قضاء و قدر و جبر و اختیار: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ت' به 'ه‌ت')
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ه' به 'ن‌ه')
خط ۴۶: خط ۴۶:
در بخش نخست، به بررسی اهمیت مسئله قضاء و قدر پرداخته شده است. یکى از مسائلى که در ادیان آسمانى و به‎خصوص دین مقدس اسلام در زمینه خداشناسى مطرح شده است و متکلمین و فلاسفه الهى در بحث الهیات به تبیین آن، چه از دیدگاه عقل و چه از دیدگاه نقل پرداخته‌اند، مسئله قضاء و قدر است که از پیچیده‌ترین و غامض‎ترین مسائل الهیات بشمار مى‎رود. به اعتقاد نویسنده، محور اصلى غموض این مسئله را رابطه آن با اختیار انسان در فعالیت‎هاى اختیاری‌اش تشکیل مى‎دهد؛ یعنى چگونه مى‎توان از یک‎سوى به قضاء و قدر الهى معتقد شد و از سوى دیگر، اراده و آزادى انسان و نقش آن را در تعیین سرنوشت خودش پذیرفت<ref>ر.ک: متن کتاب، ص21</ref>.
در بخش نخست، به بررسی اهمیت مسئله قضاء و قدر پرداخته شده است. یکى از مسائلى که در ادیان آسمانى و به‎خصوص دین مقدس اسلام در زمینه خداشناسى مطرح شده است و متکلمین و فلاسفه الهى در بحث الهیات به تبیین آن، چه از دیدگاه عقل و چه از دیدگاه نقل پرداخته‌اند، مسئله قضاء و قدر است که از پیچیده‌ترین و غامض‎ترین مسائل الهیات بشمار مى‎رود. به اعتقاد نویسنده، محور اصلى غموض این مسئله را رابطه آن با اختیار انسان در فعالیت‎هاى اختیاری‌اش تشکیل مى‎دهد؛ یعنى چگونه مى‎توان از یک‎سوى به قضاء و قدر الهى معتقد شد و از سوى دیگر، اراده و آزادى انسان و نقش آن را در تعیین سرنوشت خودش پذیرفت<ref>ر.ک: متن کتاب، ص21</ref>.


در بخش دوم، به بررسی تاریخچه قضاء و قدر در میان مسلمانان پرداخته شده است. نویسنده بر این باور است که طرح این مسئله در میان مسلمانان در صدر اسلام، یک امر طبیعی بوده است و برای این موضوع، دلایلی اقامه کرده است؛ از جمله اینکه چون این مسئله با سرنوشت انسان‎ها مربوط است، مورد علاقه هر انسانى است که به بلوغ فکرى رسیده است؛ چنان‎که جامعه‌اى یافت نمى‎شود که وارد مرحله‌اى از مراحل تفکر شده باشد و این مسئله را براى خود طرح نکرده باشد. جامعه اسلامى هم که به علل بسیارى زود و سریع وارد مرحله تفکر علمى شد، خواه‎ناخواه در ردیف اولین مسائلى که برایش مطرح شد، همین مسئله قضاء و قدر و جبر و اختیار بوده است<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>.
در بخش دوم، به بررسی تاریخچه قضاء و قدر در میان مسلمانان پرداخته شده است. نویسنده بر این باور است که طرح این مسئله در میان مسلمانان در صدر اسلام، یک امر طبیعی بوده است و برای این موضوع، دلایلی اقامه کرده است؛ از جمله اینکه چون این مسئله با سرنوشت انسان‌ها مربوط است، مورد علاقه هر انسانى است که به بلوغ فکرى رسیده است؛ چنان‎که جامعه‌اى یافت نمى‎شود که وارد مرحله‌اى از مراحل تفکر شده باشد و این مسئله را براى خود طرح نکرده باشد. جامعه اسلامى هم که به علل بسیارى زود و سریع وارد مرحله تفکر علمى شد، خواه‎ناخواه در ردیف اولین مسائلى که برایش مطرح شد، همین مسئله قضاء و قدر و جبر و اختیار بوده است<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>.


در بخش سوم، به تعریف لغوی و اصطلاحی مفهوم قضاء و قدر پرداخته شده است. واژه قضاء به معناى گذراندن و به پایان رساندن و یکسره کردن است و نیز به معناى داورى کردن (که نوعى یکسره کردن اعتبارى است) به‎کار مى‎رود. قاضى را از این جهت قاضى گویند که میان متخاصمین، حکم و داورى مى‎کند. لذا کلمه «قضاء» در مورد «حکم» زیاد استعمال مى‎شود. واژه «قدر و تقدیر» نیز به معناى اندازه و اندازه‎گیرى و چیزى را با اندازه معینى ساختن، استعمال مى‎شود<ref>ر.ک: همان، ص29-‎30</ref>.
در بخش سوم، به تعریف لغوی و اصطلاحی مفهوم قضاء و قدر پرداخته شده است. واژه قضاء به معناى گذراندن و به پایان رساندن و یکسره کردن است و نیز به معناى داورى کردن (که نوعى یکسره کردن اعتبارى است) به‎کار مى‎رود. قاضى را از این جهت قاضى گویند که میان متخاصمین، حکم و داورى مى‎کند. لذا کلمه «قضاء» در مورد «حکم» زیاد استعمال مى‎شود. واژه «قدر و تقدیر» نیز به معناى اندازه و اندازه‎گیرى و چیزى را با اندازه معینى ساختن، استعمال مى‎شود<ref>ر.ک: همان، ص29-‎30</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش