۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =سلجوقنامه | | عنوان =سلجوقنامه | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ظهیری نیشابوری، ظهیرالدین]] ( | [[ظهیری نیشابوری، ظهیرالدین]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =DSR 809 ظ9س8* | | کد کنگره =DSR 809 ظ9س8* | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =7236 | | کتابخانۀ دیجیتال نور =7236 | ||
| کتابخوان همراه نور =11254 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۸: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
نویسنده بر اين است كه پادشاهان دادگر نزدیک ترين افراد به پيامبرانند و دانش بايسته آنان پس از علم شريعت، سيره شاهان و اخبار ملوك است؛ زيرا خلاصه مكارم اخلاق گذشتگان و سبب نيك‌نامى دنيا و ثواب و مغفرت آخرت در آن هست و پس از علم شريعت ارزش‌مندترين دانش‌ها به شمار مى‌رود. او آل سلجوق را در سنجش با ديگر حاكمان و واليان، بزرگوارتر و براى رعيت دل‌سوزتر مى‌داند و به توصيف خصال آنان مى‌پردازد. | |||
وى با تبارشناسى آل سلجوق آغاز و از زادگاه و خاستگاه سلجوق بن لقمان و فرزندانش گزارش مى‌كند و به بازگويى وجه تسميه شمارى از پسران و نوادگان و برادرزادگان سلجوقى مى‌پردازد و از منطقه حكومت آنان و شيوه رفتنشان بدان‌جا گزارش مى‌دهد و سرانجام به ذكر تاريخ آلب ارسلان بن چغربك مى‌رسد. او پادشاهى با سياست و هشيار و دلاور بود كه به دشمن‌شكنى و جهان‌گيرى پرداخت. شرح ويژگى‌هاى ظاهرى او و شيوه‌هاى جنگ‌آورى و نبردش با دشمنان و نام و نشان وزيران و اميرانش، درون‌مايه گزارش‌هاى | وى با تبارشناسى آل سلجوق آغاز و از زادگاه و خاستگاه سلجوق بن لقمان و فرزندانش گزارش مى‌كند و به بازگويى وجه تسميه شمارى از پسران و نوادگان و برادرزادگان سلجوقى مى‌پردازد و از منطقه حكومت آنان و شيوه رفتنشان بدان‌جا گزارش مى‌دهد و سرانجام به ذكر تاريخ آلب ارسلان بن چغربك مى‌رسد. او پادشاهى با سياست و هشيار و دلاور بود كه به دشمن‌شكنى و جهان‌گيرى پرداخت. شرح ويژگى‌هاى ظاهرى او و شيوه‌هاى جنگ‌آورى و نبردش با دشمنان و نام و نشان وزيران و اميرانش، درون‌مايه گزارش‌هاى نویسنده در اين بخش است. | ||
ملكشاه بن آلب ارسلان، سومين شاه سلجوقى است كه به گفته | ملكشاه بن آلب ارسلان، سومين شاه سلجوقى است كه به گفته نویسنده از دست‌آوردهاى پدران خود بهره برد و به كامكارى و جهان‌دارى روزگار گذراند و به هيچ جايى گام ننهاد مگر اينكه مقصودش را در آن‌جا يافت. نظام‌الملك وزير او بود و برخوردارى از چنين وزيرى موجب پيش‌رفت او در جنگ‌ها و منازعات مى‌شد. شرح درگيرى او با قاورد از کرمان و چند و چون سپاهيان او و نبرد آنان با دشمنان، در اين بخش گزارش مى‌شود. | ||
پس از او بركيارق بن ملكشاه بر تخت شاهى نشست. او شاهى خوش‌خو و نيكوروى و ولى‌عهد ملكشاه بود و در سيزده سالگى به پادشاهى رسيد. پس از او فرزندش محمد پادشاه شد كه به عدل و عفت آراسته و به ديانت موصوف بود و در دفع ملحدان و حفظ اسلام بسيار كوشيد. سنجر بن ملكشاه نيز پس از وى تاج شاهى بر سر گذارد و در كشورگشايى و لشكركشى و دشمن‌كُشى، روزگار درازى گذراند. سلطان محمود بن ملكشاه از ديگر شاهان سلجوقى بود كه صورتى زيبا و سيرتى نيكو داشت و شيرين‌سخن و خوش‌طبع مى‌نمود و به گفته | پس از او بركيارق بن ملكشاه بر تخت شاهى نشست. او شاهى خوش‌خو و نيكوروى و ولى‌عهد ملكشاه بود و در سيزده سالگى به پادشاهى رسيد. پس از او فرزندش محمد پادشاه شد كه به عدل و عفت آراسته و به ديانت موصوف بود و در دفع ملحدان و حفظ اسلام بسيار كوشيد. سنجر بن ملكشاه نيز پس از وى تاج شاهى بر سر گذارد و در كشورگشايى و لشكركشى و دشمن‌كُشى، روزگار درازى گذراند. سلطان محمود بن ملكشاه از ديگر شاهان سلجوقى بود كه صورتى زيبا و سيرتى نيكو داشت و شيرين‌سخن و خوش‌طبع مى‌نمود و به گفته نویسنده هيچ شاه سلجوقى به اندازه وى ممتاز و آگاه نبود. گزارش درباره جلوس ابوالفتح مسعود بن محمد بن ملكشاه و محمد بن محمود بن ملكشاه و جنگ و گريزها و كشمكش‌هاى آن دو براى رسيدن به پادشاهى، درون‌مايه فصل ديگر اين كتاب است. | ||
پس از آنان، سليمان‌شاه بن محمد بن ملكشاه به قدرت رسيد، اما از اقتدار و ثبات و وقار برخوردار نبود و از همين روى ديرى نپاييد كه ارسلان بن طغرل بن محمد بر جايش نشست و با غيرت و حميت فراوانى به فرمان‌روايى پرداخت. آخرين پادشاه سلجوقى ياد شده در اين كتاب، طغرل بن ارسلان بن طغرل است كه در دوران نوباوگى و نوجوانى به سلطنت رسيد. بخش دوم كتاب، «ذيل سلجوقنامه ظهيرى» است كه دنباله و خاتمه تاريخ سلطان طغرل را در بردارد. طغرل پادشاهى عادل و با سياست بود كه به گفته ابوحامد خداوند در آل سلجوق به عدل و هفت و هنر و فرهنگ او كسى را نيافريد. اين ذيل با چنين توصيف‌ها آغاز مى‌شود و پس از گزارش‌هایى درباره لشكركشى‌هاى او به گوشه و كنار ايران و دفع دشمنان و دست‌اندازان حكومت، به داستان نبرد او با خوارزمشاه و بريده شدن سرَش پايان مى‌يابد. | پس از آنان، سليمان‌شاه بن محمد بن ملكشاه به قدرت رسيد، اما از اقتدار و ثبات و وقار برخوردار نبود و از همين روى ديرى نپاييد كه ارسلان بن طغرل بن محمد بر جايش نشست و با غيرت و حميت فراوانى به فرمان‌روايى پرداخت. آخرين پادشاه سلجوقى ياد شده در اين كتاب، طغرل بن ارسلان بن طغرل است كه در دوران نوباوگى و نوجوانى به سلطنت رسيد. بخش دوم كتاب، «ذيل سلجوقنامه ظهيرى» است كه دنباله و خاتمه تاريخ سلطان طغرل را در بردارد. طغرل پادشاهى عادل و با سياست بود كه به گفته ابوحامد خداوند در آل سلجوق به عدل و هفت و هنر و فرهنگ او كسى را نيافريد. اين ذيل با چنين توصيف‌ها آغاز مى‌شود و پس از گزارش‌هایى درباره لشكركشى‌هاى او به گوشه و كنار ايران و دفع دشمنان و دست‌اندازان حكومت، به داستان نبرد او با خوارزمشاه و بريده شدن سرَش پايان مى‌يابد. | ||