۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هت' به 'هت') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'هو' به 'هو') |
||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
'''التنقيح في المنطق'''، تألیف [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالدین محمد شیرازی]] (ملاصدرا) با تصحیح و تحقیق غلامرضا یاسیپور (اساس تصحیح را دکتر یاسیپور برعهده گرفته و دکتر مقصود محمدی و دکتر سید حسین موسویان آن را بهصورت مطلوب و نسبتا دقیق درآوردهاند) و اشراف [[خامنهای، محمد|سید محمد خامنهای]]، کتابی است به زبان عربی با موضوع منطق. [[فرامرز قراملکی، احد|احد فرامرز قراملکی]]، مقدمه مفصلی به زبان فارسی بر کتاب نوشته که از حجم آن بیشتر است. [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در این اثر، اصول منطق را (به تعبیر خودش: منقحا فصولها من فضول؛ یعنی بدون ذکر مباحث اضافه و زیادی) بیان کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/3/4 ر.ک: متن کتاب، ص4]</ref>. | '''التنقيح في المنطق'''، تألیف [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالدین محمد شیرازی]] (ملاصدرا) با تصحیح و تحقیق غلامرضا یاسیپور (اساس تصحیح را دکتر یاسیپور برعهده گرفته و دکتر مقصود محمدی و دکتر سید حسین موسویان آن را بهصورت مطلوب و نسبتا دقیق درآوردهاند) و اشراف [[خامنهای، محمد|سید محمد خامنهای]]، کتابی است به زبان عربی با موضوع منطق. [[فرامرز قراملکی، احد|احد فرامرز قراملکی]]، مقدمه مفصلی به زبان فارسی بر کتاب نوشته که از حجم آن بیشتر است. [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در این اثر، اصول منطق را (به تعبیر خودش: منقحا فصولها من فضول؛ یعنی بدون ذکر مباحث اضافه و زیادی) بیان کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/3/4 ر.ک: متن کتاب، ص4]</ref>. | ||
او در رساله منطقی خود اشاره به نام آن نمیکند. دو نسخه از چهار نسخه خطی [این کتاب] بهصورت «رسالة موجزة موسومة بالتنقيح» عنوان یافتهاند. این اثر از حیث اسلوب نگارشی، روانی عبارات و روشنی مفاهیم، نوع اصطلاحات و نحوه اخذ و اقتباس، مشخصات قلم ملاصدرا را دارا است»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/2/54 ر.ک: مقدمه دکتر قراملکی، صفحه | او در رساله منطقی خود اشاره به نام آن نمیکند. دو نسخه از چهار نسخه خطی [این کتاب] بهصورت «رسالة موجزة موسومة بالتنقيح» عنوان یافتهاند. این اثر از حیث اسلوب نگارشی، روانی عبارات و روشنی مفاهیم، نوع اصطلاحات و نحوه اخذ و اقتباس، مشخصات قلم ملاصدرا را دارا است»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/2/54 ر.ک: مقدمه دکتر قراملکی، صفحه پنجاهوچهار]</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
[[فرامرز قراملکی، احد|دکتر احد فرامرز قراملکی]]، در مقدمه مفصلی که بر کتاب نوشته، ابتدا جایگاه تاریخی التنقيح را ذکر میکند و سپس ضمن پنج شماره به مباحث روشهای عمده منطقنگاری نزد دانشمندان مسلمان، ساختار التنقيح، تحلیل آرای ملاصدرا در منطق، ویژگیهای نگارشی التنقيح و معرفی نسخههای این اثر و شیوه تصحیح آن میپردازد و در بخشی از آن مینویسد: «اختصار و پرهیز از حاشیهپردازی ویژگی این اثر است. عدم بحث از مباحثی چون شکل چهارم که از تفکر طبیعی ذهن دور است، عدم تفصیل در موجهات و مختلطات و نیز پرهیز از طرح دیدگاهها و آراء گوناگون، آن را از حیث متن آموزشی پربارتر کرده است. ملاصدرا این اثر را به سبک و شیوه رساله مختصر استادش، یعنی «قانون العصمة و برهان الحكمة» تنظیم کرده است. | [[فرامرز قراملکی، احد|دکتر احد فرامرز قراملکی]]، در مقدمه مفصلی که بر کتاب نوشته، ابتدا جایگاه تاریخی التنقيح را ذکر میکند و سپس ضمن پنج شماره به مباحث روشهای عمده منطقنگاری نزد دانشمندان مسلمان، ساختار التنقيح، تحلیل آرای ملاصدرا در منطق، ویژگیهای نگارشی التنقيح و معرفی نسخههای این اثر و شیوه تصحیح آن میپردازد و در بخشی از آن مینویسد: «اختصار و پرهیز از حاشیهپردازی ویژگی این اثر است. عدم بحث از مباحثی چون شکل چهارم که از تفکر طبیعی ذهن دور است، عدم تفصیل در موجهات و مختلطات و نیز پرهیز از طرح دیدگاهها و آراء گوناگون، آن را از حیث متن آموزشی پربارتر کرده است. ملاصدرا این اثر را به سبک و شیوه رساله مختصر استادش، یعنی «قانون العصمة و برهان الحكمة» تنظیم کرده است. | ||
اگرچه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] تنها یک بار از منطقدانان گذشته یاد کرده است، اما اثر او آکنده از اقتباس توأم با تصرف از آثار سلف است. تعابیر آغازین وی: «إنّي مهد إليك... فإن أخذت الفطانة بيدك سهل عليك...»، همچون آغاز اشارات است... مواضعی نیز وجود دارد که [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] عینا از اسفار آورده و یا مباحث اسفار را بهاختصار گزارش کرده است. همه مواضع یادشده بدون ارجاع است؛ همان گونه که شیوه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] است. آغاز بحث مغالطه که دقیقا از «[[تجريد المنطق]]» خواجه برگرفته شده است، نمونهای از چنین اقتباس است»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/2/55 ر.ک: مقدمه قراملکی، صفحه | اگرچه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] تنها یک بار از منطقدانان گذشته یاد کرده است، اما اثر او آکنده از اقتباس توأم با تصرف از آثار سلف است. تعابیر آغازین وی: «إنّي مهد إليك... فإن أخذت الفطانة بيدك سهل عليك...»، همچون آغاز اشارات است... مواضعی نیز وجود دارد که [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] عینا از اسفار آورده و یا مباحث اسفار را بهاختصار گزارش کرده است. همه مواضع یادشده بدون ارجاع است؛ همان گونه که شیوه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] است. آغاز بحث مغالطه که دقیقا از «[[تجريد المنطق]]» خواجه برگرفته شده است، نمونهای از چنین اقتباس است»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/2/55 ر.ک: مقدمه قراملکی، صفحه پنجاهوپنج]</ref>. | ||
«شیوه تصحیح در این اثر، سبک توأم است؛ یعنی نسخهای اصل قرار گرفته و پس از مقایسه انتقادی نسخ، اصحّ عبارتها گزینش میشود و مفاد نسخه اصل در شرایط مساوی ترجیح داده میشود»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/2/56 ر.ک: همان، صفحه | «شیوه تصحیح در این اثر، سبک توأم است؛ یعنی نسخهای اصل قرار گرفته و پس از مقایسه انتقادی نسخ، اصحّ عبارتها گزینش میشود و مفاد نسخه اصل در شرایط مساوی ترجیح داده میشود»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/2/56 ر.ک: همان، صفحه پنجاهوشش]</ref>. | ||
در انتهای کار، تصاویری از چهار نسخه از نسخههای خطی این کتاب را ارائه میکند. | در انتهای کار، تصاویری از چهار نسخه از نسخههای خطی این کتاب را ارائه میکند. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
«رساله التنقيح پیش از این، به دو صورت منتشر شده است: نخست مرحوم دکتر عبدالمحسن مشکاتالدینی آن را با عنوان «اللمعات المشرقية في فنون المنطقية» و با ترجمه و شرح در مجموعهای به نام منطق نوین منتشر کرد. نسخ مورد استفاده در این تصحیح معرفی نشده است و تصحیح از صحّت و دقّت کافی برخوردار نیست. | «رساله التنقيح پیش از این، به دو صورت منتشر شده است: نخست مرحوم دکتر عبدالمحسن مشکاتالدینی آن را با عنوان «اللمعات المشرقية في فنون المنطقية» و با ترجمه و شرح در مجموعهای به نام منطق نوین منتشر کرد. نسخ مورد استفاده در این تصحیح معرفی نشده است و تصحیح از صحّت و دقّت کافی برخوردار نیست. | ||
[[ناجی اصفهانی، حامد|حامد ناجی اصفهانی]] دومین بار این اثر را با اعتماد به دو نسخه خطی متعلق به کتابخانه مجلس شورای اسلامی (1721 و 1719) و نیز تصحیح مشکاتالدینی با نام التنقيح و با آثار دیگری از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در مجموعهای با عنوان مجموعه رسائل فلسفی [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] منتشر کرد... روی جلد این کتاب دارای سه توصیف نادرست از آثار مجموعه از جمله التنقيح است... اغلاط طبع مشکاتالدینی در این طبع نیز راه یافتهاند...»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/2/55 ر.ک: همان، صفحات | [[ناجی اصفهانی، حامد|حامد ناجی اصفهانی]] دومین بار این اثر را با اعتماد به دو نسخه خطی متعلق به کتابخانه مجلس شورای اسلامی (1721 و 1719) و نیز تصحیح مشکاتالدینی با نام التنقيح و با آثار دیگری از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] در مجموعهای با عنوان مجموعه رسائل فلسفی [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] منتشر کرد... روی جلد این کتاب دارای سه توصیف نادرست از آثار مجموعه از جمله التنقيح است... اغلاط طبع مشکاتالدینی در این طبع نیز راه یافتهاند...»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35059/2/55 ر.ک: همان، صفحات پنجاهوپنج و پنجاهوشش]</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== |
ویرایش