۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
جز (جایگزینی متن - 'هاى' به 'هاى') |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
این روش نویسندگى که در سراسر مطالب و معانى کتاب رعایت شده، اگرچه خواننده را از اصل مطلب دور نماید، ولى سبک نگارش وى بهحدى ساده، روان و دلاویز است که اصلا خستهکننده و ملالآور نیست، بلکه سوز و تابش قلب وى بهصورت بسیار مؤثر جلوهگر است و اغلب مباحث متصوفه نظر خواننده را جلب مىکنند. ذکر عوالم، بحث قطب، تکامل نفس انسان، خواطر قلب و قصه آدم و حوا و غیره از همین قبیل مطالب گوناگون است که در خلاصة المناقب آمده و به استشهاد از آیات و احادیث، مؤلف بیان خودش را مدلّل و به آوردن اشعار، نوشته خود را جالب و جاذبتر ساخته است. | این روش نویسندگى که در سراسر مطالب و معانى کتاب رعایت شده، اگرچه خواننده را از اصل مطلب دور نماید، ولى سبک نگارش وى بهحدى ساده، روان و دلاویز است که اصلا خستهکننده و ملالآور نیست، بلکه سوز و تابش قلب وى بهصورت بسیار مؤثر جلوهگر است و اغلب مباحث متصوفه نظر خواننده را جلب مىکنند. ذکر عوالم، بحث قطب، تکامل نفس انسان، خواطر قلب و قصه آدم و حوا و غیره از همین قبیل مطالب گوناگون است که در خلاصة المناقب آمده و به استشهاد از آیات و احادیث، مؤلف بیان خودش را مدلّل و به آوردن اشعار، نوشته خود را جالب و جاذبتر ساخته است. | ||
مطالب تصوّف و عرفان که مؤلف ضمن شرح احوال [[همدانی، علی بن شهابالدین|سید على همدانى]] آورده است، | مطالب تصوّف و عرفان که مؤلف ضمن شرح احوال [[همدانی، علی بن شهابالدین|سید على همدانى]] آورده است، بهاندازهاى اهمیت دارد که اگر از کتاب استخراج و جمعآورى شود، بهصورت کتاب مستقلى در خواهد آمد که ارزش آن از حیث کتابى در تصوف شناخته خواهد شد و از این حیث خلاصة المناقب دو جنبه مهم را داراست: | ||
اول، شرح زندگانى [[همدانی، علی بن شهابالدین|میر سید على همدانى]]؛ | اول، شرح زندگانى [[همدانی، علی بن شهابالدین|میر سید على همدانى]]؛ | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
مؤلف در توضیح مطالب، از شعراى بزرگ فارسى مانند ناصرخسرو، [[عطار، محمد بن ابراهیم|شیخ فریدالدّین عطار]]، [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجوى کرمانى]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|شیخ سعدى شیرازى]] و [[مولوی، جلالالدین محمد|مولوى رومى]] و دیگران ابیاتى را در نگارش خود آورده است که علاوه بر توضیح نکات دقیق، شیرینى و شیوایى و تأثیر خاصى به بیان وى بخشیده است. درعینحال که مطالب فوق بر تعمق نظر و تبحر علمى مؤلف دلالت دارد، مىبینیم که وى در آوردن احادیث و نقل ابیات، عدم دقت داشته و درباره استناد و انتساب اشعار و حتى درباره صحت متن آنها دقتى را بهکار نبرده است، ولى این نقص تخصیصى به مؤلف ما ندارد، بلکه در ابیات متصوفه بالعموم همین کیفیت به نظر مىرسد... | مؤلف در توضیح مطالب، از شعراى بزرگ فارسى مانند ناصرخسرو، [[عطار، محمد بن ابراهیم|شیخ فریدالدّین عطار]]، [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجوى کرمانى]]، [[سعدی، مصلح بن عبدالله|شیخ سعدى شیرازى]] و [[مولوی، جلالالدین محمد|مولوى رومى]] و دیگران ابیاتى را در نگارش خود آورده است که علاوه بر توضیح نکات دقیق، شیرینى و شیوایى و تأثیر خاصى به بیان وى بخشیده است. درعینحال که مطالب فوق بر تعمق نظر و تبحر علمى مؤلف دلالت دارد، مىبینیم که وى در آوردن احادیث و نقل ابیات، عدم دقت داشته و درباره استناد و انتساب اشعار و حتى درباره صحت متن آنها دقتى را بهکار نبرده است، ولى این نقص تخصیصى به مؤلف ما ندارد، بلکه در ابیات متصوفه بالعموم همین کیفیت به نظر مىرسد... | ||
راجع به سبک نویسندگى خلاصة المناقب هم مىتوان گفت که همان اختصاص را دارد. در نوشتن | راجع به سبک نویسندگى خلاصة المناقب هم مىتوان گفت که همان اختصاص را دارد. در نوشتن واقعهاى از زندگانى [[همدانی، علی بن شهابالدین|سید على همدانى]]، روش وى آن است که اسم مرشدش را معمولى ضبط نکرده، بلکه با احترام کامل، «جناب سیادت»، «حضرت سیادت»، «امیر ما» و «سیدنا» یاد مىکند و چون نکتهاى از ولایت یا دقیقهاى از تصوّف را توضیح مىدهد، چنین مىنویسد: «بدان کهاى عزیز» یا «اى دوست بدانکه». نویسنده عموما بهجاى واژههاى فارسى، کلمات عربى مىآورد از قبیل طیران، حصر و حصار، مذموم، مزروق، تقبیل، سوادیه، بیاضیه، جبلّى، ارض، سريع الزوال، بطيء الحركة... و در چندین مورد جمع عربى بهکار برده؛ مثلا افیاض، زوایا، شرور، نفوس، نفور، حقوق، حظوظ، محابیب و غیره»<ref>ر.ک: پیشگفتار کتاب، صفحه کط – لب </ref>. | ||
«مؤلف در نوشتن شرح زندگانى مرشدش روشى دارد که بهظاهر مضمون اصلى کتاب را پراکنده مىیابیم و اگر به اذعان نظر دیده مىشود آن کاملا پیداست و مطالب این کتاب طبق ترتیبى که مراعات شده بهترتیب موضوعات زیر است: | «مؤلف در نوشتن شرح زندگانى مرشدش روشى دارد که بهظاهر مضمون اصلى کتاب را پراکنده مىیابیم و اگر به اذعان نظر دیده مىشود آن کاملا پیداست و مطالب این کتاب طبق ترتیبى که مراعات شده بهترتیب موضوعات زیر است: |
ویرایش