فتوح البلدان (ترجمه): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'غالبا' به 'غالباً '
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'غالبا' به 'غالباً ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۹: خط ۳۹:
#مترجم در رابطه با زندگى بلاذرى معتقد است كه اطلاعاتى كه منابع تاريخى پيرامون شخصيت و حيات بلاذرى در اختيار ما قرار مى‌دهند، با درجاتى از افسانه و ابهام درآميخته و اين عامل بر روى پژوهش‌هاى دوران معاصر نيز خالى از تأثير نبوده است. وى در اين بخش سعى دارد كه برخى از پرده‌هاى ابهام و افسانه را از واقعيت زندگى بلاذرى كنار زند و با توجه به چنين هدفى ناگزير است، خلاف روش متداول نكات و مسائلى را راجع به زندگى بلاذرى به تفكيك بيان كند. از جمله مسائلى كه مترجم به چگونگى پديد آمدن داستان بى‌پايه نوشيدن شربت بلاذر مى‌پردازد و در آخر چنين نتيجه مى‌گيرد كه افسانه ياد شده، لااقل در قرن دوم پس از مردن بلاذرى پديد آمده است. اثبات ايرانى بودن بلاذرى با دلائل متقن، شيوخ و شاگردان و سفرهاى بلاذرى از ديگر مطالب اين بخش است.
#مترجم در رابطه با زندگى بلاذرى معتقد است كه اطلاعاتى كه منابع تاريخى پيرامون شخصيت و حيات بلاذرى در اختيار ما قرار مى‌دهند، با درجاتى از افسانه و ابهام درآميخته و اين عامل بر روى پژوهش‌هاى دوران معاصر نيز خالى از تأثير نبوده است. وى در اين بخش سعى دارد كه برخى از پرده‌هاى ابهام و افسانه را از واقعيت زندگى بلاذرى كنار زند و با توجه به چنين هدفى ناگزير است، خلاف روش متداول نكات و مسائلى را راجع به زندگى بلاذرى به تفكيك بيان كند. از جمله مسائلى كه مترجم به چگونگى پديد آمدن داستان بى‌پايه نوشيدن شربت بلاذر مى‌پردازد و در آخر چنين نتيجه مى‌گيرد كه افسانه ياد شده، لااقل در قرن دوم پس از مردن بلاذرى پديد آمده است. اثبات ايرانى بودن بلاذرى با دلائل متقن، شيوخ و شاگردان و سفرهاى بلاذرى از ديگر مطالب اين بخش است.
#از جمله تأليفات بلاذرى كه ذكر آنها در منابع موجود به جاى مانده، چهار اثر زير است: فتوح‌البلدان، فتوح‌البلدان بزرگ، انساب‌الاشراف و عهد اردشير. در اين بخش پيرامون سه كتاب از اين چهار كتاب توضيح داده شده و درباره كتاب فتوح‌البلدان كه كتاب حاضر است، ضمن بخش سوم سخن گفته است. مترجم بر اين باور است كه «فتوح‌البلدان بزرگ» كه ابن‌نديم ذكر كرده است، شكل گسترده و بسيار جامع‌ترى از كتاب فتوح‌البلدان كنونى بوده است كه به گفته ابن‌نديم، بلاذرى نتوانسته است آن را به پايان رساند؛ و به هر حال تا اين زمان اثرى از آن در جايى به دست نيامده و تصور عمومى بر اين است كه اين كتاب از ميان رفته است.
#از جمله تأليفات بلاذرى كه ذكر آنها در منابع موجود به جاى مانده، چهار اثر زير است: فتوح‌البلدان، فتوح‌البلدان بزرگ، انساب‌الاشراف و عهد اردشير. در اين بخش پيرامون سه كتاب از اين چهار كتاب توضيح داده شده و درباره كتاب فتوح‌البلدان كه كتاب حاضر است، ضمن بخش سوم سخن گفته است. مترجم بر اين باور است كه «فتوح‌البلدان بزرگ» كه ابن‌نديم ذكر كرده است، شكل گسترده و بسيار جامع‌ترى از كتاب فتوح‌البلدان كنونى بوده است كه به گفته ابن‌نديم، بلاذرى نتوانسته است آن را به پايان رساند؛ و به هر حال تا اين زمان اثرى از آن در جايى به دست نيامده و تصور عمومى بر اين است كه اين كتاب از ميان رفته است.
#خوشبختانه كتاب فتوح‌البلدان به طور كامل از ابتدا تا انتها به جاى مانده و جز در چند مورد جزئى تقريباً سالم و دست نخورده، به زمان حاضر انتقال يافته است. اين اثر برخلاف شيوه تاريخ‌نگارانى؛ مانند: [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، ابن‌اثير، [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبى]] و ديگران كه به وقايع‌نگارى‌هاى سالانه و دوره‌اى پرداخته‌اند، برحسب بلاد مختلف تنظيم شده و تاريخ اين بلاد را از نخستين زمان‌هاى توجه مسلمانان به گشودن و تصرف هر يك از آنها آغاز كرده و غالباً تا عصر خويش ادامه داده است. از ديگر نوآورى‌هاى ديگر اين كتاب فقد مقدمه است. تقريباٌ تمامى تاريخ‌نويسان قديم فصل مشبعى از كتاب را قبل از هر چيز به نقل افسانه‌هاى قوم يهود اختصاص داده‌اند؛ ولى بلاذرى پس از ذكر نام پروردگار به جاى همه اين كارها در چند سطر شيوه كار خود را تشريح كرده و بلافاصله به اصل مطلب مى‌پردازد و حتى يك جمله از آن گونه كه در كتاب‌هاى ديگر فصل‌ها به آن اختصاص داده شده، به كار نبرده است. اين كتاب كمتر از هر اثر تاريخى ديگرى از افسانه‌ها - از جمله افسانه‌هاى عبرى - تأثير پذيرفته است.
#خوشبختانه كتاب فتوح‌البلدان به طور كامل از ابتدا تا انتها به جاى مانده و جز در چند مورد جزئى تقريباً سالم و دست نخورده، به زمان حاضر انتقال يافته است. اين اثر برخلاف شيوه تاريخ‌نگارانى؛ مانند: [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، ابن‌اثير، [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبى]] و ديگران كه به وقايع‌نگارى‌هاى سالانه و دوره‌اى پرداخته‌اند، برحسب بلاد مختلف تنظيم شده و تاريخ اين بلاد را از نخستين زمان‌هاى توجه مسلمانان به گشودن و تصرف هر يك از آنها آغاز كرده و غالباً ً تا عصر خويش ادامه داده است. از ديگر نوآورى‌هاى ديگر اين كتاب فقد مقدمه است. تقريباٌ تمامى تاريخ‌نويسان قديم فصل مشبعى از كتاب را قبل از هر چيز به نقل افسانه‌هاى قوم يهود اختصاص داده‌اند؛ ولى بلاذرى پس از ذكر نام پروردگار به جاى همه اين كارها در چند سطر شيوه كار خود را تشريح كرده و بلافاصله به اصل مطلب مى‌پردازد و حتى يك جمله از آن گونه كه در كتاب‌هاى ديگر فصل‌ها به آن اختصاص داده شده، به كار نبرده است. اين كتاب كمتر از هر اثر تاريخى ديگرى از افسانه‌ها - از جمله افسانه‌هاى عبرى - تأثير پذيرفته است.


بررسى روش بلاذرى، همه جانبه بودن كتاب و اهميت آن به لحاظ علوم جغرافيا و انساب از ديگر مطالب مفيدى كه در اين بخش مورد مطالعه قرار گرفته است.
بررسى روش بلاذرى، همه جانبه بودن كتاب و اهميت آن به لحاظ علوم جغرافيا و انساب از ديگر مطالب مفيدى كه در اين بخش مورد مطالعه قرار گرفته است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش