الموسوعة العلمية، التفسير و علوم القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
[[کرباسی، محمد]] (گردآورنده)
[[کرباسی، محمد]] (گردآورنده)


[[اولين همايش بين‌المللي ميراث مشترک ايران و عراق .دبير خانه]] (...)
[[اولين همايش بين‌المللي ميراث مشترک ايران و عراق.دبير خانه]] (...)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏
| کد کنگره =‏
خط ۲۴: خط ۲۴:
| شابک =978-964-988-806-4  
| شابک =978-964-988-806-4  
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =23471
| کتابخانۀ دیجیتال نور =40789
| کتابخوان همراه نور =40789
| کد پدیدآور =20963
| کد پدیدآور =20963
| پس از =
| پس از =
خط ۳۳: خط ۳۴:


==ساختار==
==ساختار==
این کتاب یک‎جلدی شامل پنج اثر زیر است:
این کتاب یک‌جلدی شامل پنج اثر زیر است:
# «حل مشكلات آيات القرآن»؛
# «حل مشكلات آيات القرآن»؛
# «إنارة الحالك في قراءة ملك و مالك»؛
# «إنارة الحالك في قراءة ملك و مالك»؛
خط ۴۰: خط ۴۱:
# «أرجوزة في أسامي سور القرآن».
# «أرجوزة في أسامي سور القرآن».


در ابتدای هریک از این آثار مقدمه‌ای نگاشته شده است. بیشتر این مقدمات، حاوی زندگی‌نامه نویسنده آن اثر می‎باشد.
در ابتدای هریک از این آثار مقدمه‌ای نگاشته شده است. بیشتر این مقدمات، حاوی زندگی‌نامه نویسنده آن اثر می‌باشد.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۴۶: خط ۴۷:
اثر [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|محمدمهدی نراقی]] (متوفی 1209)، کتابی است که به رفع اشکال و ابهام از برخی از آیات قرآن اختصاص یافته است. این اثر با مقدمه‌ای کوتاهی درباره نویسنده آغاز می‌شود.
اثر [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|محمدمهدی نراقی]] (متوفی 1209)، کتابی است که به رفع اشکال و ابهام از برخی از آیات قرآن اختصاص یافته است. این اثر با مقدمه‌ای کوتاهی درباره نویسنده آغاز می‌شود.


آیه نور، اولین آیه‌ای است که نویسنده به شرح و توضیح مبهمات آن می‌پردازد. در این آیه شریفه خداوند متعال، نورش را به «مشكات فيها مصباح...» تشبیه نموده است. مشبه‎به در اینجا امری مرکب است که مشتمل بر امور متعدد می‌شود. برای اینکه تشبیه صحیح باشد باید مشبه نیز مرکب باشد.
آیه نور، اولین آیه‌ای است که نویسنده به شرح و توضیح مبهمات آن می‌پردازد. در این آیه شریفه خداوند متعال، نورش را به «مشكات فيها مصباح...» تشبیه نموده است. مشبه‌به در اینجا امری مرکب است که مشتمل بر امور متعدد می‌شود. برای اینکه تشبیه صحیح باشد باید مشبه نیز مرکب باشد.


چون خداوند از ترکیب بری است، بنابراین مفسرین دست‎به‎قلم شده و برای پاسخ به آن، به کتب روایی و تفسیری مراجعه نموده‌اند. بیشتر مفسرین بر این عقیده‌اند که مراد از «نوره» در این آیه شریفه، نور پیامبر(ص) است؛ بنابراین نور آسمان‎ها به معنای دارای نور آسمان‎ها یا صاحب نور آسمان‎ها است. طبق این نظریه، خداوند سبحان، صفت شگفت پیامبر خویش را در افاضه و اشراق به صفت «مشکات» تشبیه کرده و قلب او را به «مصباحی» در این مشکات تشبیه فرموده است...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/11 ر.ک: متن کتاب، ص‎11]</ref>.
چون خداوند از ترکیب بری است، بنابراین مفسرین دست‌به‌قلم شده و برای پاسخ به آن، به کتب روایی و تفسیری مراجعه نموده‌اند. بیشتر مفسرین بر این عقیده‌اند که مراد از «نوره» در این آیه شریفه، نور پیامبر(ص) است؛ بنابراین نور آسمان‌ها به معنای دارای نور آسمان‌ها یا صاحب نور آسمان‌ها است. طبق این نظریه، خداوند سبحان، صفت شگفت پیامبر خویش را در افاضه و اشراق به صفت «مشکات» تشبیه کرده و قلب او را به «مصباحی» در این مشکات تشبیه فرموده است...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/11 ر.ک: متن کتاب، ص‎11]</ref>.


شش نظر دیگر نیز در این‎باره ارائه شده است که برخی از آن‎ها از منابع اهل سنت نقل گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص‎12-16</ref>.
شش نظر دیگر نیز در این‌باره ارائه شده است که برخی از آن‌ها از منابع اهل سنت نقل گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص‎12-16</ref>.


در آیه 22 سوره کهف، خداوند چنین فرموده است: '''سَيقُولُونَ ثَلاٰثَةٌ رٰابِعُهُمْ كلْبُهُمْ وَ يقُولُونَ خَمْسَةٌ سٰادِسُهُمْ كلْبُهُمْ رَجْماً بِالْغَيبِ وَ يقُولُونَ سَبْعَةٌ وَ ثٰامِنُهُمْ كلْبُهُمْ'''. در این آیه شریفه، جمله سوم آن با واو شروع شده، درصورتی‎که چنین به نظر می‌رسد که با شیوه قبل مقداری متفاوت است. نویسنده می‌گوید: فایده این واو، تأکید لصوق صفت به موصوف و دلالت بر این است که اتصاف موصوف به این صفت، امری ثابت و مستقر است. در واقع این واو بر جمله‎ وصفیه (صفت برای نکره) داخل می‌شود؛ چنان‎که بر جمله حالیه (حال برای معرفه) نیز وارد می‌گردد؛ بنابراین، این واو نشانگر این است که کسانی ‎که گفتند: «اصحاب کهف هفت نفر بودند و هشتمین آن‎ها سگشان بود»، از روی علم سخن گفتند نه از روی حدس و گمان؛ لذا عبارت «رجما بالغيب» بر گفتار آنها مقدم شده و پس از آن ذکر نشده است...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/17 ر.ک: همان، ص‎17]</ref>.
در آیه 22 سوره کهف، خداوند چنین فرموده است:'''سَيقُولُونَ ثَلاٰثَةٌ رٰابِعُهُمْ كلْبُهُمْ وَ يقُولُونَ خَمْسَةٌ سٰادِسُهُمْ كلْبُهُمْ رَجْماً بِالْغَيبِ وَ يقُولُونَ سَبْعَةٌ وَ ثٰامِنُهُمْ كلْبُهُمْ'''. در این آیه شریفه، جمله سوم آن با واو شروع شده، درصورتی‌که چنین به نظر می‌رسد که با شیوه قبل مقداری متفاوت است. نویسنده می‌گوید: فایده این واو، تأکید لصوق صفت به موصوف و دلالت بر این است که اتصاف موصوف به این صفت، امری ثابت و مستقر است. در واقع این واو بر جمله‎ وصفیه (صفت برای نکره) داخل می‌شود؛ چنان‌که بر جمله حالیه (حال برای معرفه) نیز وارد می‌گردد؛ بنابراین، این واو نشانگر این است که کسانی ‎که گفتند: «اصحاب کهف هفت نفر بودند و هشتمین آن‌ها سگشان بود»، از روی علم سخن گفتند نه از روی حدس و گمان؛ لذا عبارت «رجما بالغيب» بر گفتار آنها مقدم شده و پس از آن ذکر نشده است...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/17 ر.ک: همان، ص‎17]</ref>.


نویسنده در ادامه، چهل آیه دیگر را ذکر می‌کند و ابهامات آنها را برطرف می‌نماید و اشکالات وارده را پاسخ می‌دهد.
نویسنده در ادامه، چهل آیه دیگر را ذکر می‌کند و ابهامات آنها را برطرف می‌نماید و اشکالات وارده را پاسخ می‌دهد.


===إنارة الحالك في قراءة ملك و مالك===
===إنارة الحالك في قراءة ملك و مالك===
تألیف [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|ملا فتح‎الله اصفهانی]] (1266-1339ق)، ملقب به [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‎الشریعه]]، کتابی است مبسوط درباره سوره حمد و اختلاف قرائت‎های قرآن. نویسنده در این کتاب قرائت‎های غیر مشهور، در 26 آیه از قرآن را بررسی کرده و آنچه را با رسم‎الخط قرآن مخالف یا موافق است، با بیانی رسا و زیبا بیان کرده است. وی در این نوشته پس از آوردن ده مقدمه، با دوازده دلیل ثابت می‌کند که در آیه '''مالك يوم ‎الدين'''، در سوره حمد، بهتر است به‎جای «مالك»، «ملك» خوانده شود. در خاتمه کتاب نیز احادیثی که اهل سنت درباره تحریف قرآن نقل کرده را مورد بررسی قرار داده است. [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|آیت‌الله شریعت]] در دهم صفر سال 1324ق، این نوشته را به پایان برده است و یکی از شاگردانش به نام شیخ عبدالحسین حلی نجفی آن را به فارسی ترجمه کرده است<ref>ر.ک: محمدی، محمدعلی، ص‎74</ref>.
تألیف [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|ملا فتح‌الله اصفهانی]] (1266-1339ق)، ملقب به [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‌الشریعه]]، کتابی است مبسوط درباره سوره حمد و اختلاف قرائت‎های قرآن. نویسنده در این کتاب قرائت‎های غیر مشهور، در 26 آیه از قرآن را بررسی کرده و آنچه را با رسم‌الخط قرآن مخالف یا موافق است، با بیانی رسا و زیبا بیان کرده است. وی در این نوشته پس از آوردن ده مقدمه، با دوازده دلیل ثابت می‌کند که در آیه'''مالك يوم ‎الدين'''، در سوره حمد، بهتر است به‌جای «مالك»، «ملك» خوانده شود. در خاتمه کتاب نیز احادیثی که اهل سنت درباره تحریف قرآن نقل کرده را مورد بررسی قرار داده است. [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|آیت‌الله شریعت]] در دهم صفر سال 1324ق، این نوشته را به پایان برده است و یکی از شاگردانش به نام شیخ عبدالحسین حلی نجفی آن را به فارسی ترجمه کرده است<ref>ر.ک: محمدی، محمدعلی، ص‎74</ref>.


در ابتدای این اثر مقدمه‌ای به قلم محقق اثر، عبدالعلی اسدی نوشته شده که در آن به زندگی‌نامه [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‎الشریعه اصفهانی]] و مختصری درباره روش خود در تحقیق این اثر اشاره کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/65 ر.ک: متن کتاب، ص‎65-69]</ref>.
در ابتدای این اثر مقدمه‌ای به قلم محقق اثر، عبدالعلی اسدی نوشته شده که در آن به زندگی‌نامه [[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شیخ‌الشریعه اصفهانی]] و مختصری درباره روش خود در تحقیق این اثر اشاره کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/65 ر.ک: متن کتاب، ص‎65-69]</ref>.


===بلوغ منی الجنان في تفسير بعض ألفاظ القرآن===
===بلوغ منی الجنان في تفسير بعض ألفاظ القرآن===
خط ۸۰: خط ۸۱:
تألیف رضی‌الدین هاشمی، اثری است منظوم در ذکر نام سور قرآن.
تألیف رضی‌الدین هاشمی، اثری است منظوم در ذکر نام سور قرآن.


نویسنده، نام یک‎صدوچهارده سوره را در سی بیت به شکل زیبایی جای داده؛ به‎گونه‌ای که ترتیب آن از حمد آغاز و به ناس ختم می‌شود. این اثر برای کسانی که علاقه‎مند به حفظ ترتیبی سور قرآن هستند بسیار مفید است.
نویسنده، نام یک‎صدوچهارده سوره را در سی بیت به شکل زیبایی جای داده؛ به‌گونه‌ای که ترتیب آن از حمد آغاز و به ناس ختم می‌شود. این اثر برای کسانی که علاقه‌مند به حفظ ترتیبی سور قرآن هستند بسیار مفید است.


ابیات ابتدایی کتاب چنین است:
ابیات ابتدایی کتاب چنین است:
خط ۹۵: خط ۹۶:
فهرست محتویات در انتهای کتاب قید شده است.
فهرست محتویات در انتهای کتاب قید شده است.


پاورقی‎های این اثر به ذکر منابع مطالب کتاب و گاه توضیح برخی از مباحث<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/88 مثلا ر.ک: پاورقی، ص‎88] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/189 189]</ref> یا شرح برخی از لغات<ref>مثلا [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/181 ر.ک: همان، ص‎181]</ref> اختصاص یافته است.
پاورقی‌های این اثر به ذکر منابع مطالب کتاب و گاه توضیح برخی از مباحث<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/88 مثلا ر.ک: پاورقی، ص‎88] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/189 189]</ref> یا شرح برخی از لغات<ref>مثلا [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/23471/1/181 ر.ک: همان، ص‎181]</ref> اختصاص یافته است.


==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# مقدمات و متن کتاب.
# مقدمات و متن کتاب.
# محمدی، محمدعلی، «ملا فتح‎الله اصفهانی، شیخ شریعت»، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، اول، 1377ش.
# محمدی، محمدعلی، «ملا فتح‌الله اصفهانی، شیخ شریعت»، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، اول، 1377ش.
#[[:noormags:292817|مشکور، محمدجواد، تاریخ مذهب شیعه (11)، مجله جلوه، خرداد 1325، شماره 12، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].
#[[:noormags:292817|مشکور، محمدجواد، تاریخ مذهب شیعه (11)، مجله جلوه، خرداد 1325، شماره 12، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].
# نصیری، علی، معرفت قرآنی (یادنگار آیت‌الله محمدهادی معرفت)، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول، 1387ش.
# نصیری، علی، معرفت قرآنی (یادنگار آیت‌الله محمدهادی معرفت)، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول، 1387ش.


== وابسته‌ها ==
{{الگو:علوم قرآنی}}
 
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده: مرداد(98)]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]]