۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
}} | }} | ||
'''العلويون في الحجاز 132-203ق'''، اثر عبدالله بن علی | '''العلويون في الحجاز 132-203ق'''، اثر [[مسند، عبدالله بن علي|عبدالله بن علی مسند]]، کتابی است پیرامون تاریخ سیاسی و نظامی علوی‌های حجاز از ابتدای قیام دولت عباسی در سال 132ق، تا سال 203ق، که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است. | ||
علاقه نویسنده به موضوع و تأیید استاد وی، عبدالمقصود نصار، انگیزه او برای تألیف اثر حاضر بوده است.<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص11</ref>. | علاقه نویسنده به موضوع و تأیید استاد وی، عبدالمقصود نصار، انگیزه او برای تألیف اثر حاضر بوده است.<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص11</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در یک تمهید و شش فصل تنظیم شده است. | کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در یک تمهید و شش فصل تنظیم شده است. | ||
نویسنده در ابتدا تاریخ علویون در خلال دعوت بنی‌عباس و نقش آنان در انتقال خلافت به عباسیان را بررسی کرده و سپس به‌صورت مفصل، به تشریح چگونگی اعلان قیام بنی‌عباس و نقش علویون در آن پرداخته است. در ادامه، اسباب، اهداف و چگونگی خروج محمد نفس زکیه و مکاتبات وی و همچنین قیام ابراهیم بن عبدالله، برادر او و خروج وی از بصره بررسی و سپس حرکت حسین بن علی بن حسن، معروف به صاحب فخ و آمال و آرزوهای علویون در رابطه با آن تشریح شده است. در نهایت نیز تاریخ علویون در عهد خلافت مأمون عباسی مورد مطالعه قرار گرفته است. | نویسنده در ابتدا تاریخ علویون در خلال دعوت بنی‌عباس و نقش آنان در انتقال خلافت به عباسیان را بررسی کرده و سپس به‌صورت مفصل، به تشریح چگونگی اعلان قیام بنی‌عباس و نقش علویون در آن پرداخته است. در ادامه، اسباب، اهداف و چگونگی خروج محمد نفس زکیه و مکاتبات وی و همچنین قیام ابراهیم بن عبدالله، برادر او و خروج وی از بصره بررسی و سپس حرکت حسین بن علی بن حسن، معروف به صاحب فخ و آمال و آرزوهای علویون در رابطه با آن تشریح شده است. در نهایت نیز تاریخ علویون در عهد خلافت مأمون عباسی مورد مطالعه قرار گرفته است. | ||
نویسنده در تدوین اثر خویش، از مصادر و منابع تاریخی فراوانی استفاده نموده و از جمله امتیازات این کتاب آن است که فقط به منابع شیعه اکتفا نشده است. این منابع که برخی از آن‌ها خطی و برخی نیز چاپی می‌باشند، عبارتند از: | نویسنده در تدوین اثر خویش، از مصادر و منابع تاریخی فراوانی استفاده نموده و از جمله امتیازات این کتاب آن است که فقط به منابع شیعه اکتفا نشده است. این منابع که برخی از آن‌ها خطی و برخی نیز چاپی می‌باشند، عبارتند از: | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۷: | ||
# «[[تاريخ اليعقوبي|تاریخ یعقوبی]]»، اثر [[یعقوبی، احمد بن اسحاق|احمد بن ابی‌یعقوب]]، که وقایع مربوط به حرکت امام حسین(ع) و نیز حرکت [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] به مکه، از آن نقل شده است. | # «[[تاريخ اليعقوبي|تاریخ یعقوبی]]»، اثر [[یعقوبی، احمد بن اسحاق|احمد بن ابی‌یعقوب]]، که وقایع مربوط به حرکت امام حسین(ع) و نیز حرکت [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] به مکه، از آن نقل شده است. | ||
# «[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ الرسل و الملوك]]»، نوشته [[طبری، محمد بن جریر|محمد بن جریر طبری]] (ت 31ق)، که دربردارنده اهم مصادر در تاریخ اسلامی تا قرن سوم هجری بوده و از مهم‌ترین مصادر نویسنده محسوب می‌شود. | # «[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ الرسل و الملوك]]»، نوشته [[طبری، محمد بن جریر|محمد بن جریر طبری]] (ت 31ق)، که دربردارنده اهم مصادر در تاریخ اسلامی تا قرن سوم هجری بوده و از مهم‌ترین مصادر نویسنده محسوب می‌شود. | ||
# | # «[[الوزراء و الكتّاب|الوزراء و الكتاب]]»، تألیف [[جهشیاری، محمد بن عبدوس|محمد بن عبدوس جهشیاری]] (ت 331ق)، که دربردارنده مسائل اداری و سیاسی دولت عباسی است. | ||
# «[[تاريخ الموصل]]»، اثر یزید بن محمد ازدی (ت 334ق). | # «[[تاريخ الموصل]]»، اثر یزید بن محمد ازدی (ت 334ق). | ||
# «[[مروج الذهب و معادن الجوهر]]»، تألیف [[مسعودی، علی بن حسین|علی بن حسین مسعودی]] (ت 345ق). | # «[[مروج الذهب و معادن الجوهر]]»، تألیف [[مسعودی، علی بن حسین|علی بن حسین مسعودی]] (ت 345ق). | ||
# «[[مقاتل الطالبيين]]»، اثر [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانی]] (ت 365ق). | # «[[مقاتل الطالبيين]]»، اثر [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانی]] (ت 365ق). | ||
# «العيون و الحدائق»، که متعلق به نویسنده‌ای ناشناس می‌باشد. | # «العيون و الحدائق»، که متعلق به نویسنده‌ای ناشناس می‌باشد. | ||
# | # «[[البدء و التاريخ]]»، اثر [[مقدسی، مطهر بن طاهر|مطهر بن طاهر مقدسی]] (ت 355ق)<ref>ر.ک: همان، ص15-20</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۲: | ||
در فصل آخر، تاریخ علویون در عهد خلافت مأمون عباسی، در دو بخش، مورد بحث قرار گرفته است: | در فصل آخر، تاریخ علویون در عهد خلافت مأمون عباسی، در دو بخش، مورد بحث قرار گرفته است: | ||
الف)- حرکت و قیام ابوالسرایا و ارتباط علویون با آن در حجاز؛ این حرکت از مدینه آغاز و در کوفه علنی گردید و تا مکه و تمام نقاط حجاز، امتداد یافت، اما این قیام در نهایت در مکه شکست خورد و سران آن دستگیر شدند<ref>ر.ک: همان، ص213-234</ref>. | الف)- حرکت و قیام ابوالسرایا و ارتباط علویون با آن در حجاز؛ این حرکت از مدینه آغاز و در کوفه علنی گردید و تا مکه و تمام نقاط حجاز، امتداد یافت، اما این قیام در نهایت در مکه شکست خورد و سران آن دستگیر شدند<ref>ر.ک: همان، ص213-234</ref>. | ||
ب)- برخورد مأمون با علی بن موسی الرضا(ع) و دیدگاه آن حضرت در مورد خلافت؛ نویسنده در این بخش، به بررسی این امر پرداخته که آیا [[امام رضا(ع)]] طالب خلافت بوده یا نه و اینکه مأمون از اجبار آن حضرت به پذیرش ولایت عهدی، چه هدفی داشته است.<ref>ر.ک: همان، ص231</ref>. | |||
ب)- برخورد مأمون با [[امام رضا(ع)|علی بن موسی الرضا(ع)]] و دیدگاه آن حضرت در مورد خلافت؛ نویسنده در این بخش، به بررسی این امر پرداخته که آیا [[امام رضا(ع)]] طالب خلافت بوده یا نه و اینکه مأمون از اجبار آن حضرت به پذیرش ولایت عهدی، چه هدفی داشته است.<ref>ر.ک: همان، ص231</ref>. | |||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب به‌همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. | فهرست مطالب به‌همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. | ||
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع، توضیحاتی پیرامون برخی از کلمات و عبارات متن داده شده است. | در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع، توضیحاتی پیرامون برخی از کلمات و عبارات متن داده شده است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۹: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:جدید تیرماه]] | [[رده:جدید تیرماه]] | ||