۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' اين ' به ' این '
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') |
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
==تولد== | ==تولد== | ||
او در 9 محرم سال 698 متولد شد. نسب وى به عقيل بن ابى‌طالب مى‌رسد، بنابراین اصالتا قرشى هاشمى است و اين‌كه او را آمدى، [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، و هَمَدانى خوانده‌اند، محتمل است كه ناظر به اقامت برخى اجداد نزدیک تر او در | او در 9 محرم سال 698 متولد شد. نسب وى به عقيل بن ابى‌طالب مى‌رسد، بنابراین اصالتا قرشى هاشمى است و اين‌كه او را آمدى، [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]]، و هَمَدانى خوانده‌اند، محتمل است كه ناظر به اقامت برخى اجداد نزدیک تر او در این شهرها بوده باشد. وى به بالس و حلب نيز منسوب است. ابن عقيل گرچه در قاهره باليد، اما از گفته [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] كه او را «نزيل» قاهره مى‌داند و به تهيدست بودن او هنگام ورود به قاهره اشاره مى‌كند، چنين برمى‌آيد كه وى در آن شهر به دنيا نيامده بوده است، با این حال، [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] تولد او را در مصر دانسته است. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
چون خطيب قزوینى در 727ق به مصر آمد و قاضى القضاه شد، ابن عقيل در شمار نزدیک ان او درآمد و معلّم فرزندان وى شد. مدتى نيز در مدرسه قطبيه كبرى تدريس كرد و در جامع ناصرى به آموختن فقه پرداخت. درس تفسيرى هم در جامع طولونى برقرار كرد كه دوره آن 23 سال طول كشيد. | چون خطيب قزوینى در 727ق به مصر آمد و قاضى القضاه شد، ابن عقيل در شمار نزدیک ان او درآمد و معلّم فرزندان وى شد. مدتى نيز در مدرسه قطبيه كبرى تدريس كرد و در جامع ناصرى به آموختن فقه پرداخت. درس تفسيرى هم در جامع طولونى برقرار كرد كه دوره آن 23 سال طول كشيد. | ||
ابن عقيل در كنار تدريس و تفسير، چند بار نيز به امر قضا پرداخت. مدتى نيابت خطيب قزوینى و پس از آن نيابت قاضى القضاه عزالدين ابن جماعه را برعهده داشت، اما چندى بعد ابن جماعه او را به سبب سخن ناروايى كه درباره قاضى موفق‌الدين حنبلى گفته بود از | ابن عقيل در كنار تدريس و تفسير، چند بار نيز به امر قضا پرداخت. مدتى نيابت خطيب قزوینى و پس از آن نيابت قاضى القضاه عزالدين ابن جماعه را برعهده داشت، اما چندى بعد ابن جماعه او را به سبب سخن ناروايى كه درباره قاضى موفق‌الدين حنبلى گفته بود از این منصب عزل كرد. وى یک بار ديگر در 759ق تحت حمايت امير صرغتمش، پس از عزل ابن جماعه، جانشين او شد و به قاضى القضاتى مصر دست يافت. با آن‌كه ابن عقيل بيش از 80 روز در این منصب باقى نماند، اما در همين مدت كوتاه برخى احكام را كه ناروا مى‌دانست، لغو كرد و ثروت‌هاى كلانى را ميان طلاب و فقها تقسيم نمود. وى در نحو نيز به درجه‌اى رسيد كه استادش ابوحيان او را داناترين نحویان گيتى خوانده است. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
2. الذخيره، در تفسير بخشى از قرآن كه تا آخر سوره آل عمران مى‌باشد؛ | 2. الذخيره، در تفسير بخشى از قرآن كه تا آخر سوره آل عمران مى‌باشد؛ | ||
3. ذيل بر الجامع النفيس؛ ابن عقيل در | 3. ذيل بر الجامع النفيس؛ ابن عقيل در این ذيل به شيوه تهذيب الاسماء و اللغات نووى به بيان شرح حال همه كسانى كه در الجامع از آن‌ها مطلبى نقل كرده بود، پرداخته و نيز درباره واژگان الجامع و ضبط آن‌ها شرحى آورده است.<ref>انزابی نژاد، رضا، مؤذن جامی، محمدمهدی، ج4، ص320</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||