلان که طبع مبرز دارند، اگر انصاف دهند، سمین سخن از غَثّ و جدید فضل از رثّ جدا کنند». همچنین در صفحه 52 بدائع الأزمان، می‌خوانیم: «غرض ما از این جمع، ذکر انقلاب دول و تبدیل ملوک است بر وجه کلی؛ اگر به ذکر جزویات وقایع و حوادث و انواع محن و فتن که در این مدت در کرمان افتاد، از عزل و تولیت وزرا و قبض و اطلاع امرا و آمدوشد غلامان و شکلهای بدیع و کارهای قطیع و قتلهای زریع و غارات شنیع اشتغال رود، این سواد، ده مجلد شود و این صورت بر وجه نمودار ایراد افتاد»<ref>همان، ص38</ref>. | ||
در بخش چهارم، نظام سیاسی پیشنهادی و | در بخش چهارم، نظام سیاسی پیشنهادی و اندیشه‌های سیاسی افضل بررسی می‌گردد؛ «نظام سیاسی مورد نظر افضل یک نظام نظری و آرمانی است که فقط می‌توان آن را در لابهلای آثار خردمندان یافت. شهریاران شهر افضل بههیچنحو آراسته به این صفات نبوده‌اند و هیچگونه تضمین مادی یا معنوی‌ای برای اجرای نظریه‌های آن روزگار قابل تصور نبوده است»<ref>همان، ص44</ref>. افضل در این بخش بر وجود 14 صفت در حاکم و اخلاقیاتی که حاکم باید از آنها پرهیز کند، تأکید می‌کند. او همچنین به 8 مورد از وظایف شهریاران نیز در این بخش اشاره می‌نماید: رفتار بر پایه عدالت و پرهیز از ستم، حسن سیاست، دیدار و همنشینی با عالمان و پرهیزکاران، اعراض از دنیا، عفت گفتار، مهربانی و مردمداری و نیکوکاری، حفظ وقار پادشاهی و آگاهی از اخبار ولایت و حال مردم<ref>ر.ک: همان، ص39-62</ref>. | ||
بازتاب فرهنگ عامه در آثار [[افضل‌الدین کرمانی، احمد|افضل کرمانی]]، بخش پنجم محتوای مطالب کتاب را تشکیل می‌دهد. در این بخش به مباحثی چون: باورهای خرافی در آثار افضل، آداب و رسوم مردم و قوانین و آداب و رسوم حکومتی پرداخته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص63-78</ref>. | بازتاب فرهنگ عامه در آثار [[افضل‌الدین کرمانی، احمد|افضل کرمانی]]، بخش پنجم محتوای مطالب کتاب را تشکیل می‌دهد. در این بخش به مباحثی چون: باورهای خرافی در آثار افضل، آداب و رسوم مردم و قوانین و آداب و رسوم حکومتی پرداخته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص63-78</ref>. | ||