۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فعاليتهاى' به 'فعالیتهای') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
[[قیصری، علی]] (به کوشش) | [[قیصری، علی]] (به کوشش) | ||
[[جورابچی، محمدتقی]] ( | [[جورابچی، محمدتقی]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =DSR 1453 /ق9ح4* | | کد کنگره =DSR 1453 /ق9ح4* | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
كتاب، مشتمل بر پيشگفتار، متن خاطرات و پيوست است. در پيشگفتار ارزشمند كتاب، على قيصرى كتاب را مورد مطالعه قرار داده است. | كتاب، مشتمل بر پيشگفتار، متن خاطرات و پيوست است. در پيشگفتار ارزشمند كتاب، على قيصرى كتاب را مورد مطالعه قرار داده است. نویسنده خاطرات خود را با مقدمهاى در خلقت انسان و مقصود آفرينش آغاز و پس از شرح سوابق و اولاد خانواده جورابچى، به صورت سالانه خاطرات را نقل مىكند، با اين توضيح كه سال 1324 و 1325ق با هم ذكر شده است. نویسنده انگيزهاش از نگارش كتاب را گزارش حوادث اجتماعى و سياسى مورد مشاهده و ثبت اطلاعات مربوط به خاندانش براى اخلاف و آيندگان دانسته است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
خاطرات حاج محمدتقى جورابچى؛ از اين جمله است. از خلال اين خاطرات آشكار مىشود كه اگر چه انقلاب مشروطيت رخدادى مهم بوده است؛ اما تنها عامل دغدغه بازرگانان نبوده است و كليت زندگى روزمره ايشان را دربر نمىگرفته و تحتالشعاع قرار نمىداده است. افزون بر اين به خوبى مىتوان دريافت كه مجاهدان مشروطه، علما، و روشنفكران تنها بازيگران انقلاب نبودهاند. اگر چه بسيارى از بازرگانان خود مشروطهخواه بودند و در برخى مواقع ميانه ميدان انقلاب نقشى مؤثر بازى مىكردهاند؛ اما زندگى ايشان در اين مقطع صرفاً به دغدغههاى سياسى - ملى اختصاص نيافته بود و تجارت و مسائل شخصى، همچنان مشغله نيرومندى براى ايشان بوده است. خاطرات جورابچى در اصل براى دست به دست شدن ميان حلقهى خصوصى خانواده يا محض اطلاع بستگان نسبى خاندان نوشته شده بود. زمان نگارش اين خاطرات همزمان با تنش و قيام عليه سلطنت مطلقه و درگيرى با دخالتهاى امپرياليستى روسيه و بريتانيا در ايران است. اين خاطرات نه تنها از نقطه نظر روابط خانوادگى، وضعيت اجتماعى و سياسى شمال ايران در دورهى انقلاب مشروطه و حضور قواى روس در ولايت آذربايجان در شمال غرب آگاهىبخش است، بلكه اطلاعات مفيدى دربارهى بازرگانى و تجارت فرامنطقهاى در اين دوره به دست مىدهد. | خاطرات حاج محمدتقى جورابچى؛ از اين جمله است. از خلال اين خاطرات آشكار مىشود كه اگر چه انقلاب مشروطيت رخدادى مهم بوده است؛ اما تنها عامل دغدغه بازرگانان نبوده است و كليت زندگى روزمره ايشان را دربر نمىگرفته و تحتالشعاع قرار نمىداده است. افزون بر اين به خوبى مىتوان دريافت كه مجاهدان مشروطه، علما، و روشنفكران تنها بازيگران انقلاب نبودهاند. اگر چه بسيارى از بازرگانان خود مشروطهخواه بودند و در برخى مواقع ميانه ميدان انقلاب نقشى مؤثر بازى مىكردهاند؛ اما زندگى ايشان در اين مقطع صرفاً به دغدغههاى سياسى - ملى اختصاص نيافته بود و تجارت و مسائل شخصى، همچنان مشغله نيرومندى براى ايشان بوده است. خاطرات جورابچى در اصل براى دست به دست شدن ميان حلقهى خصوصى خانواده يا محض اطلاع بستگان نسبى خاندان نوشته شده بود. زمان نگارش اين خاطرات همزمان با تنش و قيام عليه سلطنت مطلقه و درگيرى با دخالتهاى امپرياليستى روسيه و بريتانيا در ايران است. اين خاطرات نه تنها از نقطه نظر روابط خانوادگى، وضعيت اجتماعى و سياسى شمال ايران در دورهى انقلاب مشروطه و حضور قواى روس در ولايت آذربايجان در شمال غرب آگاهىبخش است، بلكه اطلاعات مفيدى دربارهى بازرگانى و تجارت فرامنطقهاى در اين دوره به دست مىدهد. | ||
اگر چه خاطرات حاج محمدتقى جورابچى بر خانواده و تجارت متمركز است؛ اما در برخى جاها در مورد جامعه هم حاوى اطلاعاتى است. او در خاطرات معمولا كوشيده است كه از زندگى مردم مشاهدات منصفانهاى، به دست دهد و جايى هم براى پذيرش تفاوتها باقى گذارد. در ملاحظه اوضاع بيشتر گزارشهاى اجتماعى | اگر چه خاطرات حاج محمدتقى جورابچى بر خانواده و تجارت متمركز است؛ اما در برخى جاها در مورد جامعه هم حاوى اطلاعاتى است. او در خاطرات معمولا كوشيده است كه از زندگى مردم مشاهدات منصفانهاى، به دست دهد و جايى هم براى پذيرش تفاوتها باقى گذارد. در ملاحظه اوضاع بيشتر گزارشهاى اجتماعى نویسنده خاطرات درباره آشوبها و تاثير آنها بر اجتماع است. | ||
اين خاطرات مشاهدات ارزشمندى نيز در زمينهى زندگى شخصى و اجتماعى در تبريز، رشت و به طور كلى در شمال آذربايجان و گيلان ارايه مىكند؛ يعنى در منطقهى عمدهى فعالیتهای انقلابى در آن زمان. خاطرات جورابچى حاوى اطلاعاتى دربارهى بندرانزلى در شمال ايران، باكو و ساير مناطق قفقاز در روسيه، همچنين مسافرت آبى در درياى خزر است و دربارهى عشقآباد، قوچان و مشهد نيز اطلاعاتى به دست مىدهد. | اين خاطرات مشاهدات ارزشمندى نيز در زمينهى زندگى شخصى و اجتماعى در تبريز، رشت و به طور كلى در شمال آذربايجان و گيلان ارايه مىكند؛ يعنى در منطقهى عمدهى فعالیتهای انقلابى در آن زمان. خاطرات جورابچى حاوى اطلاعاتى دربارهى بندرانزلى در شمال ايران، باكو و ساير مناطق قفقاز در روسيه، همچنين مسافرت آبى در درياى خزر است و دربارهى عشقآباد، قوچان و مشهد نيز اطلاعاتى به دست مىدهد. نویسنده خود همهى اين مناطق را طى اين دوره ديده و يا در آنها سكونت داشته است. اين خاطرات شامل مشاهداتى است كه نویسنده از استانبول و از مسير قلمرو عثمانى، پورت سعيد در مصر، مناسك حج در مكه، زيارت عتبات در بينالنهريين در دورهى انقلاب مشروطه داشته است. | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== |
ویرایش