۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ن‌ه' به 'ن‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ت' به 'ه‌ت') |
جز (جایگزینی متن - 'ن‌ه' به 'ن‌ه') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
این نسخه از کتاب همانگونه که محقق کتاب در مقدمه تذکر داده چاپ دوم از کتاب است که از روی تصویر نسخه کاملی از آن تهیه شده است. تحقیق چاپ اول از روی نسخه ناقصی صورت گرفته بود که از سه جای در اواسط و اواخر کتاب ناقص بوده است. این نقص چاپ اول که به مقدار 120 حدیث بود پس از دستیابی به نسخه کامل برای محقق مشخص شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص5</ref>. | این نسخه از کتاب همانگونه که محقق کتاب در مقدمه تذکر داده چاپ دوم از کتاب است که از روی تصویر نسخه کاملی از آن تهیه شده است. تحقیق چاپ اول از روی نسخه ناقصی صورت گرفته بود که از سه جای در اواسط و اواخر کتاب ناقص بوده است. این نقص چاپ اول که به مقدار 120 حدیث بود پس از دستیابی به نسخه کامل برای محقق مشخص شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص5</ref>. | ||
در بسیاری از جاهای حاشیه نسخه کتاب، تعلیقاتی با ذکر عنوان «حاشیه» نوشته شده که محقق اثر | در بسیاری از جاهای حاشیه نسخه کتاب، تعلیقاتی با ذکر عنوان «حاشیه» نوشته شده که محقق اثر آن‌ها را در ضمن تعلیقات پاورقی ذکر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>. | ||
از جمله امتیازات این نسخه از کتاب عبارت است از: | از جمله امتیازات این نسخه از کتاب عبارت است از: | ||
# ذکر شرححال مختصری از [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] که مَشیَخه و شرححال شیوخی که [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] بهواسطه | # ذکر شرححال مختصری از [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] که مَشیَخه و شرححال شیوخی که [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] بهواسطه آن‌ها روایت کرده را نیز دربر دارد؛ | ||
# مصنفات بیهقی با ذکر چاپها یا تحقیقات جدید؛ | # مصنفات بیهقی با ذکر چاپها یا تحقیقات جدید؛ | ||
# مصادر [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در کتاب الدعوات الکبیر (کتاب حاضر) با ذکر جاهایی که [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] احادیث را از آن مصادر استخراج کرده است؛ | # مصادر [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در کتاب الدعوات الکبیر (کتاب حاضر) با ذکر جاهایی که [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] احادیث را از آن مصادر استخراج کرده است؛ | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
# ادله اثبات انتساب کتاب به [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]]<ref>ر.ک: همان، ص9-8</ref>. | # ادله اثبات انتساب کتاب به [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]]<ref>ر.ک: همان، ص9-8</ref>. | ||
محقق در ذکر مشیخه [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] به کثرت مشایخی که او در کتبش از | محقق در ذکر مشیخه [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] به کثرت مشایخی که او در کتبش از آن‌ها روایت کرده که متجاوز از یکصد نفر است، اشاره کرده است. محقق در ادامه نام و نشان 89 تن از این مشایخ به همراه نام مصدر و منبع آن، ذکر کرده است. ابواسامه هروی، ابواسحاق ارموی، ابواسحاق اسفرائینی و ابواسحاق طوسی از آن جمله هستند<ref>ر.ک: همان، ص29-17</ref>. سپس به اسامی 44 اثر اشاره نموده است<ref>ر.ک: همان، ص38-30</ref>. | ||
[[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در آثار مختلف خود به کتاب الدعوات خود اشاره کرده که محقق این موارد را در ذیل عنوان اثبات نسبت کتاب به [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] گردآورده است<ref>ر.ک: همان، ص41-39</ref>. در ادامه مصادر [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در کتاب الدعوات با ذکر نام نویسندگان منابع حدیثی و شماره روایت | [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در آثار مختلف خود به کتاب الدعوات خود اشاره کرده که محقق این موارد را در ذیل عنوان اثبات نسبت کتاب به [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] گردآورده است<ref>ر.ک: همان، ص41-39</ref>. در ادامه مصادر [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در کتاب الدعوات با ذکر نام نویسندگان منابع حدیثی و شماره روایت آن‌ها لیست شده است. از برخی از ایشان روایات فراوانی ذکر شده که ابوداود سجستانی (متوفی 275ق) و حاکم نیشابوری (متوفی 405ق) از آن جمله‌اند<ref>ر.ک: همان، ص50-42</ref>. در آخر نیز احکام بیهقی درباره روات حدیث و ضعیف بودن آن‌ها و نیز ضعف، ارسال و انقطاع برخی اسانید احادیث مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص54-51</ref>. | ||
این کتاب به‌تصریح نویسنده در پاسخ به درخواست برادران ایمانی در گردآوری اخبار مأثوره نوشته است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص64</ref>. | این کتاب به‌تصریح نویسنده در پاسخ به درخواست برادران ایمانی در گردآوری اخبار مأثوره نوشته است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص64</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
اولین باب در موضوع فضل دعا و ذکر است. در یکی از روایات این باب از جابر بن عبدالله نقل شده که رسول‌الله(ص) مجالس ذکر را باغی از باغهای بهشت دانسته سپس فرمود که اگر کسی می‌خواهد منزلت و جایگاهش را نزد خداوند بداند، ببیند که منزلت خداوند نزد او چگونه است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد اول، ص69، حدیث 6</ref>. در ادامه این باب روایات متعددی که دعا به هنگام صبح و عصر، یا اذان یا مابین اذان و اقامه یا به هنگام مشکلات و مانند آن گردآوری شده است. یا در روایت دیگری از جابر نقل شده که رسول‌الله(ص) بر منبر رفت و فرمود: «از خداوند علم نافع طلب کنید و از علمی که نفعی ندارد به خداوند پناه ببرید»<ref>ر.ک: همان، ص286، حدیث 200</ref>. | اولین باب در موضوع فضل دعا و ذکر است. در یکی از روایات این باب از جابر بن عبدالله نقل شده که رسول‌الله(ص) مجالس ذکر را باغی از باغهای بهشت دانسته سپس فرمود که اگر کسی می‌خواهد منزلت و جایگاهش را نزد خداوند بداند، ببیند که منزلت خداوند نزد او چگونه است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد اول، ص69، حدیث 6</ref>. در ادامه این باب روایات متعددی که دعا به هنگام صبح و عصر، یا اذان یا مابین اذان و اقامه یا به هنگام مشکلات و مانند آن گردآوری شده است. یا در روایت دیگری از جابر نقل شده که رسول‌الله(ص) بر منبر رفت و فرمود: «از خداوند علم نافع طلب کنید و از علمی که نفعی ندارد به خداوند پناه ببرید»<ref>ر.ک: همان، ص286، حدیث 200</ref>. | ||
[[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] احکام برخی احادیث را نیز ذکر کرده است؛ بهعنوانمثال در رابطه با روایتی که سهیل بن ابیصالح از پدرش از ابوهریره از رسول‌الله(ص) نقل می‌کند: «نبی(ص) هرگاه که به میوه‌های نوبر می‌رسید از آن برمی‌داشت و بر چشمانش می‌گذاشت و می‌فرمود: خداوندا همانگونه که ما به اول این میوه‌ها رساندی، به آخر | [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] احکام برخی احادیث را نیز ذکر کرده است؛ بهعنوانمثال در رابطه با روایتی که سهیل بن ابیصالح از پدرش از ابوهریره از رسول‌الله(ص) نقل می‌کند: «نبی(ص) هرگاه که به میوه‌های نوبر می‌رسید از آن برمی‌داشت و بر چشمانش می‌گذاشت و می‌فرمود: خداوندا همانگونه که ما به اول این میوه‌ها رساندی، به آخر آن‌ها هم برسان». [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] این روایت را غیر محفوظ یا شاذ دانسته است. این روایت با اسناد دیگری نیز ذکر شده که [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] آن را نیز ضعیف می‌داند<ref>ر.ک: همان، جلد2، ص 113، حدیث 513</ref>. محقق اثر در پاورقی دلیل این ضعف را وجود عبدالله بن ایوب قربی در طریق روایت دانسته است<ref>ر.ک: همان، پاورقی 4</ref>. | ||
از ابواب مهم کتاب در جلد دوم توصیه به دعا در ایام و لیالی خاصی چون روز جمعه، ماه رجب، ماه رمضان، شب قدر و روز عرفه است. از جمله روایت بسیار ارزشمندی است که سعید بن مسیب در گزارشی از سلمان فارسی نقل کرده است: رسول خدا (ص) در آخرین روز ماه شعبان براى ما سخنرانى كرد و چنین فرمود: «ماهی عظیم سایه خود را بر شما گسترده است، ماهی که در آن شبی است که از هزار ماه بهتر است. خداوند روزه‌اش را فریضه و قیام شبش را عبادت قرار داده است...»<ref>ر.ک: همان، جلد دوم، ص150، حدیث90</ref>. | از ابواب مهم کتاب در جلد دوم توصیه به دعا در ایام و لیالی خاصی چون روز جمعه، ماه رجب، ماه رمضان، شب قدر و روز عرفه است. از جمله روایت بسیار ارزشمندی است که سعید بن مسیب در گزارشی از سلمان فارسی نقل کرده است: رسول خدا (ص) در آخرین روز ماه شعبان براى ما سخنرانى كرد و چنین فرمود: «ماهی عظیم سایه خود را بر شما گسترده است، ماهی که در آن شبی است که از هزار ماه بهتر است. خداوند روزه‌اش را فریضه و قیام شبش را عبادت قرار داده است...»<ref>ر.ک: همان، جلد دوم، ص150، حدیث90</ref>. | ||