أنيس الطالبين: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۳ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران')
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می')
خط ۲: خط ۲:
| تصویر =NUR34222J1.jpg
| تصویر =NUR34222J1.jpg
| عنوان =أنيس الطالبين
| عنوان =أنيس الطالبين
| عنوان‌های دیگر =آداب المتعلمين. فارسی  
| عنوان‌های دیگر =آداب المتعلمین. فارسی  


ترجمه آداب المتعلمين
ترجمه آداب المتعلمین
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نویسنده)
[[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد]] (نویسنده)
خط ۲۵: خط ۲۵:
}}
}}


'''أنيس الطالبين'''، از آثار [[ذهنی تهرانی، محمدجواد|سید محمدجواد ذهنی تهرانی]] (متولد تهران 1326-1381ش، قم) است که در آن، کتاب «آداب المتعلمين» نوشته [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیرالدین طوسی]] (طوس 579-‌653ش، بغداد) را از عربی به فارسی ترجمه کرده است.
'''أنيس الطالبين'''، از آثار [[ذهنی تهرانی، محمدجواد|سید محمدجواد ذهنی تهرانی]] (متولد تهران 1326-1381ش، قم) است که در آن، کتاب «آداب المتعلمین» نوشته [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصیرالدین طوسی]] (طوس 579-‌653ش، بغداد) را از عربی به فارسی ترجمه کرده است.


در اثر حاضر، متن عربی و کامل کتاب «آداب المتعلمين» نیز به‌صورت قطعاتی جداگانه آمده و بعد هرکدام برگردان به فارسی شده است.
در اثر حاضر، متن عربی و کامل کتاب «آداب المتعلمین» نیز به‌صورت قطعاتی جداگانه آمده و بعد هرکدام برگردان به فارسی شده است.


درباره این ترجمه چند نکته گفتنی است:
درباره این ترجمه چند نکته گفتنی است:
# مترجم در مقدمه‌اش – که زمان و مکان نگارشش را مشخص نکرده - ‌یادآور شده است: «... اصل انتخاب علم و راه تحصیل آن، چون امر مهم و قابل توجهی است، لاجرم محتاج به راهنما و معین می‌باشد و در این زمینه اگرچه کلمات و عبارات و احیاناًً تصنیفاتی از خامه پرفیض علما و دانشمندان بر صفحات اوراق نقش بسته شده است، ولی درعین‌حال می‌توان از بین تمام کتاب‌ها، «آداب المتعلمين» تصنیف سلطان‌المحققین استاد الحكماء و المتكلمين مرحوم عالم بزرگوار [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه طوسی]]، ملقب به نصير الملة و الدين را نام برد. این کتاب در عین صغر حجم و اختصار، کتابی است بسیار ارزنده و پربار که برای مفید و مستفید قرائتش لازم و ضروری می‌باشد؛ لذا چون عبارات آن به زبان تازی نوشته شده و برخی از فارسی‌زبانان که مبتدی بوده و احیاناً از استفاده مطالب پرارزش آن محروم می‌باشند، ازاین‌رو، این بی‌مایه آن را صرفا ترجمه کرده و از هرگونه شرح و توضیحی در ذیل کلمات آن احتراز نمودم تا بدین وسیله از اختصار و کم‌حجم بودنش خارج نشده و احیاناً راغبین به آن بتوانند پیوسته آن را به‌همراه خود داشته و از دستورالعمل‌ها و وصایای بسیار مفید و سازنده آن بهره‌مند شوند و نام آن را أنيس الطالبين نهادم و...» <ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص3-4</ref>.
# مترجم در مقدمه‌اش – که زمان و مکان نگارشش را مشخص نکرده - ‌یادآور شده است: «... اصل انتخاب علم و راه تحصیل آن، چون امر مهم و قابل توجهی است، لاجرم محتاج به راهنما و معین می‌باشد و در این زمینه اگرچه کلمات و عبارات و احیاناًً تصنیفاتی از خامه پرفیض علما و دانشمندان بر صفحات اوراق نقش بسته شده است، ولی درعین‌حال می‌توان از بین تمام کتاب‌ها، «آداب المتعلمین» تصنیف سلطان‌المحققین استاد الحكماء و المتكلمین مرحوم عالم بزرگوار [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه طوسی]]، ملقب به نصير الملة و الدين را نام برد. این کتاب در عین صغر حجم و اختصار، کتابی است بسیار ارزنده و پربار که برای مفید و مستفید قرائتش لازم و ضروری می‌باشد؛ لذا چون عبارات آن به زبان تازی نوشته شده و برخی از فارسی‌زبانان که مبتدی بوده و احیاناً از استفاده مطالب پرارزش آن محروم می‌باشند، ازاین‌رو، این بی‌مایه آن را صرفا ترجمه کرده و از هرگونه شرح و توضیحی در ذیل کلمات آن احتراز نمودم تا بدین وسیله از اختصار و کم‌حجم بودنش خارج نشده و احیاناً راغبین به آن بتوانند پیوسته آن را به‌همراه خود داشته و از دستورالعمل‌ها و وصایای بسیار مفید و سازنده آن بهره‌مند شوند و نام آن را أنيس الطالبين نهادم و...» <ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص3-4</ref>.
# کتاب حاضر متأسفانه مستند نیست و مترجم محترم هیچ ارجاع، استناد و توضیحی به هیچ نوعی – درون‌متنی، پاورقی، پی‌نوشت و... - ‌نیاورده است.
# کتاب حاضر متأسفانه مستند نیست و مترجم محترم هیچ ارجاع، استناد و توضیحی به هیچ نوعی – درون‌متنی، پاورقی، پی‌نوشت و... - ‌نیاورده است.
#:مترجم محترم حتی نشانی آیات و روایات را نیز ذکر نکرده است و به همین جهت برخی از اشتباهات در آن رخنه کرده است؛ مثلاً نوشته شده: «لقوله تعالى: إنّما الأعمال بالنّيات» و مترجم ترجمه کرده: «به دلیل فرموده حق تعالى که فرموده: إنّما الأعمال بالنّيات»؛ صرفا اعمال به‌واسطه نیت تحقّق مى‏پذیرند» <ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-12</ref>.
#:مترجم محترم حتی نشانی آیات و روایات را نیز ذکر نکرده است و به همین جهت برخی از اشتباهات در آن رخنه کرده است؛ مثلاً نوشته شده: «لقوله تعالى: إنّما الأعمال بالنّيات» و مترجم ترجمه کرده: «به دلیل فرموده حق تعالى که فرموده: إنّما الأعمال بالنّيات»؛ صرفا اعمال به‌واسطه نیت تحقّق مى‏پذیرند» <ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-12</ref>.
خط ۳۷: خط ۳۷:
# البته مقابله تفصیلی ترجمه حاضر با متن اصلی، مسئله‌ای تخصصی است و فرصتی فراخ می‌طلبد، ولی برای مقایسه اجمالی شایسته است به این نمونه توجه شود:
# البته مقابله تفصیلی ترجمه حاضر با متن اصلی، مسئله‌ای تخصصی است و فرصتی فراخ می‌طلبد، ولی برای مقایسه اجمالی شایسته است به این نمونه توجه شود:
#:«فصل دوم: در بیان نیت.
#:«فصل دوم: در بیان نیت.
#:متن: «الفصل الثّاني في النّية. لا بدّ لطالب العلم من النّية في تعلّم العلم؛ إذ النّية هو الأصل في جميع الأحوال لقوله تعالى: «إنّما الأعمال بالنّيات» و لقوله(ص): «لكلّ امرئ ما نوى». فينبغي أن ينوی المتعلّم بطلب العلم رضاء اللّه تعالى و إزالة الجهل عن نفسه و عن سائر الجهّال و إبقاء الإسلام و إحياء الدّين بالأمر بالمعروف و النّهي عن المنكر من نفسه و من متعلّقاته و من الغير بقدر الإمكان فينبغي لطالب العلم أن يصير في المشاقّ و يجتهد بقدر الوسع؛ فلا يصرف عمره في الدّنيا الحقيرة الفانية و لا يذلّ نفسه بالطّمع و يجتنب عن الحقد و يحترز عن التّكبّر».
#:متن: «الفصل الثّاني في النّية. لا بدّ لطالب العلم من النّية في تعلّم العلم؛ إذ النّية هو الأصل في جمیع الأحوال لقوله تعالى: «إنّما الأعمال بالنّيات» و لقوله(ص): «لكلّ امرئ ما نوى». فينبغي أن ينوی المتعلّم بطلب العلم رضاء اللّه تعالى و إزالة الجهل عن نفسه و عن سائر الجهّال و إبقاء الإسلام و إحياء الدّين بالأمر بالمعروف و النّهي عن المنكر من نفسه و من متعلّقاته و من الغير بقدر الإمكان فينبغي لطالب العلم أن يصير في المشاقّ و يجتهد بقدر الوسع؛ فلا يصرف عمره في الدّنيا الحقيرة الفانية و لا يذلّ نفسه بالطّمع و يجتنب عن الحقد و يحترز عن التّكبّر».
#:ترجمه: «فصل دوّم در بیان نیت. قطعا و مسلّما طالب علم در مقام تعلّم می‌باید داراى نیت‏ باشد؛ زیرا نیت اصل در تمام احوال و حالات می‌باشد؛ به دلیل فرموده حق تعالى که فرموده: «إنّما الأعمال بالنّيات»؛ «صرفا اعمال به‌واسطه نیت تحقّق مى‏پذیرند» و کلام درربار حضرت نبوى(ص) که چنین نقل شده: «لكلّ امرئ ما نوى»؛ «برای شخص است آنچه را که نیت می‌کند». پس شایسته است که طالب دانش و خواهان علم در طىّ تحصیلش خشنودى حق تعالى را در نظر داشته و همّتش برطرف کردن جهل و نادانى از خود و دیگر نادانان بوده و قصدش ابقای اسلام و احیای دین به‌واسطه وادار کردن خود و وابستگان و دیگران را به اعمال حسنه و بازداشتن از افعال قبیحه و زشت بوده و تا حدّ امکان در این راه بکوشد. بنابراین شایسته است طالب علم خود را در مشاقّ و زحمات طاقت‏‌فرسا قرار داده و به‌مقدارى که قدرت دارد در این زمینه پاى فشرده و استقامت نماید، عمر گران‌مایه را در تحصیل دنیاى پست و زودگذر صرف نکرده و ابدا نفس خویش را به‌واسطه طمع و چشم‌‏داشت به حطام و سرمایه دنیوى ذلیل نکند، از کینه‏‌ورزى و تکبّر خوددارى و اجتناب کند»» <ref>ر.ک: همان</ref>.
#:ترجمه: «فصل دوّم در بیان نیت. قطعا و مسلّما طالب علم در مقام تعلّم می‌باید داراى نیت‏ باشد؛ زیرا نیت اصل در تمام احوال و حالات می‌باشد؛ به دلیل فرموده حق تعالى که فرموده: «إنّما الأعمال بالنّيات»؛ «صرفا اعمال به‌واسطه نیت تحقّق مى‏پذیرند» و کلام درربار حضرت نبوى(ص) که چنین نقل شده: «لكلّ امرئ ما نوى»؛ «برای شخص است آنچه را که نیت می‌کند». پس شایسته است که طالب دانش و خواهان علم در طىّ تحصیلش خشنودى حق تعالى را در نظر داشته و همّتش برطرف کردن جهل و نادانى از خود و دیگر نادانان بوده و قصدش ابقای اسلام و احیای دین به‌واسطه وادار کردن خود و وابستگان و دیگران را به اعمال حسنه و بازداشتن از افعال قبیحه و زشت بوده و تا حدّ امکان در این راه بکوشد. بنابراین شایسته است طالب علم خود را در مشاقّ و زحمات طاقت‏‌فرسا قرار داده و به‌مقدارى که قدرت دارد در این زمینه پاى فشرده و استقامت نماید، عمر گران‌مایه را در تحصیل دنیاى پست و زودگذر صرف نکرده و ابدا نفس خویش را به‌واسطه طمع و چشم‌‏داشت به حطام و سرمایه دنیوى ذلیل نکند، از کینه‏‌ورزى و تکبّر خوددارى و اجتناب کند»» <ref>ر.ک: همان</ref>.
#:چنان‌که مشاهده می‌شود، ترجمه مذکور، صحیح است و از نظر زبانی رسا است و اشکال خاصی در آن مشاهده نمی‌شود؛ جز آنکه عبارت «احیای دین به‌واسطه وادار کردن خود و وابستگان و دیگران را به اعمال حسنه و بازداشتن از افعال قبیحه و زشت»، برگردان مناسبی برای «إحياء الدّين بالأمر بالمعروف و النّهي عن المنكر من نفسه و من متعلّقاته و من الغير»، نیست؛ زیرا امر به معروف و نهی از منکر، اصطلاحی شناخته‌شده است و نیازی به ترجمه ندارد و اگر هم قرار بر ترجمه باشد، امر و نهی به معنای وادارکردن و بازداشتن نیست.  
#:چنان‌که مشاهده می‌شود، ترجمه مذکور، صحیح است و از نظر زبانی رسا است و اشکال خاصی در آن مشاهده نمی‌شود؛ جز آنکه عبارت «احیای دین به‌واسطه وادار کردن خود و وابستگان و دیگران را به اعمال حسنه و بازداشتن از افعال قبیحه و زشت»، برگردان مناسبی برای «إحياء الدّين بالأمر بالمعروف و النّهي عن المنكر من نفسه و من متعلّقاته و من الغير»، نیست؛ زیرا امر به معروف و نهی از منکر، اصطلاحی شناخته‌شده است و نیازی به ترجمه ندارد و اگر هم قرار بر ترجمه باشد، امر و نهی به معنای وادارکردن و بازداشتن نیست.  
خط ۵۱: خط ۵۱:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
[[هداية الطالبين في شرح آداب المتعلمين]]
[[هداية الطالبين في شرح آداب المتعلمین]]




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش