معجم دمشق التاريخي للأماكن و الأحياء و المشيدات و مواقعها و تاريخها كما وردت في نصوص المؤرخين: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - '== ساختار == ' به '==ساختار== ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
خط ۵: خط ۵:
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[شهابی، قتیبه]] (نويسنده)
[[شهابی، قتیبه]] (نویسنده)
|زبان  
|زبان  
| زبان =عربی
| زبان =عربی
خط ۲۲: خط ۲۲:
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =3
| تعداد جلد =3
| کتابخانۀ دیجیتال نور =6760
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10712
| کتابخوان همراه نور =10712
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۳۵: خط ۳۶:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
در جميع اسامى و اعلامى كه بين آنها تباين و يا تشابهى وجود داشته است، نويسنده به اسم اصلى معروف تاريخى رجوع كرده است. گاهى نيز با صفات و تعريف‌هاى مختلفى وارد شده كه همه آنها به مسمى واحدى برمى‌گردد؛ به عنوان مثال جامع السنانية، مكتب السنانية و سبيل السنانية همگى منشأ واحدى دارد. همچنين مورخين "دار القرآن الأفريدونيه" را با نام‌هاى مختلف مدرسة العجمي، مسجد العجمي، تربة العجمي، تربة أفريدون العجمي ذكر كرده‌اند. برخى كلماتى؛ مانند: مأذنه و مناره كه در واقع يكى است، به همان صورتى كه وارد شده ذكر شده است. البته در رابطه با اسماء مشابهى كه ارتباطى با يكديگر ندارند، تأكيد به عدم علاقه شده است؛ به عنوان؛ مثال: قبر شيخ حماد در مقبره باب الصغير با قبر سيد حماد در قنوات و مسجد شيخ حماد درحىّ‌الميدان مكان‌هاى متفاوتى هستند.
در جميع اسامى و اعلامى كه بين آنها تباين و يا تشابهى وجود داشته است، نویسنده به اسم اصلى معروف تاريخى رجوع كرده است. گاهى نيز با صفات و تعريف‌هاى مختلفى وارد شده كه همه آنها به مسمى واحدى برمى‌گردد؛ به عنوان مثال جامع السنانية، مكتب السنانية و سبيل السنانية همگى منشأ واحدى دارد. همچنين مورخين "دار القرآن الأفريدونيه" را با نام‌هاى مختلف مدرسة العجمي، مسجد العجمي، تربة العجمي، تربة أفريدون العجمي ذكر كرده‌اند. برخى كلماتى؛ مانند: مأذنه و مناره كه در واقع يكى است، به همان صورتى كه وارد شده ذكر شده است. البته در رابطه با اسماء مشابهى كه ارتباطى با يكديگر ندارند، تأكيد به عدم علاقه شده است؛ به عنوان؛ مثال: قبر شيخ حماد در مقبره باب الصغير با قبر سيد حماد در قنوات و مسجد شيخ حماد درحىّ‌الميدان مكان‌هاى متفاوتى هستند.


نويسنده در برخى از موارد نيز به جهت ابقاء بر اسم مطابق آنچه وارد شده و جلوگيرى از اشتباه، به عمد قواعد لغت عربى را رعايت نكرده است؛ مثلاَ كلمه العطّارون در بعضى موارد به جهت حفظ حكايت متعارف در تواتر شفهى به صورت العطارين آورده است. در خصوص شرح حال اعلامى كه اسامى مكان‌ها و ابنيه را ذكر كرده‌اند، نيز به چند دليل خوددارى كرده است: 1- به جهت اختصار.2- به دليل عدم ذكر شرح حال آنها در مصادر چاپ شده است. 3- برخى از افراد نيز در تاريخ ناشناخته‌اند.
نویسنده در برخى از موارد نيز به جهت ابقاء بر اسم مطابق آنچه وارد شده و جلوگيرى از اشتباه، به عمد قواعد لغت عربى را رعايت نكرده است؛ مثلاَ كلمه العطّارون در بعضى موارد به جهت حفظ حكايت متعارف در تواتر شفهى به صورت العطارين آورده است. در خصوص شرح حال اعلامى كه اسامى مكان‌ها و ابنيه را ذكر كرده‌اند، نيز به چند دليل خوددارى كرده است: 1- به جهت اختصار.2- به دليل عدم ذكر شرح حال آنها در مصادر چاپ شده است. 3- برخى از افراد نيز در تاريخ ناشناخته‌اند.


از مشكلاتى كه نويسنده با آن دست به گريبان بوده است، تصحيح نام‌هايى است كه بين چند مورخ متفاوت نقل شده است. در اين موارد بر آهنگ موسيقيايى كلمه يا استمرار آن با تواتر زبانى تا امروز و يا تكرار آن در بيش از يك مصدر تكيه شده است. همچنين از ذكر ابنيه‌اى كه بدون اسم بوده نيز پرهيز شده است. مثلاَ مسجدى كه در بازار دارالبطيخ بوده است را مسجد سوق دارالبطيخ نناميده است؛ به اعتقاد نويسنده اين كار در صورتى صحيح است كه در بازار تنها يك مسجد موجود باشد؛ در حالى كه در بازار بيش از يك مسجد موجود بوده است. به نظر نويسنده با توجه به اينكه تمامى مساجد داراى ماذنه هستند، نيازى به ذكر تمامى ماذنه‌ها نبوده و با اين شيوه نيز به اختصار كتاب مدد رسانده است. واضح است كه هدف از اين اثر بررسى تاريخى محض بوده است، لذا نام‌هاى جديد را متعرض نشده است. براى اتقان و انجاز در كار نيز به شيوه‌هاى متعددى متوصل شده است:
از مشكلاتى كه نویسنده با آن دست به گريبان بوده است، تصحيح نام‌هايى است كه بين چند مورخ متفاوت نقل شده است. در اين موارد بر آهنگ موسيقيايى كلمه يا استمرار آن با تواتر زبانى تا امروز و يا تكرار آن در بيش از يك مصدر تكيه شده است. همچنين از ذكر ابنيه‌اى كه بدون اسم بوده نيز پرهيز شده است. مثلاَ مسجدى كه در بازار دارالبطيخ بوده است را مسجد سوق دارالبطيخ نناميده است؛ به اعتقاد نویسنده اين كار در صورتى صحيح است كه در بازار تنها يك مسجد موجود باشد؛ در حالى كه در بازار بيش از يك مسجد موجود بوده است. به نظر نویسنده با توجه به اينكه تمامى مساجد داراى ماذنه هستند، نيازى به ذكر تمامى ماذنه‌ها نبوده و با اين شيوه نيز به اختصار كتاب مدد رسانده است. واضح است كه هدف از اين اثر بررسى تاريخى محض بوده است، لذا نام‌هاى جديد را متعرض نشده است. براى اتقان و انجاز در كار نيز به شيوه‌هاى متعددى متوصل شده است:


#مقارنه گفته‌هاى مورخين مختلف و به اكثريت به لحاظ منطق و دقت اخذ شده است.
#مقارنه گفته‌هاى مورخين مختلف و به اكثريت به لحاظ منطق و دقت اخذ شده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش