بررسی و تحقیق در جنبش مشروطیت ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

فصل نهم، به موضوع ضمانت‎خواهی متحصنین از سفارت و تضمین سفارت برای آنها، اختصاص یافته است. این قسمت از کتاب، مربوط است به ضمانتی که سفارت از متحصنین گرفت تا سفارتخانه را ترک نکنند، اما مهم‎تر از آن، تضمینی است که مردم از سفارت خواستند؛ تضمینی که لزوم اجرای فرامین شاه را درباره مشروطیت، تأمین کند و نیز ضمانتی که سفارت داد تا خساراتی را که به متحصنین در ایام تحصن وارد شده، جبران نماید<ref>ر.ک: همان، ص225-‎226</ref>.

در فصل یازدهم، به چگونگی ظهور مشروطه‎خواهی پرداخته شده است. یکی از مسائل بدیهی پیرامون حرکت مشروطه‎خواهی این است که از لحاظ درخواست علنی آن، تا قبل از بست‎نشینی در سفارت، اساسا مطرح نبوده است؛ مثلاًدر قضیه بست‎نشینی در عبدالعظیم و حتی بعد از آن، در حوادثی که رخ داده، تنها صحبت از عدالت‎خانه بوده و فراتر از آن، اندیشه‌ای در ذهن راهبران مردم نداشته است؛ حتی در عبدالعظیم ابتدا خواسته عدالت‎خانه نیز نبوده و در آنجا نیز طبق آنچه اظهار شده، به کمک سفیر عثمانی و واسطه‌گری او، عدالت‎خانه نیز اضافه شده است. به اعتقاد نویسنده، در واقع این به ‎معنای آن نیست که اندیشه عدالت‎خواهی مطرح نبوده، برعکس سال‎ها بود که از لحاظ عملی، قصه عدل و ظلم و ایجاد یک عدلیه مطرح بوده و حتی از زمان ناصرالدین شاه بدین طرف، سخن از اصلاح عدلیه و تشکیل عدالت‎خانه به‎ میان آمده بود<ref>ر.ک: همان، ص263</ref>.