۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'یا' به 'یا') |
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
محقق بر این باور است که کتاب حاضر، بهترین و کاملترین کتابی است که پیرامون موضوع ناسخ و منسوخ در قرآن نوشته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/12 ر.ک: مقدمه محقق، ص12]</ref>. | محقق بر این باور است که کتاب حاضر، بهترین و کاملترین کتابی است که پیرامون موضوع ناسخ و منسوخ در قرآن نوشته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/12 ر.ک: مقدمه محقق، ص12]</ref>. | ||
در نسبت این کتاب به مؤلف، تردیدی وجود نداشته و اکثر کتب تراجمی که به شرح زندگینامه نویسنده | در نسبت این کتاب به مؤلف، تردیدی وجود نداشته و اکثر کتب تراجمی که به شرح زندگینامه نویسنده پرداختهاند، این کتاب را جرء آثار وی دانستهاند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/13 ر.ک: همان، ص13]</ref>. | ||
نویسنده در موضوع ناسخ و منسوخ در قرآن، دو کتاب «الإيجاز لناسخ القرآن و منسوخه» و «الإيضاح لناسخ القرآن و منسوخه» را نوشته است. در کتاب اول، خلاصه نظرات خود را در موضوع نسخ مطرح کرده که البته این کتاب به دست ما نرسیده است؛ اما در کتاب دیگر (اثر حاضر) اصول نسخ را بسط و شرح کرده و دیدگاههای مختلف را درباره آن توضیح داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/19 ر.ک: همان، ص19]</ref>. | نویسنده در موضوع ناسخ و منسوخ در قرآن، دو کتاب «الإيجاز لناسخ القرآن و منسوخه» و «الإيضاح لناسخ القرآن و منسوخه» را نوشته است. در کتاب اول، خلاصه نظرات خود را در موضوع نسخ مطرح کرده که البته این کتاب به دست ما نرسیده است؛ اما در کتاب دیگر (اثر حاضر) اصول نسخ را بسط و شرح کرده و دیدگاههای مختلف را درباره آن توضیح داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/19 ر.ک: همان، ص19]</ref>. | ||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
# به معنی نقل، مانند: «نسخت الكتاب»؛ این زمانی گفته میشود که مطالب کتابی، به کتاب دیگر نقل شود. | # به معنی نقل، مانند: «نسخت الكتاب»؛ این زمانی گفته میشود که مطالب کتابی، به کتاب دیگر نقل شود. | ||
# به معنی ازاله شیء و حلول در محل آن، مانند کلام عرب که میگوید: «نسخت الشمس الظل» (آفتاب سایه را از بین برد و بهجای آن قرار گرفت. | # به معنی ازاله شیء و حلول در محل آن، مانند کلام عرب که میگوید: «نسخت الشمس الظل» (آفتاب سایه را از بین برد و بهجای آن قرار گرفت. | ||
# به معنی ازاله و عدم حلول در محل آن، مانند قول عرب که میگوید: «نسخت الريح الآثار»؛ این زمانی گفته میشود که باد اثر چیزی را از بین برده و بهجای آن قرار نگرفته و هر دو از میان | # به معنی ازاله و عدم حلول در محل آن، مانند قول عرب که میگوید: «نسخت الريح الآثار»؛ این زمانی گفته میشود که باد اثر چیزی را از بین برده و بهجای آن قرار نگرفته و هر دو از میان رفتهاند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/20 ر.ک: مقدمه محقق، ص20]</ref>. | ||
نویسنده معتقد است معنی اصطلاحی نسخ، مأخوذ از معنای لغوی دوم و سوم بوده و به معنای اولی جایز نیست. وی در این باب، در بیان معنای اصطلاحی نسخ، به تعاریف عام نپرداخته و فقط تعریفی را مورد بحث و بررسی قرار داده که مأخوذ از معنای لغوی و مشتق از آن است. بنابراین در این کتاب، نسخ در قرآن، فقط دائر مدار معنای لغوی دوم و سوم میباشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/20 ر.ک: همان، ص20-21]</ref>. | نویسنده معتقد است معنی اصطلاحی نسخ، مأخوذ از معنای لغوی دوم و سوم بوده و به معنای اولی جایز نیست. وی در این باب، در بیان معنای اصطلاحی نسخ، به تعاریف عام نپرداخته و فقط تعریفی را مورد بحث و بررسی قرار داده که مأخوذ از معنای لغوی و مشتق از آن است. بنابراین در این کتاب، نسخ در قرآن، فقط دائر مدار معنای لغوی دوم و سوم میباشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/20 ر.ک: همان، ص20-21]</ref>. | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
پیرامون این باب، امور زیر، قابل ملاحظه است: | پیرامون این باب، امور زیر، قابل ملاحظه است: | ||
# مباحث مطرحشده در این باب، مطالبی است که در کتب سایر علما و مؤلفین نیز ذکر شده است، اما از لحاظ سبقت تاریخی در تألیف، جای بررسی وجود دارد. | # مباحث مطرحشده در این باب، مطالبی است که در کتب سایر علما و مؤلفین نیز ذکر شده است، اما از لحاظ سبقت تاریخی در تألیف، جای بررسی وجود دارد. | ||
# این باب، نتیجه | # این باب، نتیجه شبههای است که معتزله، پیرامون خلق قرآن و امکان نسخی که به قول به بداء منجر خواهد شد، مطرح کردهاند و بدون شک این موضوع در عصر مؤلف، از موضوعات بحثبرانگیزی بوده است. | ||
# نویسنده در این باب، بین نزول تدریجی قرآن و امکان نسخ، رابطه برقرار کرده است؛ این امر را سیوطی نیز در کتاب «الإتقان» خود ذکر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/21 ر.ک: همان، ص21-22]</ref>. | # نویسنده در این باب، بین نزول تدریجی قرآن و امکان نسخ، رابطه برقرار کرده است؛ این امر را سیوطی نیز در کتاب «الإتقان» خود ذکر کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/34824/1/21 ر.ک: همان، ص21-22]</ref>. | ||
ویرایش