۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
درسنامه ترجمه اصول، مبانی و فرایند ترجمه قرآن کریم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۷:۳۶
، ۶ سپتامبر ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ه‌ش' به 'ه‌ش'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌و' به 'ه‌و') |
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ش' به 'ه‌ش') |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
نویسنده در فصل اول کتاب، کلیات بحث را مطرح کرده، در فصل دوم، اصول و مبانی ترجمه قرآن را، در فصل سوم مبانی ترجمه را و در فصل چهارم، فرایند ترجمه قرآن را. او در پایان، دو پیوست تحت عنوانهای «قاموسشناسی و مراجعه صحیح به آنها» و «منبعشناسی ترجمه»، به کتاب می‌افزاید. در بخشی از فصل دوم کتاب درباره اصول و مبانی ترجمه قرآن می‌خوانیم: «لغتشناسان، در نوشته‌هاى خود - تا جایى که نگارنده بررسى کرده است - بین «اصل» و «مبنا» فرق صریحى نیاورده‌اند و نویسندگان نیز گاه این دو را به‌جاى یکدیگر بهکار مىبرند، ولى با استفاده از اشاراتى که در کتب لغت دیده مىشود و کاربرد آن دو در روزگار ما، مىتوان بین آنها فرقى قائل شد، هرچند تأسیسى در اصطلاح باشد؛ به این ترتیب که «اصل» قواعد و قوانینى است که هر علم بر آنها استوار مىشود؛ آنگونه که هیچکس در موجودیت آن قواعد و قوانین اختلاف نکند، مانند فارسىدانى براى مترجم به زبان فارسى و «مبنا» قواعد و پیشفرضهاى پژوهنده‌اى است که در ابتداى کار بسان یک اصل براى خود قرار مىدهد؛ خواه دیگران آن را بپذیرند و خواه نپذیرند. | نویسنده در فصل اول کتاب، کلیات بحث را مطرح کرده، در فصل دوم، اصول و مبانی ترجمه قرآن را، در فصل سوم مبانی ترجمه را و در فصل چهارم، فرایند ترجمه قرآن را. او در پایان، دو پیوست تحت عنوانهای «قاموسشناسی و مراجعه صحیح به آنها» و «منبعشناسی ترجمه»، به کتاب می‌افزاید. در بخشی از فصل دوم کتاب درباره اصول و مبانی ترجمه قرآن می‌خوانیم: «لغتشناسان، در نوشته‌هاى خود - تا جایى که نگارنده بررسى کرده است - بین «اصل» و «مبنا» فرق صریحى نیاورده‌اند و نویسندگان نیز گاه این دو را به‌جاى یکدیگر بهکار مىبرند، ولى با استفاده از اشاراتى که در کتب لغت دیده مىشود و کاربرد آن دو در روزگار ما، مىتوان بین آنها فرقى قائل شد، هرچند تأسیسى در اصطلاح باشد؛ به این ترتیب که «اصل» قواعد و قوانینى است که هر علم بر آنها استوار مىشود؛ آنگونه که هیچکس در موجودیت آن قواعد و قوانین اختلاف نکند، مانند فارسىدانى براى مترجم به زبان فارسى و «مبنا» قواعد و پیشفرضهاى پژوهنده‌اى است که در ابتداى کار بسان یک اصل براى خود قرار مىدهد؛ خواه دیگران آن را بپذیرند و خواه نپذیرند. | ||
یکى از مبانى ترجمه که بدان خواهیم پرداخت، رعایت مبانى کلامى و فقهى مذهب شیعه (براى مترجم شیعى) است. در تعریف | یکى از مبانى ترجمه که بدان خواهیم پرداخت، رعایت مبانى کلامى و فقهى مذهب شیعه (براى مترجم شیعى) است. در تعریف ارائه‌شده، این فقره در زمره مبانى جاى مىگیرد و نه اصول؛ زیرا از سوى همگان پذیرفته نمىشود و تنها نزد مترجمان شیعى اعتبار دارد. البته مبانى به این مورد محدود نمىشود و موارد دیگرى را ممکن است در بر بگیرد؛ به‌ویژه برخى قواعد و مبانى تفسیر که زمینه و چهارچوب‌هاى تفسیرى مفسر و مترجم را فراهم مىآورد و تعریف مىکند... بر اساس تعریف ارائه‌شده، مبنا را مىتوان مشتمل بر اصل دانست؛ یعنى هر اصلى مبنا نیز هست، ولى هر مبنایى اصل نیست. گفتنى است تصریح به اصل و مبنا، مخاطب را به اعتبار آن نزد همگان یا اعتبار آن نزد گروه و یا شخصى خاص، توجه مىدهد... برخى کارشناسان در بیان فرق بین اصل و مبنا گفته‌اند: «مبانى ترجمه عبارت است از زیرساختهاى فقهى، کلامى، ادبى، قرائى، تفسیرى، زبانشناختى، روششناختى و واژه‌گزینى که به ترجمه جهت مىدهد و بهعبارتدیگر پیشفرضهایى است که لازم است مترجم قرآن، قبل از ترجمه انتخاب کرده باشد و مقصود از اصول، خطوط اصلى و جهتگیرىهایى است که به ترجمه جهت مىدهد. اصول را مترجم انتخاب مىکند و با مبانى ترجمه پیوندى نزدیک دارد و گاهى تفکیکناپذیر است». | ||
مبنا در این تعریف به سخن ما نزدیک است، ولى تعریف اصول مبهم است و فرق بیانشده بین اصول و مبانى نیز چندان روشن نیست»<ref>متن کتاب، ص75-76</ref>. | مبنا در این تعریف به سخن ما نزدیک است، ولى تعریف اصول مبهم است و فرق بیانشده بین اصول و مبانى نیز چندان روشن نیست»<ref>متن کتاب، ص75-76</ref>. | ||