۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المشجر الكشاف لتحقيق أصول السادة الأشراف (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۶ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۴۵
، ۲۶ ژانویهٔ ۲۰۱۹لینک درون متنی
بدون خلاصۀ ویرایش |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''المشجر الكشاف لتحقيق أصول السادة الأشراف'''، تألیف محمد بن احمد بن عمیدالدین حسینی نجفی نسابه (متوفی 927)، کتابی است قدیمی پیرامون انساب اهلبیت(ع) و ذریه آنها که با تحقیق عارف احمد عبدالغنی و عبدالله بن حسین ساده به چاپ رسیده است | '''المشجر الكشاف لتحقيق أصول السادة الأشراف'''، تألیف محمد بن احمد بن عمیدالدین حسینی نجفی نسابه (متوفی 927)، کتابی است قدیمی پیرامون انساب اهلبیت(ع) و ذریه آنها که با تحقیق [[عبدالغني، عارف احمد|عارف احمد عبدالغنی]] و [[عبدالله بن حسین ساده]] به چاپ رسیده است | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه محققین، به سابقه تحقیق و کتبی که پیرامون سلسه انساب و پیش از اثر حاضر، تألیف شدهاند، اشاره شده است که از جمله آنها عبارتند از: «الجوهر الشفاف في أنساب السادة الأشراف»، تألیف عارف عبدالغنی و «رياض زهر النقب في معرفة قبائل العرب»، نوشته بهجةالدین حسنی زعبی<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/5 ر.ک: مقدمه، ص5-14]</ref>. | در مقدمه محققین، به سابقه تحقیق و کتبی که پیرامون سلسه انساب و پیش از اثر حاضر، تألیف شدهاند، اشاره شده است که از جمله آنها عبارتند از: «الجوهر الشفاف في أنساب السادة الأشراف»، تألیف [[عبدالغني، عارف احمد|عارف عبدالغنی]] و «رياض زهر النقب في معرفة قبائل العرب»، نوشته بهجةالدین حسنی زعبی<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/5 ر.ک: مقدمه، ص5-14]</ref>. | ||
محققین به این نکته اشاره دارند که پس از خواندن این کتاب و خواندن دهها کتاب پیرامون انساب آلالبیت(ع)، میتوان به این نکته پی برد که جز دو کتاب | محققین به این نکته اشاره دارند که پس از خواندن این کتاب و خواندن دهها کتاب پیرامون انساب آلالبیت(ع)، میتوان به این نکته پی برد که جز دو کتاب «[[عمدة الطالب في نسب آل أبي‌طالب|عمدة الطالب في نسب آل أبي‌طالب]]» [[ابن عنبه، احمد بن علی|ابن عنبه]] (متوفی 828ق) و «[[جمهرة أنساب العرب]]» [[ابن حزم، علی بن احمد|ابن حزم]] که به انساب آلالبیت(ع) در اقطار عالم و تفصیل در مورد هر شخص به شکلی موجز و پراکنده پرداختهاند، هیچ کتابی با اثر حاضر، نمیتواند برابری نماید. برتری کتاب حاضر از دو اثر مذکور نیز در این است که به دلیل متأخر بودن آن از آن دو، محتوی معلومات و مطالب بیشتری پیرامون آلالبیت است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/10 ر.ک: همان، ص10]</ref>. | ||
اگر پیرامون امتیاز مذکور، چنین عنوان شود که کتاب | اگر پیرامون امتیاز مذکور، چنین عنوان شود که کتاب «[[تحفة الأزهار و زلال الأنهار في نسب آبناء الأئمة الأطهار عليهم‌صلوات‌الملك‌الغفار|تحفة الأزهار و زلال الأنهار في نسب السادة أبناء الأئمة الأطهار]]» اثر [[ضامن بن شدقم|ضامن بن ضدقم حسنی]] (متوفی بعد از 1090)، حدودا 60 سال بعد از این کتاب نوشته شده است، باید به این نکته خاطرنشان نمود که ترتیب و تبویب اثر حاضر، بهتر از کتاب «التحفة» میباشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/10 ر.ک: همان]</ref>. | ||
نویسنده در هر مورد، ابتدا به ذکر نام و اجداد افراد پرداخته و سپس کنیه، لقب و محل و زمان تولد و نام مادر را ذکر نموده و پس از آن، به مسائلی همچون مدت عمر، زمان و مکان وفات یا شهادت، نحوه وفات یا شهادت و اقوال مطرحشده پیرامون آن و محل دفن، پرداخته است. در مواردی نیز بهصورت مختصر، به معرفی اوضاع و شرایط اجتماعی و سیاسی دوران زندگانی اشخاص، همت نهاده است. | نویسنده در هر مورد، ابتدا به ذکر نام و اجداد افراد پرداخته و سپس کنیه، لقب و محل و زمان تولد و نام مادر را ذکر نموده و پس از آن، به مسائلی همچون مدت عمر، زمان و مکان وفات یا شهادت، نحوه وفات یا شهادت و اقوال مطرحشده پیرامون آن و محل دفن، پرداخته است. در مواردی نیز بهصورت مختصر، به معرفی اوضاع و شرایط اجتماعی و سیاسی دوران زندگانی اشخاص، همت نهاده است. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
در باب دوم، ذریه امام محمدباقر(ع) معرفی شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/34 ر.ک: همان، ص34]</ref> و در باب سوم، به معرفی ذریه زید بن علی بن الحسین(ع) پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/443 ر.ک: همان، ص443]</ref>. | در باب دوم، ذریه امام محمدباقر(ع) معرفی شده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/34 ر.ک: همان، ص34]</ref> و در باب سوم، به معرفی ذریه زید بن علی بن الحسین(ع) پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/443 ر.ک: همان، ص443]</ref>. | ||
باب چهارم، ذریه امام باقر(ع) را در خود جای داده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/665 ر.ک: همان، ص665]</ref> و در سایر ابواب، بهترتیب، ذریه عمر اشرف، فرزند امام سجاد(ع) (باب پنجم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/675 ر.ک: همان، ص675]</ref>، ذریه حسین اصغر، فرزند امام سجاد(ع) (باب ششم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/701 ر.ک: همان، ص701]</ref>، ذریه علی اصغر فرزند امام سجاد(ع) (باب هفتم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/861 ر.ک: همان، ص861]</ref>، ذریه جعفر خطیب بن حسن مثنی، فرزند امام حسن(ع) (باب هشتم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/923 ر.ک: همان، ص923]</ref>، ذریه عبدالله محض، فرزند امام حسن(ع) (باب نهم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/1119 ر.ک: همان، ص1119]</ref> و ذریه ابراهیم غمر، فرزند حسن مثنی، فرزند امام حسن(ع) (باب دهم)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/1140 ر.ک: همان، ص1140]</ref>. | باب چهارم، ذریه امام باقر(ع) را در خود جای داده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/665 ر.ک: همان، ص665]</ref> و در سایر ابواب، بهترتیب، ذریه عمر اشرف، فرزند امام سجاد(ع) (باب پنجم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/675 ر.ک: همان، ص675]</ref>، ذریه حسین اصغر، فرزند [[امام سجاد(ع)]] (باب ششم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/701 ر.ک: همان، ص701]</ref>، ذریه علی اصغر فرزند [[امام سجاد(ع)]] (باب هفتم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/861 ر.ک: همان، ص861]</ref>، ذریه جعفر خطیب بن حسن مثنی، فرزند امام حسن(ع) (باب هشتم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/923 ر.ک: همان، ص923]</ref>، ذریه عبدالله محض، فرزند امام حسن(ع) (باب نهم) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/1119 ر.ک: همان، ص1119]</ref> و ذریه ابراهیم غمر، فرزند حسن مثنی، فرزند امام حسن(ع) (باب دهم)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29265/1/1140 ر.ک: همان، ص1140]</ref>. | ||
جلد دوم، با باقیمانده باب دهم، در ذکر ذریه ابراهیم غمر، آغاز شده و سپس در باب یازدهم، به معرفی ذریه داود، فرزند امام حسن(ع) پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/63 ر.ک: همان، ج2، ص63]</ref>. | جلد دوم، با باقیمانده باب دهم، در ذکر ذریه ابراهیم غمر، آغاز شده و سپس در باب یازدهم، به معرفی ذریه داود، فرزند امام حسن(ع) پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/63 ر.ک: همان، ج2، ص63]</ref>. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
باب دوازدهم، به معرفی ذریه حسن مثلث، فرزند حسن مثنی، فرزند امام حسن(ع) اختصاص یافته<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/71 ر.ک: همان، ص71]</ref> و در باب سیزدهم، ذریه حسن بن زید، فرزند امام حسن(ع) معرفی شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/77 ر.ک: همان، ص77]</ref>. | باب دوازدهم، به معرفی ذریه حسن مثلث، فرزند حسن مثنی، فرزند امام حسن(ع) اختصاص یافته<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/71 ر.ک: همان، ص71]</ref> و در باب سیزدهم، ذریه حسن بن زید، فرزند امام حسن(ع) معرفی شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/77 ر.ک: همان، ص77]</ref>. | ||
باب چهاردهم نیز ذریه امیرالمؤمنین علی(ع) را در خود جای داده <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/182 ر.ک: همان، ص182]</ref> و در آخرین باب، ذریه عباس و ابوطالب بن عبدالمطلب معرفی شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/303 ر.ک: همان، ص303]</ref>. | باب چهاردهم نیز ذریه [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] را در خود جای داده <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/182 ر.ک: همان، ص182]</ref> و در آخرین باب، ذریه عباس و ابوطالب بن عبدالمطلب معرفی شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/29267/1/303 ر.ک: همان، ص303]</ref>. | ||
از جمله ویژگیهای کتاب، وجود فهرست درختوارهای در انتهای آن میباشد. با تمام محسنات و ویژگیهای ذکرشده برای کتاب، این چاپ از کتاب، دارای نقص قابل توجهی است و آن اینکه با وجود تهیه فهارس فنی، کتاب فاقد فهرستی است که بتوان بر اساس آن، ابواب کتاب را بهراحتی پیدا نموده و مطالب مربوط به هر باب را دریافت؛ بهگونهای که پیدا کردن هر باب، نیازمند تورق و جستجوی صفحهبهصفحه است. | از جمله ویژگیهای کتاب، وجود فهرست درختوارهای در انتهای آن میباشد. با تمام محسنات و ویژگیهای ذکرشده برای کتاب، این چاپ از کتاب، دارای نقص قابل توجهی است و آن اینکه با وجود تهیه فهارس فنی، کتاب فاقد فهرستی است که بتوان بر اساس آن، ابواب کتاب را بهراحتی پیدا نموده و مطالب مربوط به هر باب را دریافت؛ بهگونهای که پیدا کردن هر باب، نیازمند تورق و جستجوی صفحهبهصفحه است. | ||