دیوان وحدت کرمانشاهی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏‏PIR‎‏ ‎‏7517‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏9  
| کد کنگره =‏‏PIR‎‏ ‎‏7517‎‏ ‎‏/‎‏د‎‏9  
| موضوع =شعر فارسی - قرن 13ق.  
| موضوع =شعر فارسي - قرن 13ق.  


| ناشر =ما  
| ناشر =ما  
خط ۳۷: خط ۳۷:
متن اولین غزل وی چنین است:
متن اولین غزل وی چنین است:


'''آتش عشقم بسوخت خرقه طاعات را***سیل جنون در ربود رخت عبادات را'''
{{شعر}}
 
{{ب|''آتش عشقم بسوخت خرقه طاعات را''|2=''سیل جنون در ربود رخت عبادات را''}}
'''مسئله عشق نیست در خور شرح و بیان***به که به یک‎سو نهند لفظ و عبارات را'''
{{ب|''مسئله عشق نیست در خور شرح و بیان''|2=''به که به یک‎سو نهند لفظ و عبارات را''}}
 
{{ب|''دامن خلوت ز دست کی دهد آن‎کس که یافت''|2=''در دل شب‎های تار ذوق مناجات را''}}
'''دامن خلوت ز دست کی دهد آن‎کس که یافت***در دل شب‎های تار ذوق مناجات را'''
{{ب|''هر نفسم چنگ و نی از تو پیامی دهد''|2=''پی نبرد هرکسی رمز و اشارات را''}}
 
{{ب|''جای دهید امشبم مسجدیان تا سحر''|2=''مستم و گم کرده‎ام راه خرابات را''}}
'''هر نفسم چنگ و نی از تو پیامی دهد***پی نبرد هرکسی رمز و اشارات را'''
{{ب|''دوش تفرج‎کنان خوش ز حرم تا به دیر''|2=''رفتم و کردم تمام سیر مقامات را''}}
 
{{ب|''غیر خیالات نیست عالم و ما کرده‎ایم''|2=''از دم پیر مغان رفع خیالات را''}}
'''جای دهید امشبم مسجدیان تا سحر***مستم و گم کرده‎ام راه خرابات را'''
{{ب|''خاک‎نشینان عشق بی‎مدد جبرئیل''|2=''هر نفسی می‎کنند سیر سماوات را''}}
 
{{ب|''بر سر بازار عشق کس نخرد ای عزیز''|2=''از تو به یک جو هزار کشف و کرامات را''}}
'''دوش تفرج‎کنان خوش ز حرم تا به دیر***رفتم و کردم تمام سیر مقامات را'''
{{ب|''وحدت ازاین‎پس مده دامن رندان ز دست''|2=''صرف خرابات کن جمله اوقات را''<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15-16</ref>}}.
 
{{پایان شعر}}
'''غیر خیالات نیست عالم و ما کرده‎ایم***از دم پیر مغان رفع خیالات را'''
 
'''خاک‎نشینان عشق بی‎مدد جبرئیل***هر نفسی می‎کنند سیر سماوات را'''
 
'''بر سر بازار عشق کس نخرد ای عزیز***از تو به یک جو هزار کشف و کرامات را'''
 
'''وحدت ازاین‎پس مده دامن رندان ز دست***صرف خرابات کن جمله اوقات را'''.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15-16</ref>


وحدت کرمانشاهی غزلی دارد به مطلع:
وحدت کرمانشاهی غزلی دارد به مطلع:
{{شعر}}
{{ب|''مقصد من وصل مولای من است''|2=''توشه‎ی من نیز تقوای من است‎''}}{{پایان شعر}}


'''مقصد من وصل مولای من است***توشه‎ی من نیز تقوای من است‎'''


که بیت‎الغزل آن این است:
که بیت‎الغزل آن این است:


'''گاه‎گاهی این رکوع و این سجود***کلمینی یا حمیرای من است'''.<ref>همان، ص48</ref>
{{شعر}}
{{ب|''گاه‎گاهی این رکوع و این سجود''|2=''کلمینی یا حمیرای من است''<ref>همان، ص48</ref>}}{{پایان شعر}}


معنی این بیت بسیار دقیق و لطیف است. حمیرا نام عایشه (زوجه حضرت رسول) است. به مضمون «إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْيٌ يُوحَى * عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى» (نجم: 4-5)، پیامبر(ص) در هنگام نزول وحی به مبدأ اتصال تام می‎یافت به حدی که از خودی خود و جنبه بشری تهی می‎شد. پس برای این‎که از آن اوج به مرتبه خلقی برسد و به انجام وظایف پیام‎آوری قیام فرماید، به عایشه می‎فرمود که: ای حمیرا! با من سخن بگوی. در این بیت وحدت کرمانشاهی می‎گوید: نمازگزاردن مرا از اوج توجه و اتصال به‎حق بازمی‎دارد و به مرحله ادای مناسک و تکرار و تلقین آیات و اذکار پایین می‎آورد و این مرتبه‎ای است فوق آنچه مولانا گفته است:
معنی این بیت بسیار دقیق و لطیف است. حمیرا نام عایشه (زوجه حضرت رسول) است. به مضمون «إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْيٌ يُوحَى * عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُوَى» (نجم: 4-5)، پیامبر(ص) در هنگام نزول وحی به مبدأ اتصال تام می‎یافت به حدی که از خودی خود و جنبه بشری تهی می‎شد. پس برای این‎که از آن اوج به مرتبه خلقی برسد و به انجام وظایف پیام‎آوری قیام فرماید، به عایشه می‎فرمود که: ای حمیرا! با من سخن بگوی. در این بیت وحدت کرمانشاهی می‎گوید: نمازگزاردن مرا از اوج توجه و اتصال به‎حق بازمی‎دارد و به مرحله ادای مناسک و تکرار و تلقین آیات و اذکار پایین می‎آورد و این مرتبه‎ای است فوق آنچه مولانا گفته است:


'''اگر نه روی دل اندر برابرت دارم***من این نماز حساب نماز نشمارم'''<ref>امین، حسن، ص6</ref>
{{شعر}}
{{ب|''اگر نه روی دل اندر برابرت دارم''|2=''من این نماز حساب نماز نشمارم''<ref>امین، حسن، ص6</ref>}}{{پایان شعر}}
 


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۷۷: خط ۷۴:
==منبع مقاله==
==منبع مقاله==
# مقدمه و متن کتاب.
# مقدمه و متن کتاب.
# امین، حسن، ایران‎شناسی: پاره‎های ایران‎شناسی، حافظ، مهر 1386، شماره 45، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز) به آدرس:
#[[:noormags:179126|امین، حسن، ایران‎شناسی: پاره‎های ایران‎شناسی، حافظ، مهر 1386، شماره 45، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/179126


== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==
خط ۸۴: خط ۸۰:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
 
[[رده:مرداد(98)]]
 
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش