دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم: تفاوت میان نسخه‌ها

| data-type="otherBookNames" |آماده‎سازی حوزویان و روحانیان برای حضور مؤثر در فضای فکری - سیاسی

| data-type="authorOtherNames" |حجت الاسلام احمد واعظی

'''دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم'''، نهادی حوزوی، انقلابی، فرهنگی، تبلیغی، علمی، پژوهشی، آموزشی، انتشاراتی و مطبوعاتی است که با ایفای نقش واسط فعال میان حوزه‎های علمیه و نظام اسلامی و نیازهای دینی جامعه، به‎عنوان «نماد روشنفکری حوزه» معرفی گردیده و در افق چشم‎انداز بیست ساله کشور به‎عنوان «اصلی‎ترین تأمین‎کننده نیازهای معرفتی و انسانی (نرم‎افزاری) عرصه فرهنگ، جهت توسعه و تعمیق دین‎مداری» خواهد بود.

==شکل‎گیری و تأسیس==

در اردیبهشت 1358، به دستور حضرت امام(ره)، گروهی از فضلای حوزه علمیه قم، با هدف آماده‎سازی حوزویان و روحانیان برای حضور مؤثر در فضای فکری - سیاسی آن زمان، فعالیت‎هایی را با عنوان «دایره تبلیغات امام»، سپس «دفتر تبلیغات امام» و سرانجام «دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم» شروع کردند و بدین ترتیب اولین مجموعه فرهنگی - دینی کشور در روزهای پس از انقلاب شکل گرفت و به‎عنوان نخستین اقدام، به‎مناسبت انتخابات ریاست جمهوری و همه‎پرسی قانون اساسی، به اعزام مبلغ مبادرت ورزید<ref>ر.ک: پایگاه اطلاع‎رسانی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم</ref>.

با گذشت تنها چند ماه از آغاز فعالیت دفتر، دوران جنگ تحمیلی شروع شد و بنا به ضرورت جدی برای هدایت فرهنگی جنگ توسط طلاب و فضلای حوزه، در آن شرایط، سامان‎دهی و اعزام هزاران نفر از طلاب و فضلا به جبهه‎های جنگ برای همراهی رزمندگان، از مهم‎ترین فعالیت‎های دفتر محسوب می‎شد که تقدیم صدها شهید روحانی، جلوه‎ای از این ایثار و پایداری است<ref>ر.ک: همان</ref>.

در کنار این مأموریت خطیر و هم‎زمان با این امر مهم، فعالیت‎های آموزشی با حضور اساتیدی چون شهید بهشتی، مقام معظم رهبری، شهید باهنر و... (برای آموزش مبلغان) و پژوهشی (در موضوعات قرآن، علوم سیاسی و...) نیز جوانه زده و رفته‎رفته رئوس فعالیت‎های دفتر، موجودیت یافته و شکل پیدا نمود<ref>ر.ک: همان</ref>.

==سازمان‎دهی اولیه و تنوع‎جویی در فعالیت‎ها==

در پی شکل‎گیری و آغاز فعالیت‎های مختلف که به‎تناسب نیاز و شرایط زمانی متفاوت صورت پذیرفته بود، از اوایل سال 64 که حضرت امام(ره)، نماینده خود را در دفتر تبلیغات اسلامی معرفی فرمودند، دوران سازمان‎دهی و سازمان‎گرایی فعالیت‎های دفتر شروع گردید. بر این اساس، طبقه‎بندی و بخش‎بندی فعالیت‎ها مد نظر قرار گرفت و در چارچوب‎های سازمانی تفکیک‎شده، فعالیت‎ها پیگیری گردید. از ویژگی‎های این دوره می‎توان به موارد زیر اشاره نمود:  

# تفکیک وظایف، سازمان‎دهی و تدوین قوانین و مقررات آغازین؛

# شکل‎گیری نشریات متعدد (به‎ویژه مجلات فکری و نوگرا همچون حوزه و...)؛

# شکل‎گیری سازمانی بخش‎های آموزشی و مؤسسه آموزش عالی باقرالعلوم(ع)؛

# شکل‎گیری سازمانی بخش‎های پژوهشی و مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی<ref>ر.ک: همان</ref>.

==رشد و گسترش فعالیت‎ها و آغاز برنامه‎‎سازی سازمانی==

در این دوره علاوه بر گسترش کمی فعالیت‎ها (که به تعبیر مقام معظم رهبری هریک به اقتضای نیاز آغاز شده بودند)، بنا به رهنمود مقام معظم رهبری، برنامه‎سازی سازمانی نیز مورد اهتمام قرار گرفت. بر این اساس، ضمن شکل‎گیری بخش‎های سازمانی مورد نیاز، مطالعات و بررسی‎های مربوط به برنامه‎ریزی‎ها نیز در دفتر آغاز گردید. از ویژگی‎های این دوره می‎توان به موارد زیر اشاره نمود:

# رشد چشمگیر حجم فعالیت‎ها (در بخش‎های مختلف حتی ورود به فعالیت‎های سیاسی و اقتصادی)؛

# مورد توجه و امید مقام معظم رهبری (مدظله‎العالي)؛

# ایجاد اتاق فکر و دفتر برنامه‎ریزی؛

# اهتمام به برنامه‎ریزی هوشمند<ref>ر.ک: همان</ref>.

==نوسازی سازمانی، تولید اسناد بالادستی مبتنی بر آینده‎نگری و تقویت زیرساخت‎های سازمانی==

با توجه به مطالعات و بررسی‎های آغاز شده در دوره قبل، نوسازی سازمانی و تدوین اسناد بالادستی و طراحی افق حرکت دفتر و نیز انتظام‎بخشی و رسمیت‎بخشی فعالیت‎های دفتر در این دوره مورد توجه قرار گرفت. مهم‎ترین ویژگی‎های این دوره عبارتند از:

# رسمیت‎دهی به فعالیت‎های علمی و پژوهشی و تصویب پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (با چندین پژوهشکده، مرکز پژوهشی، ده‎ها گروه پژوهشی و صدها عضو هیئت علمی، محقق و پژوهشگر) در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات؛

# رسمیت‎دهی به فعالیت‎های علمی و آموزشی و ارتقای جایگاه مؤسسه آموزشی عالی باقرالعلوم(ع) به دانشگاه باقرالعلوم(ع) در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات؛

# بسط و گسترش و ارتقای جایگاه فرهنگی - ‎تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی با ادغام دو معاونت «تبلیغ و اعزام مبلغ» و «فرهنگی و هنری» و تأسیس «معاونت فرهنگی و تبلیغی» و نیز تنوع و کیفیت‎بخشی به فعالیت‎های فرهنگی و تبلیغی؛

# معطوف نمودن آموزش‎ها به تأمین منابع انسانی مورد نیاز نهادها و دستگاه‎های فرهنگی – دینی؛

# ایجاد همکاری‎های علمی در سطح کشور و برون‎مرزی؛

# سامان‎دهی و کیفیت‎بخشی به فعالیت‎های مطبوعاتی دفتر تبلیغات اسلامی و فعال‎سازی شورای مطبوعات و نشر ده‎ها ویژه‎نامه از سوی مجلات دفتر در کنار فعالیت‎های جاری؛

# راه‎اندازی چندین مجله و نشریه، از جمله: فصلنامه اخلاق، ماهنامه سنجاقک، نشریه اطلاع‎رسانی دفتر «پیام» و...؛

# گسترش تعامل و همکاری بیشتر دفتر با نهادها و سازمان‎های علمی و فرهنگی کشوری، اعم از حوزوی و غیر حوزوی و امضای چندین تفاهم‎نامه همکاری؛

# شکل‎گیری الگوی مدیریت هیئت امنایی؛

# دغدغه‎زدایی نسبت به مسائل حاشیه‎ای؛

# اهتمام جدی به زیرساخت‎های سخت‎افزاری و توسعه فضاهای فیزیکی؛

# بهسازی امور و مقررات سازمانی؛

# سامان‎دهی و تقویت نظام برنامه‎ریزی و بودجه؛

# مطالعه و طراحی سند چشم‎انداز بیست ساله؛

==بهسازی و زمینه‎سازی برای خیزش نرم‎افزاری «دوره آغازین تحقق چشم‎انداز بیست‎ ساله»==

# استقرار تفکر استراتژیک آینده‎نگر و الگوی مدیریت متوازن؛

# رهاسازی سازمان از درون‎گرایی فرآیندهای داخلی و نگرش‎های سخت‎افزاری؛

# استقرار سامانه مدیریت دانش سازمان به‎منظور دستیابی و حفظ مستمر سطح قابل قبول توانمندی منابع انسانی؛

# دستیابی به سطح اطمینان پایدار در نزد تأمین‎کنندگان؛

اینک دفتر تبلیغات اسلامی پس از قریب به 30 سال فعالیت چشمگیر به‎عنوان نهادی حوزوی، انقلابی، فرهنگی، تبلیغی، علمی، پژوهشی، آموزشی، انتشاراتی و مطبوعاتی با ایفای نقش واسط فعال میان حوزه‎های علمیه و نظام اسلامی و نیازهای دینی جامعه، حضور پیشگام و مؤثر خود را در عرصه‎های مختلف به اثبات رسانده است؛ به‎گونه‎ای که امروز در بسیاری از مراکز و شوراهای تصمیم‎گیر و تصمیم‎ساز کشور (همچون شورای عالی تدوین برنامه پنجم سازندگی کشور، کمیسیون‎های شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای فرهنگ عمومی کشور، شورای پیشبرد حوزه و...) مشارکت فعال دارد و بسیاری از سازمان‎ها و مراکز کشوری (از جمله: سازمان بهزیستی، سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان عقیدتی - سیاسی ناجا، جامعة المصطفی(ص) العالمية و...) با ایجاد تفاهم‎نامه با این دفتر از ظرفیت‎های ممتاز آن در راستای امور مربوط به خود، برخودار گردیده‎اند<ref>ر.ک: همان</ref>.

<references />

برگرفته از «پایگاه اطلاع‎رسانی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم»، به آدرس اینترنتی:

http://www.dte.ir/Portal/home/?generaltext/13242/161388/28413/

[[رده:قربانی-باقی زاده]]

[[رده:سال97-25مهر الی24 آبان]]