كتاب الزهد الكبير: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(لینک درون متنی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =39252
| کد پدیدآور =01500
| کد پدیدآور =01500
| پس از =
| پس از =
خط ۳۶: خط ۳۶:
کتاب دارای مقدمه محقق(حاوی ترجمه مصنف، کتاب‎هایی که درباره زهد نوشته شده، روش تحقیق در این کتاب)، مقدمه مؤلف، محتوای مطالب در پنج بخش اصلی که هرکدام دارای فصولی هستند، و استدراکات متونی که به این اثر نسبت داده شده ولی در نسخه مورد تحقیق محقق وجود نداشته است، می‎باشد.
کتاب دارای مقدمه محقق(حاوی ترجمه مصنف، کتاب‎هایی که درباره زهد نوشته شده، روش تحقیق در این کتاب)، مقدمه مؤلف، محتوای مطالب در پنج بخش اصلی که هرکدام دارای فصولی هستند، و استدراکات متونی که به این اثر نسبت داده شده ولی در نسخه مورد تحقیق محقق وجود نداشته است، می‎باشد.


نویسنده در خلق این اثر از منابع فراوان تاریخی، تفسیری، روایی و ... عربی بهره برده که برخی از آن‎ها ازاین‎قرار است: احیاء العلوم [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، اخبار القضاة محمد بن خلف بن حیان، اخلاق النبی ابو شیخ بن حیان اصفهانی، [[أسد الغابة في معرفة الصحابة|اسد الغابة]] [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]]، [[تاریخ بغداد|تاریخ بغداد خطیب]]، [[تاریخ جرجان|تاریخ جرجان سهمی]]، تصحیفات المحدثین عسکری، [[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)|تفسیر طبری]]، [[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|جامع ترمذی]]، [[جامع بيان العلم و فضله و ما ينبغي في روايته و حمله|جامع بیان العلم]] [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]]، [[سنن ابن ماجة|سنن ابن ماجه]] و [[ابوداود، سلیمان بن اشعث|ابوداود]] و [[دارمی، عبدالله بن عبدالرحمن|دارمی]] و [[نسائی، احمد بن علی|نسائی]]، [[صحيح مسلم|صحاح مسلم]] و [[صحيح البخاري|بخاری]] سیره و مناقب عمر بن عبدالعزیز [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]]، کنز العمال، [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد بن حنبل]] و ... .<ref>ر.ک: منابع کتاب، ص435-438</ref>
نویسنده در خلق این اثر از منابع فراوان تاریخی، تفسیری، روایی و ... عربی بهره برده که برخی از آن‎ها ازاین‎قرار است: احیاء العلوم [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، اخبار القضاة محمد بن خلف بن حیان، اخلاق النبی ابو شیخ بن حیان اصفهانی، [[أسد الغابة في معرفة الصحابة|اسد الغابة]] [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]]، [[تاریخ بغداد|تاریخ بغداد خطیب]]، [[تاریخ جرجان|تاریخ جرجان سهمی]]، تصحیفات المحدثین عسکری، [[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)|تفسیر طبری]]، [[الجامع الصحیح و هو سنن الترمذي|جامع ترمذی]]، [[جامع بيان العلم و فضله و ما ينبغي في روايته و حمله|جامع بیان العلم]] [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|ابن عبدالبر]]، [[سنن ابن ماجة|سنن ابن ماجه]] و [[ابوداود، سلیمان بن اشعث|ابوداود]] و [[دارمی، عبدالله بن عبدالرحمن|دارمی]] و [[نسائی، احمد بن علی|نسائی]]، [[صحيح مسلم|صحاح مسلم]] و [[صحيح البخاري|بخاری]] سیره و مناقب عمر بن عبدالعزیز [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]]، کنز العمال، [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد بن حنبل]] و ... .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39252/1/435 ر.ک: منابع کتاب، ص435-438]</ref>


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۴۳: خط ۴۳:
برخی از روایاتی که در کتاب ذکر شده ازاین‎قرار است:
برخی از روایاتی که در کتاب ذکر شده ازاین‎قرار است:


«اخبرنا علی بن احمد بن نعبدان، انبا احمد بن عبید الصفار، ثنا تمتام، ثنا عبدالله بن مسلمة قال: ثنا عبدالله بن المبارک، عن عبدالله بن سعید بن ابی هند (ح) و اخبرنا ابوعبدالله محمد بن عبدالله الحافظ، انبأ أحمد بن جعفر القطیعی، ثنا عبدالله بن أحمد بن حنبل، حدثنی ابی، ثنا وکیع، ثنا عبدالله بن سعید بن ابی هند، عن ابیه، عن ابن عباس رضی الله عنهما [قال: قال رسول‎الله(ص): نعمتان مغبون فیهما کثیر من الناس، الصحة و الفراغ»]. در این روایت با سند فوق از پیامبر خدا(ص) نقل شده که دو نعمت هستند که بیشتر مردم در آن متضرر می‎شوند(و به حق نمی‎توانند از آن بهره کافی را ببرند) و آن دو نعمت سلامتی و فراغت بال (آسوده‎خاطری) است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص61-62</ref>
«اخبرنا علی بن احمد بن نعبدان، انبا احمد بن عبید الصفار، ثنا تمتام، ثنا عبدالله بن مسلمة قال: ثنا عبدالله بن المبارک، عن عبدالله بن سعید بن ابی هند (ح) و اخبرنا ابوعبدالله محمد بن عبدالله الحافظ، انبأ أحمد بن جعفر القطیعی، ثنا عبدالله بن أحمد بن حنبل، حدثنی ابی، ثنا وکیع، ثنا عبدالله بن سعید بن ابی هند، عن ابیه، عن ابن عباس رضی الله عنهما [قال: قال رسول‎الله(ص): نعمتان مغبون فیهما کثیر من الناس، الصحة و الفراغ»]. در این روایت با سند فوق از پیامبر خدا(ص) نقل شده که دو نعمت هستند که بیشتر مردم در آن متضرر می‎شوند(و به حق نمی‎توانند از آن بهره کافی را ببرند) و آن دو نعمت سلامتی و فراغت بال (آسوده‎خاطری) است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39252/1/61 ر.ک: متن کتاب، ص61-62]</ref>


روایت 242 از بخش دوم درباره ترک دنیا و مخالفت با نفس و هوی چنین است: اخبرنا ابوالحسن علی بن احمد بن محمد بن داود الرزاز ببغداد، ثنا ابوعمرو عثمان بن احمد الدقاق املاءً، ثنا عبدالله بن روح المدائنی، ثنا عثمان بن عمر، ثنا شعبه، عن ابی مسلمة، عن ابی نضرة، عن ابی سعید الخدری، ان رسول‎الله(ص) قال: «ان ا لدنیا خضرة حلوة و ان الله مستخلفکم فیها فینظر کیف تعملون، فاتقوا فتنة الدنیا و اتقوا فتنة النساء، فان اول فتنة بنی‎اسرائیل کانت فی النساء». از علی بن احمد بن محمد بن داود رزاز بغدادی نقل شده که رسول خدا(ص) فرمودند دنیا مانند منظره سرسبز زیبایی است که خداوند شما را در آن جای داده است و خلیفه او هستید. پس بنگرید که چگونه عمل می‎کنید؛ از فتنه دنیا و فتنه زنان بترسید که اولین فتنه بنی‎اسرائیل در زنانشان بود.<ref>ر.ک: همان، ص132</ref>
روایت 242 از بخش دوم درباره ترک دنیا و مخالفت با نفس و هوی چنین است: اخبرنا ابوالحسن علی بن احمد بن محمد بن داود الرزاز ببغداد، ثنا ابوعمرو عثمان بن احمد الدقاق املاءً، ثنا عبدالله بن روح المدائنی، ثنا عثمان بن عمر، ثنا شعبه، عن ابی مسلمة، عن ابی نضرة، عن ابی سعید الخدری، ان رسول‎الله(ص) قال: «ان ا لدنیا خضرة حلوة و ان الله مستخلفکم فیها فینظر کیف تعملون، فاتقوا فتنة الدنیا و اتقوا فتنة النساء، فان اول فتنة بنی‎اسرائیل کانت فی النساء». از علی بن احمد بن محمد بن داود رزاز بغدادی نقل شده که رسول خدا(ص) فرمودند دنیا مانند منظره سرسبز زیبایی است که خداوند شما را در آن جای داده است و خلیفه او هستید. پس بنگرید که چگونه عمل می‎کنید؛ از فتنه دنیا و فتنه زنان بترسید که اولین فتنه بنی‎اسرائیل در زنانشان بود.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39252/1/132 ر.ک: همان، ص132]</ref>


در روایت دیگر در بخش کوتاه کردن آرزوها و مبادرت به عمل پیش از مرگ می‎خوانیم: «حدثنا الشریف ابوالحسن محمد بن الحسین العلوی، انبأ ابومحمد عبدالله بن محمد بن الحسن، ثنا عبدالله بن هاشم، ثنا وکیع، ثنا شعبة، عن قتادة، عن انس بن مالک قال: قال رسول‎الله(ص) «یهرم ابن آدم و یبقی منه اثنتان الحرص و الأمل»». در روایت انس بن مالک از پیامبر خدا می‎خوانیم که ایشان فرمودند: آدمی پیر می‎شود ولی دو صفت آزمندی و آرزومندیش با وی باقی می‎ماند.<ref>ر.ک: همان، ص189</ref>
در روایت دیگر در بخش کوتاه کردن آرزوها و مبادرت به عمل پیش از مرگ می‎خوانیم: «حدثنا الشریف ابوالحسن محمد بن الحسین العلوی، انبأ ابومحمد عبدالله بن محمد بن الحسن، ثنا عبدالله بن هاشم، ثنا وکیع، ثنا شعبة، عن قتادة، عن انس بن مالک قال: قال رسول‎الله(ص) «یهرم ابن آدم و یبقی منه اثنتان الحرص و الأمل»». در روایت انس بن مالک از پیامبر خدا می‎خوانیم که ایشان فرمودند: آدمی پیر می‎شود ولی دو صفت آزمندی و آرزومندیش با وی باقی می‎ماند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39252/1/189 ر.ک: همان، ص189]</ref>


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۵۸: خط ۵۸:
# معانی مبهم و غریب را از کتاب‎های لغت و سایر کتاب‎های اختصاصی مربوط به این فن و علم استخراج کرده‎ام.
# معانی مبهم و غریب را از کتاب‎های لغت و سایر کتاب‎های اختصاصی مربوط به این فن و علم استخراج کرده‎ام.
# در مواردی که جمله شامل خطای املایی یا دچار اسقاط کلمه بوده است، کلمه موردنظر را میان [] قرار داده‎ام.
# در مواردی که جمله شامل خطای املایی یا دچار اسقاط کلمه بوده است، کلمه موردنظر را میان [] قرار داده‎ام.
# در آخر کتاب، استدراکاتی را از نصوصی که به این کتاب نسبت داده شده و در نسخه موردمطالعه ما نبوده است، را با عنوان «استدراکات» به آن افزوده‎ام.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57</ref>
# در آخر کتاب، استدراکاتی را از نصوصی که به این کتاب نسبت داده شده و در نسخه موردمطالعه ما نبوده است، را با عنوان «استدراکات» به آن افزوده‎ام.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39252/1/57 ر.ک: مقدمه محقق، ص57]</ref>


کار تحقیق این کتاب در هفتم رمضان المبارک تمام شده است.<ref>ر.ک: همان، ص5</ref> در تحقیق این اثر بر نسخه خطی موجود در کتابخانه عارف حکمت مدینه منوره که نسخه اصلی تحقیق و مورد مراجعه برای ضبط نص بوده و همچنین نسخه موجود در کتابخانه آصفیه هند مراجعه شده است که نسخه دوم(هند) فرع از نسخه اول(مدینه) است.<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref> صفحات 7 تا 12 کتاب حاوی رونوشتی از تصاویر نسخه‎های خطی آن است.
کار تحقیق این کتاب در هفتم رمضان المبارک تمام شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39252/1/5 ر.ک: همان، ص5]</ref> در تحقیق این اثر بر نسخه خطی موجود در کتابخانه عارف حکمت مدینه منوره که نسخه اصلی تحقیق و مورد مراجعه برای ضبط نص بوده و همچنین نسخه موجود در کتابخانه آصفیه هند مراجعه شده است که نسخه دوم(هند) فرع از نسخه اول(مدینه) است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39252/1/5 ر.ک: همان، ص5-6]</ref> صفحات 7 تا 12 کتاب حاوی رونوشتی از تصاویر نسخه‎های خطی آن است.


فهارس فنی شامل(فهارس احادیث قولی به ترتیب الفبا و احادیث فعلی، آثار و اقوال به ترتیب الفبا، فهرست آیات به ترتیب سوره‎ها، و فهرست‎های اشعار، مصادر و محتوای مطالب) در انتهای اثر ذکر شده است.<ref>ر.ک: کتاب، ص369-439</ref>
فهارس فنی شامل(فهارس احادیث قولی به ترتیب الفبا و احادیث فعلی، آثار و اقوال به ترتیب الفبا، فهرست آیات به ترتیب سوره‎ها، و فهرست‎های اشعار، مصادر و محتوای مطالب) در انتهای اثر ذکر شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39252/1/369 ر.ک: کتاب، ص369-439]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۷۴: خط ۷۴:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:25 بهمن الی 24 اسفند(97)]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده:سال97-25بهمن الی24اسفند]]
[[رده:سال97-25بهمن الی24اسفند]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش