۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ید' به 'ید') |
جز (جایگزینی متن - 'یش' به 'یش') |
||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
# اینکه اجتهاد اول، مستند به اصل عملی تعبدی باشد نه به دلیل اجتهادی و نه قطع به حکم واقعی<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/69 ر.ک: همان، ص69]</ref>. | # اینکه اجتهاد اول، مستند به اصل عملی تعبدی باشد نه به دلیل اجتهادی و نه قطع به حکم واقعی<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/69 ر.ک: همان، ص69]</ref>. | ||
در فصول بعدی، بهترتیب، به موضوعات زیر پرداخته شده است: معنای لغوی و اصطلاحی تقلید؛ تقلید از اعلم؛ جایز بودن تقلید از مفضول و شرط حیات و زنده بودن کسی که از او تقلید | در فصول بعدی، بهترتیب، به موضوعات زیر پرداخته شده است: معنای لغوی و اصطلاحی تقلید؛ تقلید از اعلم؛ جایز بودن تقلید از مفضول و شرط حیات و زنده بودن کسی که از او تقلید میشود. | ||
رساله دوم، نوشتهای است پیرامون «قاعده لاضرر». در مقدمه این رساله، به بیان این نکته پرداخته شده است که ازآنجاکه این قاعده، از مهمترین قواعد فقهی بوده و بسیاری از احکام شرعی، مبتنی بر آن میباشند، لذا علمای بسیاری، پیرامون آن قلمفرسایی نموده که از جمله آنها، [[روحانی، محمدصادق|علامه روحانی]] میباشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/129 ر.ک: همان، ص129]</ref>. | رساله دوم، نوشتهای است پیرامون «قاعده لاضرر». در مقدمه این رساله، به بیان این نکته پرداخته شده است که ازآنجاکه این قاعده، از مهمترین قواعد فقهی بوده و بسیاری از احکام شرعی، مبتنی بر آن میباشند، لذا علمای بسیاری، پیرامون آن قلمفرسایی نموده که از جمله آنها، [[روحانی، محمدصادق|علامه روحانی]] میباشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/129 ر.ک: همان، ص129]</ref>. | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
مطالب مربوط به این موضوع، در پنج مقام زیر، پی گرفته شده است: | مطالب مربوط به این موضوع، در پنج مقام زیر، پی گرفته شده است: | ||
# مقام اول، بیان مدارک این قاعده: | # مقام اول، بیان مدارک این قاعده: | ||
#:روایات بسیار زیادی درباره این قاعده، وارد شده است، بهگونهای که فخرالدین در «الإيضاح» در باب رهن، ادعای تواتر اخبار نفی ضرر و ضرار را نموده است که در این مقام، به برخی از آنها، اشاره شده است که از جمله آنها، روایتی است از امام باقر(ع) بدین مضمون که مردی در مدینه باغی اشت که با خانوادهاش در آن زندگی میکرد. سمرة بن جندب نیز در آن نخلی داشت، فلذا بدون اجازه وارد باغ | #:روایات بسیار زیادی درباره این قاعده، وارد شده است، بهگونهای که فخرالدین در «الإيضاح» در باب رهن، ادعای تواتر اخبار نفی ضرر و ضرار را نموده است که در این مقام، به برخی از آنها، اشاره شده است که از جمله آنها، روایتی است از امام باقر(ع) بدین مضمون که مردی در مدینه باغی اشت که با خانوادهاش در آن زندگی میکرد. سمرة بن جندب نیز در آن نخلی داشت، فلذا بدون اجازه وارد باغ میشد. مرد انصاری از این وضعیت ناراحت شد که من زن و بچه دارم و گاهی اینها بدون حجاب نشستهاند، پس شما موقع آمدن حداقل با در زدن خود، من و خانوادهام را در جریان آمدن خود قرار بده، اما سمره قبول نکرد و گفت همینگونه خواهم آمد. مرد انصاری خدمت پیامبر(ص) آمد و داستان را تعریف نمود. حضرت سمره را طلب نمود وبه او گفت بعد از این با اجازه وارد باغ بشوید، یا اینکه نخلت را بفروش و... هرچند که حضرت از سمره خواهش نمود که یکی از پیشنهادات حضرتش مبنی بر معاوضه آن با نخلی دیگر و حتی معاوضه آن با نخلی در بهشت را بپذیرد، سمره قبول نکرد. پیامبر(ص) نیز وقتی که لجاجت او را دید، به مرد انصاری دستور داد که: «اذهب فاقلعها و ارم بها إليه فإنّه لا ضرر و لا ضرار» (یعنی درختش را از ریشه بکن و بهسوی او بینداز که نه ضرر و نه ضراری در اسلام وجود ندارد)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36659/1/132 ر.ک: همان، ص132]</ref>. | ||
# در مقام دوم، مفاد حدیث و معنای مفردات آن، از دو جهت، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: | # در مقام دوم، مفاد حدیث و معنای مفردات آن، از دو جهت، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است: | ||
## مفردات حدیث، یعنی کلمه «الضرر» و «الضرار»؛ در اینباره، برای «الضرار»، شش معنا ذکر شده است. | ## مفردات حدیث، یعنی کلمه «الضرر» و «الضرار»؛ در اینباره، برای «الضرار»، شش معنا ذکر شده است. |
ویرایش