تبصره و دو رساله دیگر در منطق: تفاوت میان نسخه‌ها

==ساختار==

==گزارش محتوا==

در پیشگفتار ابتدا منطق چینی، هندی و یونانی معرفی شده و پس از آن دستگاه منطقی ارسطو، فارابی و ابن سینا مورد مطالعه قرار گفته است. مصحح، روش متأخران در منطق را با این عبارت ادامه می‌دهد: «ابن سینا در عروضیه که در بیست‎ویک سالگى نوشته است، از روش ارسطو پیروى کرد و با اختصار همه اجزای منطق را در آن آورد و در کتاب شفا به‎طور مبسوط از آن بحث نمود». سپس ابن سینا را بنیان‎گذار روش متأخران دانسته و دانشمندانى مانند [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] و ساوى و دیگران را از پیروان او می‌داند<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص11</ref>.

   

الف)- «كتاب التبصرة»: کتاب تبصره همواره مورد توجه بوده و از کتاب‌های درسی بشمار می‌رفته است.<ref>ر.ک: موحد، صمد، 727</ref>. [[ابن سهلان ساوی، عمر بن سهلان|ابن سهلان]] این کتاب را از روی کتاب بصائر خود که در چهار جا از آن یاد می‌کند و کتاب‌های ابن سینا نگاشته است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص46</ref>.  

و تصور و تصدیق به‎ دو قسم باشد: نظرى و غیر نظرى. غیر نظرى آن باشد که محتاج کسب نباشد، بلکه عقل آن را به‎خود دریابد؛ چنان‎که معنى هستى و یگانگى و چنان‎که حکم کنیم که: «یکى، نیمه دو است» و «دو، ضعف یکى» و «یک جسم، در یک حال، در دو مکان نباشد» و نظرى آن باشد که محتاج کسب باشد و عقل [نه‏] به‎خود آن را دریابد؛ چنان‎که: «معنى جن و ملک» و «حکم کردن که عالم را صانع باید» و «جان آدمى، باقى خواهد بود» و امثال آن<ref>ر.ک: همان</ref>.  

به گفته محقق اثر، نویسنده در این رساله سخن خویش را که در «[[البصائر النصيرية في علم المنطق|البصائر النصيرية]]» آورده، توجیه می‌کند و از گفتار [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] در اشارات خرده می‎گیرد<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص46</ref>.

   

==وضعیت کتاب==

   

در پاورقی‎های کتاب، اختلاف نسخه‌ها ذکر شده است؛ به برخی از افتادگی‎های کتاب و صحیح برخی عبارات نیز اشاره شده است.<ref>ر.ک: صفحه 160 و 161، پاورقی ‎2</ref>.