۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اصلي' به 'اصلی') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') |
||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
باب هفتم، درباره مرجئه يا معتقدان به إرجاء است كه فسق مسلمانان را رد مىكنند و بر آنند كه ايمان بنده زيادت و نقصان نمىپذيرد و نمىتوان آن را به كمى و زيادى موصوف گردانيد و هر ايمانى ايمان است و معصيت ناقض ايمان نيست. مسلمانان در هر حال بايد به عفو پرودگار امیدوار باشند. اينان هيچگاه دچار آتش جهنم نمىشوند يا در آن جاودان نمىمانند و سرانجام به بهشت مىروند. | باب هفتم، درباره مرجئه يا معتقدان به إرجاء است كه فسق مسلمانان را رد مىكنند و بر آنند كه ايمان بنده زيادت و نقصان نمىپذيرد و نمىتوان آن را به كمى و زيادى موصوف گردانيد و هر ايمانى ايمان است و معصيت ناقض ايمان نيست. مسلمانان در هر حال بايد به عفو پرودگار امیدوار باشند. اينان هيچگاه دچار آتش جهنم نمىشوند يا در آن جاودان نمىمانند و سرانجام به بهشت مىروند. | ||
باب هشتم، مشتمل بر فرقههاى صوفيه است. رازى در آغاز این باب، متذكر شده كه بيشتر كسانى كه درباره فرقههاى اسلامى به پژوهش پرداختهاند به خطا، صوفيه را ذكر نكردهاند كه معتقدند راه شناخت پروردگار تصفيه باطن و تجرد از علايق دنيوى و مادى است. وى سپس از | باب هشتم، مشتمل بر فرقههاى صوفيه است. رازى در آغاز این باب، متذكر شده كه بيشتر كسانى كه درباره فرقههاى اسلامى به پژوهش پرداختهاند به خطا، صوفيه را ذكر نكردهاند كه معتقدند راه شناخت پروردگار تصفيه باطن و تجرد از علايق دنيوى و مادى است. وى سپس از فرقههایى از مهمترين فرق صوفيه (اصحاب عبادات، اصحاب حقيقت، نوريه، حلوليه، مباحيه) به اعتبار اصول اعتقاداتشان ياد كرده است. نویسنده در پایان این باب در پاسخ به این اشكال مقدر كه شمار فرقههاى برشمرده، او بيش از هفتاد و سه است كه رسول اكرم(ص) از آن خبر داده، آورده كه مراد پيامبر احتمالا هفتاد و سه فرقه اصلى يا این بوده كه شمار فرقهها از هفتاد و سه كمتر نخواهد بود. | ||
باب نهم، درباره | باب نهم، درباره فرقههایى است كه مسلمان نيستند؛ ولى تظاهر به اسلام مىكنند و شمارشان بسيار است. رازى فرقههایى چون باطنيه و سبعيه يا هفت امامى را در كنار صباحيه (پيروان حسن صبّاح)، ناصريه (پيروان ناصر خسرو قباديانى)، قرامطه (پيروان حمدان قرمطى)، بابكيه (پيروان بابك خرم دين) و مُقَنَعِيّه (پيروان المقنّع) در زمره فرق غير مسلمان آورده است. | ||
باب دهم، در 6 فصل درباره | باب دهم، در 6 فصل درباره فرقههایى است كه اسما و رسما بيرون از اسلاماند. فصل اول درباره فرقههاى يهود چون عنانيه، عيسویه، معاريه و سامريه است. رازى عيسویه را پيروان عيسى بن يعقوب اصفهانى دانسته كه نبوت پيامبر اسلام را قبول دارند؛ ولى بر آنند كه محمد بر عرب مبعوث شد، نه بر عجم و بنى اسرائيل. فصل دوم در شرح فرقههاى مسيحى است كه در آن میان فرقه ملكانيه، يعقوبيه، فرفوريسيه،(فيلسوفى كه عقايد مسيحيت را بر بنياد آراى فلسفى استوار كرد) و ارمنوسيه ذكر شدهاند. فصل سوم در فرقههاى مجوسى است كه رازى از میان آنها تنها از زردشتيان ياد كرده است. | ||
فصل چهارم، درباره ثنویت و 4 فرقه آن (مانوى، ديصانى، مزدكى و مرقونيه) است. فصل پنجم، درباره صبائيه (صابئه) و فصل ششم در احوال فلاسفه است. رازى در این فصل به برخى عقايد فيلسوفان اشاره كرده و [[ارسطو]] را بزرگترين آنها و [[ابنسینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] را بزرگترين شارح او دانسته و متذكر شده كه خود او بخشى مهم از عمر را صرف فلسفه كرده و | فصل چهارم، درباره ثنویت و 4 فرقه آن (مانوى، ديصانى، مزدكى و مرقونيه) است. فصل پنجم، درباره صبائيه (صابئه) و فصل ششم در احوال فلاسفه است. رازى در این فصل به برخى عقايد فيلسوفان اشاره كرده و [[ارسطو]] را بزرگترين آنها و [[ابنسینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] را بزرگترين شارح او دانسته و متذكر شده كه خود او بخشى مهم از عمر را صرف فلسفه كرده و کتابهایى چون نهایة العقول، المباحث المشرقية، کتاب الملخص و شرح اشارات را در همین علم نوشته است. او همچنين تصريح كرده كه شمارى از آثارش مشتمل بر شرح اصول دين و ابطال شبهههاى فلاسفه و ساير مخالفان است؛ ولى دشمنان و حاسدان بر دين او طعنهها زده و او را خارج از مذهب اهل تسنن دانستهاند. رازى در این مقام به دفاع از خود برخاسته و اتهام بددينى را رد كرده و نه از دشمنانش كه او را متهم داشتهاند، بلكه از دوستانش اظهار شگفتى كرده كه چرا به دفاع از او برنخاستهاند. | ||
==وضعيت کتاب== | ==وضعيت کتاب== | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
اما نسخه حاضر در برنامه به همراه پاورقىهاى محقق و فهرستهاى ذيل منتشر شده است: | اما نسخه حاضر در برنامه به همراه پاورقىهاى محقق و فهرستهاى ذيل منتشر شده است: | ||
اعلام، اماكن جغرافيايى، طوائف و بطون و قبايل، | اعلام، اماكن جغرافيايى، طوائف و بطون و قبايل، کتابهایى كه در متن از آنها نام برده شده و فهرست مطالب. | ||
==منابع== | ==منابع== |
ویرایش