۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ی‌گ' به 'ی‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ش' به 'ی‌ش') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌گ' به 'ی‌گ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
مؤلف پس از ستایش خداوند، بحثی درباره جوامع الکلم کرده و سپس بهمناسبت کلمه «اختصار»، بحث «حذف» را طرح کرده و افزوده است که حذف کلمه باید با دلیل باشد و اگر کلمه‌ای را بدون دلیل حذف کنیم، نقض غرض خواهد بود و حذف کلمه را در صورتی روا دانسته که به فهم نزدیک باشد و معتقد است حذف کلمه، چنانچه دور از فهم باشد، درست نیست. وی فایده حذف را «کم کردن کلام و نزدیک کردن معانی آن به افهام» دانسته است<ref>ر.ک: محمد، علوی مقدم، ص432</ref>. | مؤلف پس از ستایش خداوند، بحثی درباره جوامع الکلم کرده و سپس بهمناسبت کلمه «اختصار»، بحث «حذف» را طرح کرده و افزوده است که حذف کلمه باید با دلیل باشد و اگر کلمه‌ای را بدون دلیل حذف کنیم، نقض غرض خواهد بود و حذف کلمه را در صورتی روا دانسته که به فهم نزدیک باشد و معتقد است حذف کلمه، چنانچه دور از فهم باشد، درست نیست. وی فایده حذف را «کم کردن کلام و نزدیک کردن معانی آن به افهام» دانسته است<ref>ر.ک: محمد، علوی مقدم، ص432</ref>. | ||
مؤلف برای حذف، انواعی برشمرده و یکی از اقسام آن را، حذف مضاف دانسته با قرینه، همچون آیه 157 سوره اعراف '''... و يحلّ لهم الطيّبات و يحرّم عليهم الخبائث...''' (و برای آنان چیزهای پاکیزه را حلال و چیزهای ناپاک را حرام | مؤلف برای حذف، انواعی برشمرده و یکی از اقسام آن را، حذف مضاف دانسته با قرینه، همچون آیه 157 سوره اعراف '''... و يحلّ لهم الطيّبات و يحرّم عليهم الخبائث...''' (و برای آنان چیزهای پاکیزه را حلال و چیزهای ناپاک را حرام می‌گرداند)، که تقدیر آن: «و يحلّ لهم أكل الطيّبات» و یا «تناول الطيّبات» و «يحرّم عليهم أكل الخبائث» و یا «تناول الخبائث» است، همچون مرده و خون و نیز همچون آیه 30 سوره حج '''... و أحلّت لكم الأنعام...''' (و برای شما دامها حلال شده است) که تقدیر آن «و أحلّت لكم أكل الأنعام» است<ref>ر.ک: همان، ص433</ref>. | ||
وی حذف مفعول را نیز بهتفصیل بحث کرده و مثلا گفته است در آیه 57 سوره قصص: '''... أو لم نمكّن لهم حرما آمنا يجبی إليه ثمرات كلّ شيء رزقا من لدنا و لكنّ أكثرهم لا يعلمون''' (آیا آنان را در حرمی امن جای ندادیم که محصولات هر چیزی که رزقی از جانب ماست بهسوی آن سرازیر می‌شود؟ ولی بیشترشان نمی‌دانند)، مفعول فعل «لا يعلمون» حذف شده و تقریر آن چنین است: «لا يعلمون أنّ الأرزاق المجيبة إليهم من عندنا لغفلتهم عنّا» و نیز نویسنده در همین بحث اشاره به حذف بسیاری از مفعولهای افعال آخر آیات کرده که اگر ندانیم مفاعیل اینگونه افعال حذف شده، معنای آیه را بهخوبی درک نکرده‌ایم، مثلا در آیه 17 سوره هود: '''... إنّه الحق من ربّك و لكنّ أكثر الناس لا يؤمنون''' (که آن حق است از جانب پروردگارت، ولی بیشتر مردم باور نمی‌کنند) که مفعول فعل «لا يؤمنون» حذف شده و تقدیر آن چنین است: «لا يؤمنون بإتيانها»<ref>ر.ک: همان، ص441</ref>. | وی حذف مفعول را نیز بهتفصیل بحث کرده و مثلا گفته است در آیه 57 سوره قصص: '''... أو لم نمكّن لهم حرما آمنا يجبی إليه ثمرات كلّ شيء رزقا من لدنا و لكنّ أكثرهم لا يعلمون''' (آیا آنان را در حرمی امن جای ندادیم که محصولات هر چیزی که رزقی از جانب ماست بهسوی آن سرازیر می‌شود؟ ولی بیشترشان نمی‌دانند)، مفعول فعل «لا يعلمون» حذف شده و تقریر آن چنین است: «لا يعلمون أنّ الأرزاق المجيبة إليهم من عندنا لغفلتهم عنّا» و نیز نویسنده در همین بحث اشاره به حذف بسیاری از مفعولهای افعال آخر آیات کرده که اگر ندانیم مفاعیل اینگونه افعال حذف شده، معنای آیه را بهخوبی درک نکرده‌ایم، مثلا در آیه 17 سوره هود: '''... إنّه الحق من ربّك و لكنّ أكثر الناس لا يؤمنون''' (که آن حق است از جانب پروردگارت، ولی بیشتر مردم باور نمی‌کنند) که مفعول فعل «لا يؤمنون» حذف شده و تقدیر آن چنین است: «لا يؤمنون بإتيانها»<ref>ر.ک: همان، ص441</ref>. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
# اعجاز قرآن در بیان و فصاحت آن است و بیان و فصاحت را هم در ترتیب و نظمی دانسته که عربها نتوانسته‌اند نظیرهگویی به آن بکنند و باآنکه همان الفاظ قرآنی در سخن عربها بهکار رفته، ولی عربها از آوردن همانندی برای آن، عاجز و ناتوان بودند. | # اعجاز قرآن در بیان و فصاحت آن است و بیان و فصاحت را هم در ترتیب و نظمی دانسته که عربها نتوانسته‌اند نظیرهگویی به آن بکنند و باآنکه همان الفاظ قرآنی در سخن عربها بهکار رفته، ولی عربها از آوردن همانندی برای آن، عاجز و ناتوان بودند. | ||
# اعجاز قرآن در این است که خواننده قرآن ملول نمی‌شود و با کثرت تلاوت احساس حلاوت می‌کند. | # اعجاز قرآن در این است که خواننده قرآن ملول نمی‌شود و با کثرت تلاوت احساس حلاوت می‌کند. | ||
# اعجاز قرآن در این است که از سرگذشت پیشینیان، اخباری در اختیار خواننده و شنونده | # اعجاز قرآن در این است که از سرگذشت پیشینیان، اخباری در اختیار خواننده و شنونده می‌گذارد و به خواننده می‌فهماند که قرآن وحی است و از سوی خدا نازل و بر زبان پیامبر امی جاری شده است<ref>ر.ک: همان، ص452</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||