۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== وابستهها ==' به '==وابستهها==') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در اين اثر، افعال ماضى، مستقبل، اسم فاعل، اسم مفعول، امر، نهى، جحد، نفى و استفهام، صرف گرديده است. | در اين اثر، افعال ماضى، مستقبل، اسم فاعل، اسم مفعول، امر، نهى، جحد، نفى و استفهام، صرف گرديده است. | ||
«شرح امثله»: اثر فارسى سيد شريف جرجانى، شرح مختصرى بر كتاب امثله است. | «شرح امثله»: اثر فارسى سيد شريف جرجانى، شرح مختصرى بر كتاب امثله است. نویسنده در اين اثر، پس از تعريف واژههاى كتاب، براى آنها مثال زده و سپس، قاعده ساختن هر كدام از افعال را به صورت كامل و همراه با ترجمه، بيان نموده است. | ||
نثر اين كتاب نيز قديمى بوده و چندان سليس نيست، اما با اين حال، از نثر كتاب قبلى، كمى روانتر است. به عنوان مثال، | نثر اين كتاب نيز قديمى بوده و چندان سليس نيست، اما با اين حال، از نثر كتاب قبلى، كمى روانتر است. به عنوان مثال، نویسنده در مورد اولين صيغه ماضى، اينگونه توضيح داده است: | ||
«ضرب: يعنى زد او يك مرد غايب در زمان گذشته. صيغه مفرد مذكر غايب است و از فعل ماضى صحيح و ثلاثى مجرد و معلوم. ضربَ در اصل الضرب بود، مصدر بود خواستيم كه فعل بنا كنيم الف و لام مصدرى از اولش انداختيم و راء و باء را فتحه داديم ضَرَبَ شد بر وزن فعل...». وى ساير افعال و صيغهها را نيز به همين روش شرح و توضيح داده است. | «ضرب: يعنى زد او يك مرد غايب در زمان گذشته. صيغه مفرد مذكر غايب است و از فعل ماضى صحيح و ثلاثى مجرد و معلوم. ضربَ در اصل الضرب بود، مصدر بود خواستيم كه فعل بنا كنيم الف و لام مصدرى از اولش انداختيم و راء و باء را فتحه داديم ضَرَبَ شد بر وزن فعل...». وى ساير افعال و صيغهها را نيز به همين روش شرح و توضيح داده است. | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
«شرح التصريف»: تأليف [[تفتازانی، مسعود بن عمر|مسعود بن عمر قاضى تفتازانى]]، شرح و توضيح بسيار مفصلى به زبان عربى بر كتاب تصريف مىباشد. | «شرح التصريف»: تأليف [[تفتازانی، مسعود بن عمر|مسعود بن عمر قاضى تفتازانى]]، شرح و توضيح بسيار مفصلى به زبان عربى بر كتاب تصريف مىباشد. | ||
نویسنده در اين شرح، سعى نموده است تا دشوارىهاى الفاظ مختصر كتاب تصريف را آسان نموده و ضمن برداشتن نقاب از معانى مختصر آن، الفاظ غامض و پوشيده آن را ظاهر نموده و اسرار و نكتههاى شيرين آن را آشكار نمايد. | |||
«عوامل جرجانى»: اثر عربى عبدالقاهر جرجانى، كتابى است مختصر، ولى جامع و مفيد در بيان عوامل اِعراب زبان عربى. | «عوامل جرجانى»: اثر عربى عبدالقاهر جرجانى، كتابى است مختصر، ولى جامع و مفيد در بيان عوامل اِعراب زبان عربى. | ||
نویسنده به نحوى بسيار زيبا و سودمند، اين عوامل را تقسيمبندى نموده، ضمن نام بردن از آنها، به عمل هر يك، اشاره كرده است. | |||
اين عوامل، در مجموع، صد عدد مىباشند كه يا لفظى هستند يا معنوى؛ لفظيه به سماعى و قياسى تقسيم مىشود. عوامل سماعى نود و يك عامل، قياسى هفت عامل و معنوى، دو عامل. | اين عوامل، در مجموع، صد عدد مىباشند كه يا لفظى هستند يا معنوى؛ لفظيه به سماعى و قياسى تقسيم مىشود. عوامل سماعى نود و يك عامل، قياسى هفت عامل و معنوى، دو عامل. | ||
خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
در اين رساله، بيست و پنج صيغه فعل عربى بيان شده كه چهار مورد آن، از قرآن كريم مىباشد. | در اين رساله، بيست و پنج صيغه فعل عربى بيان شده كه چهار مورد آن، از قرآن كريم مىباشد. | ||
به عنوان مثال، | به عنوان مثال، نویسنده در مورد فعل «تقف»، چنين نوشته است: «تقف» در قرآن مجيد، سوره بنى اسراييل: و لا تقفُ ما ليس لكَ به علم، مفرد مذكر مخاطب است از فعل مضارع، در اصل «تقفو» بود مثل تدعو، لاء ناهيه بر سرش داخل شد و آخرش را مجزوم كرد. واو حرف عله به عوض حركت از آخرش افتاد و لا تقفُ شد مثل و لا تدع كه...». | ||
«شرح الانموذج»: اثر عربى جمالالدين محمد بن عبدالغنى اردبيلى، شرح و متن كتاب نحوى [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] است كه جملات متن با «قال» و جملات شارح، با «اقول» آغاز مىشود. | «شرح الانموذج»: اثر عربى جمالالدين محمد بن عبدالغنى اردبيلى، شرح و متن كتاب نحوى [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] است كه جملات متن با «قال» و جملات شارح، با «اقول» آغاز مىشود. | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
كتاب، حجم نسبتا زيادى داشته و داراى مطالب مفيد و سودمندى در علم نحو است. | كتاب، حجم نسبتا زيادى داشته و داراى مطالب مفيد و سودمندى در علم نحو است. | ||
«كتاب الصمدية»: تأليف [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، اثرى جامع و مفيد، پيرامون علم نحو مىباشد كه به زبان عربى نوشته شده است. | «كتاب الصمدية»: تأليف [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، اثرى جامع و مفيد، پيرامون علم نحو مىباشد كه به زبان عربى نوشته شده است. نویسنده اين كتاب را براى برادرش، عبدالصمد نوشته و از همين رو به اين نام، نامگذارى شده است. | ||
كتاب كه بسيار موجز و فشرده ولى در عين حال، داراى مطالب با ارزش و سودمندى مىباشد، در پنج حديقه تنظيم شده است. | كتاب كه بسيار موجز و فشرده ولى در عين حال، داراى مطالب با ارزش و سودمندى مىباشد، در پنج حديقه تنظيم شده است. |
ویرایش