تاریخ طبرستان (آشتيانی): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ج' به 'ه‌ج'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎د' به 'ه‌د')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ج' به 'ه‌ج')
خط ۴۴: خط ۴۴:
کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب در سه قسم، ارائه شده است.
کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب در سه قسم، ارائه شده است.


اثر حاضر، یکی از قدیمی‌ترین تواریخ محلی طبرستان است و در مواردی، از تاریخ‎نویسی محلی فراتر رفته است. نثر این اثر، برخلاف مقدمه مصنوعش، روان است و با حکایات و اشعار عربی و واژه‌های طبری همراه شده است. ظاهراً طرح مؤلف در تدوین این اثر، بر اساس یک مقدمه و سه مجلد بوده است، اما چون مقدمه و مجلد دوم و آغاز مجلد سوم موجود نیست و نسخه‌های به‎جامانده، از تصرف کاتبان در امان نبوده و حتی برخی نسخه‌ها قسم یا مجلد چهارم نیز دارند، به طرح مؤلف به‌درستی نمی‌توان پی ‎برد<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details?id=7242&&searchText= ر.ک: همان]</ref>.
اثر حاضر، یکی از قدیمی‌ترین تواریخ محلی طبرستان است و در مواردی، از تاریخ‎نویسی محلی فراتر رفته است. نثر این اثر، برخلاف مقدمه مصنوعش، روان است و با حکایات و اشعار عربی و واژه‌های طبری همراه شده است. ظاهراً طرح مؤلف در تدوین این اثر، بر اساس یک مقدمه و سه مجلد بوده است، اما چون مقدمه و مجلد دوم و آغاز مجلد سوم موجود نیست و نسخه‌های به‌جامانده، از تصرف کاتبان در امان نبوده و حتی برخی نسخه‌ها قسم یا مجلد چهارم نیز دارند، به طرح مؤلف به‌درستی نمی‌توان پی ‎برد<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details?id=7242&&searchText= ر.ک: همان]</ref>.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۶۷: خط ۶۷:
قسم سوم درباره باوندیان دوره دوم است. ابتدای نسخه افتادگی دارد. این قسمت با شرح حکومت حسام‎الدوله شهریار بن قارن آغاز می‌شود و به پادشاهی شمس‎الملوک رستم بن ‎اردشیر خاتمه می‎یابد. ظاهراً این قسم نوشته ابن‎ اسفندیار نیست؛ زیرا نثر آن با نثر قسم نخست تفاوت اساسی دارد و به نثر کاتبان قسم دوم شبیه است. ملویل قسم سوم را به ابن اسفندیار منسوب دانسته است، اما این ادعا را نمی‌توان پذیرفت<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details?id=7242&&searchText= ر.ک: همان]</ref>.
قسم سوم درباره باوندیان دوره دوم است. ابتدای نسخه افتادگی دارد. این قسمت با شرح حکومت حسام‎الدوله شهریار بن قارن آغاز می‌شود و به پادشاهی شمس‎الملوک رستم بن ‎اردشیر خاتمه می‎یابد. ظاهراً این قسم نوشته ابن‎ اسفندیار نیست؛ زیرا نثر آن با نثر قسم نخست تفاوت اساسی دارد و به نثر کاتبان قسم دوم شبیه است. ملویل قسم سوم را به ابن اسفندیار منسوب دانسته است، اما این ادعا را نمی‌توان پذیرفت<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details?id=7242&&searchText= ر.ک: همان]</ref>.


اهمیت تاریخ طبرستان بیشتر در استفاده مؤلف از منابع گوناگونی است که برخی از آن‎ها به‎جا مانده و به وجود بقیه، فقط با استناد به گفته ابن اسفندیار می‌توان پی ‎برد. دیگر ویژگی برجسته این اثر، در نقل اشعار عربی و طبری و واژه‌های طبری است.
اهمیت تاریخ طبرستان بیشتر در استفاده مؤلف از منابع گوناگونی است که برخی از آن‎ها به‌جا مانده و به وجود بقیه، فقط با استناد به گفته ابن اسفندیار می‌توان پی ‎برد. دیگر ویژگی برجسته این اثر، در نقل اشعار عربی و طبری و واژه‌های طبری است.


تاریخ طبرستان ظاهراً تا قرن نهم در دسترس نبوده، اما پس از این تاریخ، مؤلفان از آن بسیار سود جسته‌اند و در واقع اساس دیگر تواریخ محلی طبرستان شده است؛ زیرا مؤلف علاوه بر جغرافیای طبرستان و اوضاع سیاسی آن دوره، به حکومت‎های هم‎جوار طبرستان نیز پرداخته است. [[اولیاء‌الله، محمد بن حسن|اولیاءالله آملی]] بیشتر مطالب کتاب «[[تاریخ رویان]]» را از تاریخ طبرستان رونویسی کرده است؛ از جمله باب اول آن - ‎که درباره بنیاد رویان است - ‎با باب دوم تاریخ طبرستان کاملاً منطبق است. اعتمادالسلطنه نیز در تألیف اثرش، «التدوين في أحوال جبال شروين»، از تاریخ طبرستان استفاده کرده است<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details?id=7242&&searchText= ر.ک: همان]</ref>.
تاریخ طبرستان ظاهراً تا قرن نهم در دسترس نبوده، اما پس از این تاریخ، مؤلفان از آن بسیار سود جسته‌اند و در واقع اساس دیگر تواریخ محلی طبرستان شده است؛ زیرا مؤلف علاوه بر جغرافیای طبرستان و اوضاع سیاسی آن دوره، به حکومت‎های هم‎جوار طبرستان نیز پرداخته است. [[اولیاء‌الله، محمد بن حسن|اولیاءالله آملی]] بیشتر مطالب کتاب «[[تاریخ رویان]]» را از تاریخ طبرستان رونویسی کرده است؛ از جمله باب اول آن - ‎که درباره بنیاد رویان است - ‎با باب دوم تاریخ طبرستان کاملاً منطبق است. اعتمادالسلطنه نیز در تألیف اثرش، «التدوين في أحوال جبال شروين»، از تاریخ طبرستان استفاده کرده است<ref>[http://rch.ac.ir/article/Details?id=7242&&searchText= ر.ک: همان]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش