۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[جابری عربلو، محسن]] ( | [[جابری عربلو، محسن]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =BP 147/2 /ج2ف4 | | کد کنگره =BP 147/2 /ج2ف4 | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
كتاب با حمد و ستايش خداوند كه بشر را خلق و براى رستگارى او احكام و دستوراتى جامع را در كتاب آسمانى و احاديث خاتم پيغمبران و اوصياى گرامىاش مقرر و و او را به تفقه در دين و استنباط احكام از آن منابع امر فرموده، آغاز شده است. | كتاب با حمد و ستايش خداوند كه بشر را خلق و براى رستگارى او احكام و دستوراتى جامع را در كتاب آسمانى و احاديث خاتم پيغمبران و اوصياى گرامىاش مقرر و و او را به تفقه در دين و استنباط احكام از آن منابع امر فرموده، آغاز شده است. | ||
در مقدمه، به بيان معناى «لغت» و «اصطلاح» و تفاوت اين دو، با ذكر مثالهايى پرداخته شده است. به اعتقاد | در مقدمه، به بيان معناى «لغت» و «اصطلاح» و تفاوت اين دو، با ذكر مثالهايى پرداخته شده است. به اعتقاد نویسنده، اصطلاح در هر علم بهمنزله كليد حل معماى آن فن بشمار مىرود و اگر مبتدى در يك علم از آن بىخبر باشد و آن را نداند، پيشرفت و موفقيتى در آن زمينه نخواهد داشت. | ||
نویسنده ابتدا متذكر مىشود كه در اين كتاب مانند فرهنگهاى فارسى، كلمات و اصطلاحات به ترتيب حروف تهجى ترجمه و تفسير شده است و براى پيدا كردن يك اصطلاح بايد حروف اول آن را مورد توجه قرار داد. | |||
در ذيل اصطلاحات، مشتقات آنها و گاهى كلماتى كه مرادف با آنها هستند، بهطور مشروح بيان شده است و سپس در سلسله مراتب اصطلاحات و ترتيب لغات، آنها مجدداً بهطور خلاصه ذكر گرديده و بدون شرح و تفصيل، به اصطلاحات يادشده ارجاع شده است تا تكرار لازم نيايد؛ مانند: «معير» و «مستعير» كه به «عاريه» ارجاع داده شدهاند. | در ذيل اصطلاحات، مشتقات آنها و گاهى كلماتى كه مرادف با آنها هستند، بهطور مشروح بيان شده است و سپس در سلسله مراتب اصطلاحات و ترتيب لغات، آنها مجدداً بهطور خلاصه ذكر گرديده و بدون شرح و تفصيل، به اصطلاحات يادشده ارجاع شده است تا تكرار لازم نيايد؛ مانند: «معير» و «مستعير» كه به «عاريه» ارجاع داده شدهاند. | ||
يادآورى اين مطلب لازم است كه فرهنگ اصطلاحات، يك كتاب لغت است و كتاب لغت هم مقتضياتى دارد و بايد ماهيت مخصوص خود را دارا باشد. | يادآورى اين مطلب لازم است كه فرهنگ اصطلاحات، يك كتاب لغت است و كتاب لغت هم مقتضياتى دارد و بايد ماهيت مخصوص خود را دارا باشد. نویسنده، با توجه به اينكه ذكر مباحث مفصل علمى و مسائل دقيق فقه در ذيل اصطلاحات از صلاحيت و حدود فرهنگ خارج است، از طرح اينگونه مباحث خوددارى كرده و خواننده را به كتب علمى كه به طرح تخصصى اين مباحث پرداختهاند ارجاع داده است. | ||
البته اگرچه كتاب به لحاظ توضيحات ارزشمند است، اما در مقايسه با فرهنگنامههاى عربى مشاهده مىشود كه بعضى از اصطلاحات فقهى ذكر نشده است؛ بهعنوان مثال در حرف واو، اصطلاحاتى مانند «الوضوء»، «الوصيف» و «الوصيلة» ذكر نشده است و لذا نيازمند تكميل مىباشد. | البته اگرچه كتاب به لحاظ توضيحات ارزشمند است، اما در مقايسه با فرهنگنامههاى عربى مشاهده مىشود كه بعضى از اصطلاحات فقهى ذكر نشده است؛ بهعنوان مثال در حرف واو، اصطلاحاتى مانند «الوضوء»، «الوصيف» و «الوصيلة» ذكر نشده است و لذا نيازمند تكميل مىباشد. | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
در آخر نيز چون مصطلحات فقه، موضوعات احكام يا نفس احكام مىباشد، براى روشن شدن مطلب غالباً به حكم اشاره شده است. از آنجا كه غرض، ترجمه و تفسير كلمات و اصطلاحاتى بوده كه در كلام شارع؛ يعنى كتاب و سنت به كار رفته است، احياناً آيات يا احاديثى نيز بهعنوان دليل حكم ذكر شده است تا مطلب كاملاً معلوم و واضح گردد. | در آخر نيز چون مصطلحات فقه، موضوعات احكام يا نفس احكام مىباشد، براى روشن شدن مطلب غالباً به حكم اشاره شده است. از آنجا كه غرض، ترجمه و تفسير كلمات و اصطلاحاتى بوده كه در كلام شارع؛ يعنى كتاب و سنت به كار رفته است، احياناً آيات يا احاديثى نيز بهعنوان دليل حكم ذكر شده است تا مطلب كاملاً معلوم و واضح گردد. | ||
نویسنده همچنين در شرح و بيان معنى لغوى و اصطلاحى كلمات كوشيده است تا مناسبت و ارتباطى را كه بين دو معنى وجود دارد، خاطرنشان كند و وجه تسميههايى را كه اهل لغت و فقها نوشتهاند، بهطور خلاصه نقل كند. در اين قسمت نيز از كتابهايى نظير تذكرة الفقهاء، الحدائق الناضرة، مسالك، شرح لمعه، [[كتاب المكاسب|مكاسب]]، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]]، [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]]، [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]] استفاده شده است. | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == |
ویرایش