۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'می‌ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'می‌پ' به 'می‌پ') |
جز (جایگزینی متن - 'می‌ک' به 'می‌ک') |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''كتاب التوحيد و إثبات صفات الرب عز و جل'''، اثر [[ابن خزيمه، محمد بن اسحاق|ابوبکر محمد بن اسحاق بن خزیمه نیشابوری]]، کتابی است به زبان عربی با موضوع کلام اسلامی و حدیث. نویسنده در این اثر در پی بیان مباحث مربوط به توحید و صفات الهی است و در این راستا از آیات و روایات بهره میبرد. این کتاب، به تحقیق ابومالک ریاشی، احمد بن علی بن مثنای قفیلی رسیده است. نویسنده در مقدمهاش بر کتاب، هدف از نگاشتن آن را جلوگیری از انحراف طلاب تازهکار در علوم کلام و حدیث ذکر | '''كتاب التوحيد و إثبات صفات الرب عز و جل'''، اثر [[ابن خزيمه، محمد بن اسحاق|ابوبکر محمد بن اسحاق بن خزیمه نیشابوری]]، کتابی است به زبان عربی با موضوع کلام اسلامی و حدیث. نویسنده در این اثر در پی بیان مباحث مربوط به توحید و صفات الهی است و در این راستا از آیات و روایات بهره میبرد. این کتاب، به تحقیق ابومالک ریاشی، احمد بن علی بن مثنای قفیلی رسیده است. نویسنده در مقدمهاش بر کتاب، هدف از نگاشتن آن را جلوگیری از انحراف طلاب تازهکار در علوم کلام و حدیث ذکر می‌کند. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
وی با استناد به آیات 22 و 23 سوره فصلت، میگوید: خدای متعال، منکران صفاتش را بدگمان به خود قرار داده و به آنان وعیدی داده که حتی به اهل شرک و کفر و گناهان کبیره هم نداده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | وی با استناد به آیات 22 و 23 سوره فصلت، میگوید: خدای متعال، منکران صفاتش را بدگمان به خود قرار داده و به آنان وعیدی داده که حتی به اهل شرک و کفر و گناهان کبیره هم نداده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
ابومالک ریاشی، احمد بن علی بن مثنای قفیلی، محقق کتاب، درباره محتوای آن چنین گزارش می‌دهد: سلف صالح ما، به جمع آیات و احادیثِ دربردارنده اسماء و صفات الهی در کتابهایی مستقل، کوشیدهاند. علت این امر، ظهور عقاید باطل منحرف امثال جهمیه و معتزله و اشعریه و... در زمانهای آنان بوده است. بهترین کتابی که در این باب نوشته شده، همین کتاب التوحيد محمد بن اسحاق بن خزیمه است. مؤلف این اثر، آیات قرآنی و احادیث نبوی را در آن، جمع کرده است و این اثر از کتابهای مرجع اهل سنت و جماعتی است که اسماء و صفاتی را برای خدا اثبات | ابومالک ریاشی، احمد بن علی بن مثنای قفیلی، محقق کتاب، درباره محتوای آن چنین گزارش می‌دهد: سلف صالح ما، به جمع آیات و احادیثِ دربردارنده اسماء و صفات الهی در کتابهایی مستقل، کوشیدهاند. علت این امر، ظهور عقاید باطل منحرف امثال جهمیه و معتزله و اشعریه و... در زمانهای آنان بوده است. بهترین کتابی که در این باب نوشته شده، همین کتاب التوحيد محمد بن اسحاق بن خزیمه است. مؤلف این اثر، آیات قرآنی و احادیث نبوی را در آن، جمع کرده است و این اثر از کتابهای مرجع اهل سنت و جماعتی است که اسماء و صفاتی را برای خدا اثبات می‌کنند که خود، برای خویشتن برگزیده است و رسولش برای وی ثابت کرده است؛ آنانی که راه تحریف و تشبیه و تمثیل و تعطیل را نرفتهاند. این کتاب، خاری است در گلوی هواپرستان تحریفگر و تعطیلگرا که یکی از آنان [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی اشعری]] است. [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]]، در تفسیر خود در ذیل آیه شریفه '''لَيسَ كمِثْلِهِ شَيءٌ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ''' ﴿الشورى: ١١﴾ (چیزى مانند او نیست و اوست شنواى بینا) میگوید: محمد بن اسحاق بن خزیمه، استدلال اصحاب ما به این آیه را در کتاب خود که آن را «التوحيد» نامیده، ولی در حقیقت کتاب شرک است، آورده است. | ||
علت حمله هواپرستان جهمیه و معتزله و سایر موافقانشان از اهل تعطیل، عدم توانشان در پاسخ دادن به اشکالات بیامان ابن خزیمه بر آنان است<ref>ر.ک: همان، ص14-15</ref>. | علت حمله هواپرستان جهمیه و معتزله و سایر موافقانشان از اهل تعطیل، عدم توانشان در پاسخ دادن به اشکالات بیامان ابن خزیمه بر آنان است<ref>ر.ک: همان، ص14-15</ref>. | ||
مؤلف، در مقدمهاش بر کتاب، پس از حمد مفصل الهی و شهادت به وحدانیت او و نبوت محمد مصطفی(ص)، مینویسد: من در برههای از زمان از نگاشتن کتابی که بوی مباحث کلامی بدهد کراهت داشتم و بیشتر به تصنیف کتابهای فقهی مشغول بودم. آن هنگام می‌پنداشتم همین مقدار از مباحث کلامی شفاهی که در مجالس بحث میان ما و مخالفانمان و در حضور شاگردانم برگزار میشود در اظهار حقانیت ما بر بطلان مخالفان در مناظره کفایت | مؤلف، در مقدمهاش بر کتاب، پس از حمد مفصل الهی و شهادت به وحدانیت او و نبوت محمد مصطفی(ص)، مینویسد: من در برههای از زمان از نگاشتن کتابی که بوی مباحث کلامی بدهد کراهت داشتم و بیشتر به تصنیف کتابهای فقهی مشغول بودم. آن هنگام می‌پنداشتم همین مقدار از مباحث کلامی شفاهی که در مجالس بحث میان ما و مخالفانمان و در حضور شاگردانم برگزار میشود در اظهار حقانیت ما بر بطلان مخالفان در مناظره کفایت می‌کند و نیازی به تصنیف کتاب در صحت مذهب ما و بطلان اعتقاد مخالفان نیست. اما هنگامی که شنیدم برخی از جوانان از میان طلاب علم و حدیث در برخی از مجالس اهل زیغ و ضلالت، یعنی جهمیه معطله و قدریه و معتزله و امثالهم حاضر میشوند، ترسیدم که به آنان تمایل پیدا کنند و از راه حق و صواب به قول بهت و ضلال بیفتند. ازاینرو شروع به نوشتن کتابی کردم که شامل این دو صنف از علم (علم به قضای پیشین و علم به صفات رب) شود... تا خواننده دقیق این کتاب، به حقانیت اهل آثار در این دو علم و بطلان مذاهب هواپرستان بدعتگر پی ببرد<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص38-42</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||