الإنسان بين الجبر و التفويض: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
خط ۲۵: خط ۲۵:
}}
}}
   
   
'''الإنسان بين الجبر و التفويض'''، اثر [[حیدری، کمال|سید کمال حیدری]]، رساله‎ای است مختصر پیرامون سه دیدگاه «جبر»، «تفویض» و «الأمر بين ‎الأمرين».
'''الإنسان بين الجبر و التفويض'''، اثر [[حیدری، کمال|سید کمال حیدری]]، رساله‌ای است مختصر پیرامون سه دیدگاه «جبر»، «تفویض» و «الأمر بين ‎الأمرين».


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۱: خط ۳۱:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در تمهید، به‎منظور تحدید و مشخص شدن معنای خلق در توحید خالقی، ابتدا بحثی لغوی و اصطلاحی پیرامون این واژه صورت گرفته و سپس به تبیین این موضوع پرداخته شده است ‎ه آیا «الخلق» صفت ذات برای خداوند است یا صفت فعل. در پایان نیز محل نزاع و موضوع کتاب چنین تبیین شده است: معنای توحید خالقی آن است که حقیقتا مؤثری در وجود غیر از خدای متعال وجود ندارد، اما از طرفی انسان به‎واسطه وجدان و از خلال شواهد حسی، درمی‎یابد که در عالم هستی، فواعل، اسباب و عوامل دیگری نیز وجود داشته و از طرفی برخی از نصوص قرآنی، تأثیراتی را به غیر خداوند سبحان، نسبت داده‎اند. حال این سؤال مطرح می‌شود که آیا خالقیت (به معنای تأثیر عام نه خصوص ایجاد از عدم) منحصر در خدای متعال است یا اینکه فاعل‎های دیگر نیز مؤثر هستند؟<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/9 ر.ک: تمهید، ص9-18]</ref>.
در تمهید، به‎منظور تحدید و مشخص شدن معنای خلق در توحید خالقی، ابتدا بحثی لغوی و اصطلاحی پیرامون این واژه صورت گرفته و سپس به تبیین این موضوع پرداخته شده است ‎ه آیا «الخلق» صفت ذات برای خداوند است یا صفت فعل. در پایان نیز محل نزاع و موضوع کتاب چنین تبیین شده است: معنای توحید خالقی آن است که حقیقتا مؤثری در وجود غیر از خدای متعال وجود ندارد، اما از طرفی انسان به‎واسطه وجدان و از خلال شواهد حسی، درمی‎یابد که در عالم هستی، فواعل، اسباب و عوامل دیگری نیز وجود داشته و از طرفی برخی از نصوص قرآنی، تأثیراتی را به غیر خداوند سبحان، نسبت داده‌اند. حال این سؤال مطرح می‌شود که آیا خالقیت (به معنای تأثیر عام نه خصوص ایجاد از عدم) منحصر در خدای متعال است یا اینکه فاعل‎های دیگر نیز مؤثر هستند؟<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/9 ر.ک: تمهید، ص9-18]</ref>.


در فصل نخست، به معرفی دیدگاه‎های فکری پیرامون فاعل‎های طبیعی و نظام مادی، پرداخته شده و در این زمینه، دیدگاه متفکران اشعری، معتزلی و امامیه درباره عوامل طبیعی معرفی شده<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/21 ر.ک: متن کتاب، ص21-41]</ref> و در فصل دوم نیز، بر همین اساس، به‎منظور بررسی دیدگاه‎های فکری در خصوص افعال اختیاری، به بحث پیرامون نظریه جبر، تفویض و الأمر بين ‎الأمرين، پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/49 ر.ک: همان، ص49-143]</ref>.
در فصل نخست، به معرفی دیدگاه‎های فکری پیرامون فاعل‎های طبیعی و نظام مادی، پرداخته شده و در این زمینه، دیدگاه متفکران اشعری، معتزلی و امامیه درباره عوامل طبیعی معرفی شده<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/21 ر.ک: متن کتاب، ص21-41]</ref> و در فصل دوم نیز، بر همین اساس، به‎منظور بررسی دیدگاه‎های فکری در خصوص افعال اختیاری، به بحث پیرامون نظریه جبر، تفویض و الأمر بين ‎الأمرين، پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/49 ر.ک: همان، ص49-143]</ref>.
خط ۳۹: خط ۳۹:
قرائت دوم، شکل گرفته از تفکرات مکتب حکمت متعالیه بوده که بر اساس فلسفه مشاء شده است. در این قرائت، فعل، همان‎ طور که مباشرتا و حقیقتا به فاعل انسانی نسبت داده شده، دقیقا به همان نحوه، به خداوند استناد داده شده است، اما با حفظ جهت؛ با این توضیح که هر فعلی دارای دو جهت است: جهت وجود و جهتی که از آن، عناوین طاعت و معصیت، قبح و حسن و... اخذ می‌گردد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/160 ر.ک: همان، ص160]</ref>.
قرائت دوم، شکل گرفته از تفکرات مکتب حکمت متعالیه بوده که بر اساس فلسفه مشاء شده است. در این قرائت، فعل، همان‎ طور که مباشرتا و حقیقتا به فاعل انسانی نسبت داده شده، دقیقا به همان نحوه، به خداوند استناد داده شده است، اما با حفظ جهت؛ با این توضیح که هر فعلی دارای دو جهت است: جهت وجود و جهتی که از آن، عناوین طاعت و معصیت، قبح و حسن و... اخذ می‌گردد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/160 ر.ک: همان، ص160]</ref>.


خلاصه‎ای از مطالب کتاب، در انتهای آن آورده شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/177 ر.ک: همان، ص177-183]</ref>.
خلاصه‌ای از مطالب کتاب، در انتهای آن آورده شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/28543/1/177 ر.ک: همان، ص177-183]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش