دیوان حکیم فرخی سیستانی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎خ' به 'ی‌خ'
جز (جایگزینی متن - 'می‎د' به 'می‌د')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎خ' به 'ی‌خ')
خط ۳۲: خط ۳۲:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
کتاب با مقدمه‌ای در بیان شرح حال فرخی آغاز شده است. در بخشی از این معرفی تحت عنوان اخلاق و زندگی او چنین می‎خوانیم: «وی زندگانی دراز یافت. در تمام عمر به لذات جسمانی و مشتهیات نفسانی علاقه‎مند و راغب بود. همیشه در طلب عیش و طرب و لهو و لعب به ‎سر می‎برد. به مادیات مایل و از تزهد و تزویر معرض بود و از آنگاه که به دربار محمود راه یافت تا آخر ایام زندگانی در دولت غزنویان و سایه رحمت و عنایت ایشان به کامرانی و نیل به آمال و امانی گذرانید. در بعضی اسفار هندوستان ملازمت رکاب محمود یافت؛ چنان‎که گوید: {{شعر}}
کتاب با مقدمه‌ای در بیان شرح حال فرخی آغاز شده است. در بخشی از این معرفی تحت عنوان اخلاق و زندگی او چنین می‌خوانیم: «وی زندگانی دراز یافت. در تمام عمر به لذات جسمانی و مشتهیات نفسانی علاقه‎مند و راغب بود. همیشه در طلب عیش و طرب و لهو و لعب به ‎سر می‎برد. به مادیات مایل و از تزهد و تزویر معرض بود و از آنگاه که به دربار محمود راه یافت تا آخر ایام زندگانی در دولت غزنویان و سایه رحمت و عنایت ایشان به کامرانی و نیل به آمال و امانی گذرانید. در بعضی اسفار هندوستان ملازمت رکاب محمود یافت؛ چنان‎که گوید: {{شعر}}
{{ب|''سه بار با تو به دریای بی‎کرانه شدم''|2=''نه موج دیدم و نه هیبت و نه شور و نه شر''<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحه ز</ref>‏}}{{پایان شعر}}
{{ب|''سه بار با تو به دریای بی‎کرانه شدم''|2=''نه موج دیدم و نه هیبت و نه شور و نه شر''<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحه ز</ref>‏}}{{پایان شعر}}


خط ۴۷: خط ۴۷:
در انتهای مقدمه مصحح ابیاتی که در فرهنگ اسدی و جهانگیری و انجمن ناصری به نام فرخی ایراد شده و نیز یک غزل و یک دوبیتی ذکر شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحات یب - ‎ید</ref>.  
در انتهای مقدمه مصحح ابیاتی که در فرهنگ اسدی و جهانگیری و انجمن ناصری به نام فرخی ایراد شده و نیز یک غزل و یک دوبیتی ذکر شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحات یب - ‎ید</ref>.  


بسیاری از قصاید فرخی در مدح سلطان محمود غزنوی است. در یکی از قصاید معروف فرخی، فتوحات سلطان محمود غزنوی به تصویر‎ کشیده شده است. آنچه معروف و مشهور است آن است کـه شاعران مدیحه‎پرداز در مدح ممدوح خود از هیچ‎گونه اغراق و غلو کوتاهی نمی‎کنند. آنان‎ سعی می‎کنند ممدوح خود را شخصی‎ ماورایی‎ با قدرتی غیر قابل‎ باور توصیف کنند؛ اما به گفته‎ صاحب‎نظران مدیحه‎های فـرخی‎ سـیستانی تا حدودی در این زمینه مستثناست. وی سعی کرده آنچه‎ به ممدوح خود نسبت می‌دهد - البته‎ تا‎ حدودی - ‎با واقعیات منطبق‎ باشد<ref>ر.ک: میرجعفری، سید اکبر، ص34</ref>‏؛ اگرچه گاه شراب‎خواری سلطان محمود را نیز وصف کرده و می‎خوارگی او را سبب شادی مردم دانسته است:  
بسیاری از قصاید فرخی در مدح سلطان محمود غزنوی است. در یکی از قصاید معروف فرخی، فتوحات سلطان محمود غزنوی به تصویر‎ کشیده شده است. آنچه معروف و مشهور است آن است کـه شاعران مدیحه‎پرداز در مدح ممدوح خود از هیچ‎گونه اغراق و غلو کوتاهی نمی‎کنند. آنان‎ سعی می‎کنند ممدوح خود را شخصی‎ ماورایی‎ با قدرتی غیر قابل‎ باور توصیف کنند؛ اما به گفته‎ صاحب‎نظران مدیحه‎های فـرخی‎ سـیستانی تا حدودی در این زمینه مستثناست. وی سعی کرده آنچه‎ به ممدوح خود نسبت می‌دهد - البته‎ تا‎ حدودی - ‎با واقعیات منطبق‎ باشد<ref>ر.ک: میرجعفری، سید اکبر، ص34</ref>‏؛ اگرچه گاه شراب‎خواری سلطان محمود را نیز وصف کرده و می‌خوارگی او را سبب شادی مردم دانسته است:  
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''خسرو می‎ خواست هم از بامداد''|2='' خلق به می‌خوردن او گشت شاد''}}
{{ب|''خسرو می‎ خواست هم از بامداد''|2='' خلق به می‌خوردن او گشت شاد''}}
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش