۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== گزارش محتوا == ' به '== گزارش محتوا == ') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[سنده، عبدالله]] ( | [[سنده، عبدالله]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =R 128/3 /س9م8 | | کد کنگره =R 128/3 /س9م8 | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
}} | }} | ||
'''موسوعة الطب النبوي الإسلامي - العربي'''، اثر عبدالله سنده، به زبان عربى است كه | '''موسوعة الطب النبوي الإسلامي - العربي'''، اثر عبدالله سنده، به زبان عربى است كه نویسنده در آن، اصطلاحات پزشکى اسلامى را بهصورت الفبايى مطرح و با استناد به منابع معتبر قديم و جديد، تعريف و اطلاعاتى درباره آنها ارائه كرده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
اين كتاب از مقدمه | اين كتاب از مقدمه نویسنده، و متن اصلى (شامل اصطلاحات پزشکى از الف تا ياء) تشكيل شده است. | ||
در اين اثر در مجموع، معانى تعداد 504 واژه و اصطلاح معرفى شده است. | در اين اثر در مجموع، معانى تعداد 504 واژه و اصطلاح معرفى شده است. | ||
نویسنده در مقدمهاش كه تاريخ و مكان نگارش آن را مشخص نكرده، يادآور شده است: «... قرآن به پزشکى و سلامت عمومى، نظافت و... و روزه و نماز و حركت و طهارت و غسل و غذا و دوا عنايت كرده و ازدواج با محارم و شرب خمر و خوردن گوشت خوك را حرام ساخته و از فواحشى مانند زنا و خوردن مردار نهى كرده است... | |||
همان طور كه از طيره و فال بد زدن و شعبدهبازى نهى كرده و به عيادت مريض و انجام كارهايى كه سبب عافيت مىشود همانند حجامت و... و توكل بر خدا توصيه كرده است. اسلام آدابى را براى خوردن و آشاميدن و خوابيدن و بيدار شدن و... و مكارم اخلاق و محبت و صله رحم و... مقرر كرده است... | همان طور كه از طيره و فال بد زدن و شعبدهبازى نهى كرده و به عيادت مريض و انجام كارهايى كه سبب عافيت مىشود همانند حجامت و... و توكل بر خدا توصيه كرده است. اسلام آدابى را براى خوردن و آشاميدن و خوابيدن و بيدار شدن و... و مكارم اخلاق و محبت و صله رحم و... مقرر كرده است... | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
چون موادّ و موارد طبى فراوان است و در جاهاى مختلف پراكنده است، به نظرم رسيد كه همان طور كه برادر بزرگوارم (صاحب دار اسامه در حلب) اشاره كرده، آن موارد پراكنده را در كتابى جمع كنم و آن را «موسوعة الطب النبوي» ناميدم.<ref>ر.ک: مقدمه كتاب، ص6-7</ref> | چون موادّ و موارد طبى فراوان است و در جاهاى مختلف پراكنده است، به نظرم رسيد كه همان طور كه برادر بزرگوارم (صاحب دار اسامه در حلب) اشاره كرده، آن موارد پراكنده را در كتابى جمع كنم و آن را «موسوعة الطب النبوي» ناميدم.<ref>ر.ک: مقدمه كتاب، ص6-7</ref> | ||
گفتنى است كه هرچند | گفتنى است كه هرچند نویسنده وعده داده كه مطالبش را در دو قسمت بياورد و در قسمت اول، به بيمارىها و معالجات و... بپردازد و در قسم دوم، به خوردنىها و آشاميدنىها و گياهان و... و هركدام را جداگانه از الف تا ياء مرتب سازد<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>، وليكن فقط بخش اول را سامان داده و آورده است و خبرى از بخش دوم نيست. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
#طبّ: علمى است كه با آن، وضعيت سلامت و بيمارى و تأثير داروها شناخته مىشود... [[بقراط]] گفته است: پزشکى، الهامى از جانب خدا است..<ref>ر.ک: متن كتاب، ص8</ref> | #طبّ: علمى است كه با آن، وضعيت سلامت و بيمارى و تأثير داروها شناخته مىشود... [[بقراط]] گفته است: پزشکى، الهامى از جانب خدا است..<ref>ر.ک: متن كتاب، ص8</ref> | ||
#[[ابن ابیاصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابىاصيبعه]]: احمد بن قاسم خزرجى، موفقالدين، ابوالعباس (متوفاى 66ق)، پزشک و تاريخنگار بود. از آثار اوست: كتابهايى به نامهاى «عيون الأنباء في طبقات الأطباء»، «حكايات الأطباء في علاجات الأدواء»، «معالم الأمم»، و «إصابة المنجمين». بانوى | #[[ابن ابیاصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابىاصيبعه]]: احمد بن قاسم خزرجى، موفقالدين، ابوالعباس (متوفاى 66ق)، پزشک و تاريخنگار بود. از آثار اوست: كتابهايى به نامهاى «عيون الأنباء في طبقات الأطباء»، «حكايات الأطباء في علاجات الأدواء»، «معالم الأمم»، و «إصابة المنجمين». بانوى نویسنده كتاب «شمس العرب»، درباره [[ابن ابیاصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابىاصيبعه]] مفصل و زيبا سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ص29</ref> | ||
#[[رازی، محمد بن زکریا|ابوبكر محمد بن زكرياى رازى]] (متوفاى 311ق)، فيلسوف، طبيب، شخصيتى ممتاز از مشاهير عرب مسلمان در زمينه فلسفه، نجوم، شيمى، منطق و ادبيات. همو بيمارستان عضدى را تأسيس كرد و از بين صد پزشک به رياست آن برگزيده شد. او اولين كسى است كه «الجدرى و الحصبة» (آبله و سرخك) و «العدوى الوراثية» (واگيرى و سرايت بيمارى از راه وراثت) را كشف كرد و اين نظر را ارائه داد كه مزاج جسم، پيرو اخلاق نفس است. از نوشتههاى اوست: «الحاوي» در 30 جلد. صاحب «هدية العارفين»، براى او نزديك «165» كتاب نام برده كه بيشترش در پزشکى، داروسازى، بيمارستان، ادويه، فلسفه، حكمت و اغذيه است. همان طور كه او به موسيقى و غناء و شيمى اهميت داده و «زيت الزاج» (حمض الكبريت) را كشف كرده است..<ref>ر.ک: همان، ص141-142</ref> گفتنى است كه منظور از «زيت الزاج»، همان اسيد سُولفوريك Sulfuric Acid است كه در قديم به آن، جوهر گوگرد گفته مىشد. | #[[رازی، محمد بن زکریا|ابوبكر محمد بن زكرياى رازى]] (متوفاى 311ق)، فيلسوف، طبيب، شخصيتى ممتاز از مشاهير عرب مسلمان در زمينه فلسفه، نجوم، شيمى، منطق و ادبيات. همو بيمارستان عضدى را تأسيس كرد و از بين صد پزشک به رياست آن برگزيده شد. او اولين كسى است كه «الجدرى و الحصبة» (آبله و سرخك) و «العدوى الوراثية» (واگيرى و سرايت بيمارى از راه وراثت) را كشف كرد و اين نظر را ارائه داد كه مزاج جسم، پيرو اخلاق نفس است. از نوشتههاى اوست: «الحاوي» در 30 جلد. صاحب «هدية العارفين»، براى او نزديك «165» كتاب نام برده كه بيشترش در پزشکى، داروسازى، بيمارستان، ادويه، فلسفه، حكمت و اغذيه است. همان طور كه او به موسيقى و غناء و شيمى اهميت داده و «زيت الزاج» (حمض الكبريت) را كشف كرده است..<ref>ر.ک: همان، ص141-142</ref> گفتنى است كه منظور از «زيت الزاج»، همان اسيد سُولفوريك Sulfuric Acid است كه در قديم به آن، جوهر گوگرد گفته مىشد. | ||
#شيخوخت (پيرى): عبارت است از: بزرگى در سن و سال همراه با ضعف قوا و گفته شده: شيخ كسى است كه سنش از پنجاه گذشته است يا كسى كه بهخاطر سن زيادش قدرت بر روزه ندارد. و ويژگىهاى شيخوخت عبارت است از: خميدگى پشت، ضعف قوا، فراموشى، خرفتى، كمخوابى و... براى كم كردن اين آثار، اين امور مفيد است: | #شيخوخت (پيرى): عبارت است از: بزرگى در سن و سال همراه با ضعف قوا و گفته شده: شيخ كسى است كه سنش از پنجاه گذشته است يا كسى كه بهخاطر سن زيادش قدرت بر روزه ندارد. و ويژگىهاى شيخوخت عبارت است از: خميدگى پشت، ضعف قوا، فراموشى، خرفتى، كمخوابى و... براى كم كردن اين آثار، اين امور مفيد است: | ||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
براى اثر حاضر، متأسفانه فهارس فنى، فهرست منابع و حتى فهرست تفصيلى مطالب نيز فراهم نشده و فقط فهرست اجمالى مطالب در پايان كتاب آمده است. گويى | براى اثر حاضر، متأسفانه فهارس فنى، فهرست منابع و حتى فهرست تفصيلى مطالب نيز فراهم نشده و فقط فهرست اجمالى مطالب در پايان كتاب آمده است. گويى نویسنده محترم به الفبايى بودن مطالب اكتفا كرده است؛ ولى البته اين موضوع جايگزين مناسبى براى فهرستهاى علمى گوناگون (نمايهها) نيست. | ||
گفتنى است كه | گفتنى است كه نویسنده اصطلاحاتى را كه ذكر كرده، شمارهگذارى نكرده؛ وليكن تعداد دقيق آنها، 504 عدد است كه با شمارش رايانهاى همه واژگان مطرحشده به دست آمده است. | ||
==پانويس == | ==پانويس == |
ویرایش