۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'كسي' به 'کسی'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
جز (جایگزینی متن - 'كسي' به 'کسی') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
كتاب جغرافيايى فارسى «حدود العالم من المشرق الى المغرب» كه در سال 372ق؛ يعنى درست 376ق سال پيش از اين كتاب نوشته شده است، نيز همين تقسيم‌بندى را دارد. فرق اين دو كتاب اين است كه حدودالعالم، كتابى است كه مؤلف آن پاى از حدود مطالب جغرافيايى بيرون نگذاشته است؛ در صورتى كه مؤلف كتاب هفت كشور به شهرهاى معظم هر كشورى كه مى‌رسد، شرحى از عجايب و غرايب كه پاره‌اى از آنها را ديده و بيشتر آنها را شنيده است، مى‌نويسد. | كتاب جغرافيايى فارسى «حدود العالم من المشرق الى المغرب» كه در سال 372ق؛ يعنى درست 376ق سال پيش از اين كتاب نوشته شده است، نيز همين تقسيم‌بندى را دارد. فرق اين دو كتاب اين است كه حدودالعالم، كتابى است كه مؤلف آن پاى از حدود مطالب جغرافيايى بيرون نگذاشته است؛ در صورتى كه مؤلف كتاب هفت كشور به شهرهاى معظم هر كشورى كه مى‌رسد، شرحى از عجايب و غرايب كه پاره‌اى از آنها را ديده و بيشتر آنها را شنيده است، مى‌نويسد. | ||
بيشتر اين عجايب از جريان‌هاى عادى طبيعت بيرون است و امروز نمى‌توان آنها را پذيرفت و باور داشت، نظير چشمه‌اى كه | بيشتر اين عجايب از جريان‌هاى عادى طبيعت بيرون است و امروز نمى‌توان آنها را پذيرفت و باور داشت، نظير چشمه‌اى كه اکسیر از آن ترشح مى‌كند، يا توده‌هاى تخم پرندگان كه به شكل گنبدهاى بزرگ سفيد در آمده باشد، يا طرز تخم‌گذارى شتر مرغ، يا عنبر موم زنبوران عسل است، يا بچه كرگدن سر از شكم مادر بيرون مى‌كند و علف مى‌خورد، يا تخم‌ماهى در خشكى ملخ و در آب ماهى مى‌شود، يا هنگامه‌گيران كه با صداى طبل مورچگان را از صندوق بيرون آورند و به جنگ مى‌اندازند، يا شرح چاقى بى‌اندازه زنان مصر، يا كرمى كه با لگد كردن آن آب سبو گنده شود، يا شنيدن آواز فلك كه از سائيدن فلك‌ها بر يكديگر برمى‌آيد يا حركت دوردايم و نظاير آنها. | ||
در مقابل اين عجايب باور نكردنى، شرحى از عجايب و مطالب ديگر مى‌دهد كه بسيار دقيق و علمى است و چيزى از دانستنى‌هاى امروزى كم ندارد: نظير شرحى كه درباره كرم ابريشم و منج عسل داده است، يا بيانى كه درباره اتصال شفق شام و صبح صادق دارد، يا شرحى كه درباره روزهاى بيست و سه ساعتى و بيست و چهار ساعتى نوشته، يا توضيحى كه درباره شش ماه شب و شش ماه روز قطب مى‌دهد، يا حدسى كه درباره وجود قاره امريكا زده است، يا خبرى كه درباره عينك مؤلف به ما مى‌دهد كه ظاهرا قديمى‌ترين اطلاع در اين‌باره است. | در مقابل اين عجايب باور نكردنى، شرحى از عجايب و مطالب ديگر مى‌دهد كه بسيار دقيق و علمى است و چيزى از دانستنى‌هاى امروزى كم ندارد: نظير شرحى كه درباره كرم ابريشم و منج عسل داده است، يا بيانى كه درباره اتصال شفق شام و صبح صادق دارد، يا شرحى كه درباره روزهاى بيست و سه ساعتى و بيست و چهار ساعتى نوشته، يا توضيحى كه درباره شش ماه شب و شش ماه روز قطب مى‌دهد، يا حدسى كه درباره وجود قاره امريكا زده است، يا خبرى كه درباره عينك مؤلف به ما مى‌دهد كه ظاهرا قديمى‌ترين اطلاع در اين‌باره است. | ||