حدیث دوات و قلم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
خط ۲۹: خط ۲۹:
'''حدیث دوات و قلم''' از سری کتاب‌های «مسائل سؤال برانگیز در تاریخ اسلام؛ اثر سعید داودی است که در آن به بررسی یکی از وقایع صدر اسلام که به دنبال آن سلب خلافت از [[امام على(ع)]] شد پرداخته شده است.
'''حدیث دوات و قلم''' از سری کتاب‌های «مسائل سؤال برانگیز در تاریخ اسلام؛ اثر سعید داودی است که در آن به بررسی یکی از وقایع صدر اسلام که به دنبال آن سلب خلافت از [[امام على(ع)]] شد پرداخته شده است.


این کتاب در در سال 1386ش نوشته شده است<ref>ر.ک: انتهای کتاب، ص23</ref>
این کتاب در در سال 1386ش نوشته شده است.<ref>ر.ک: انتهای کتاب، ص23</ref>


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۵: خط ۳۵:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
تاریخ اسلام نشانه‌هاى فراوانى از عظمت این آیین و حقانیت پیامبر(ص) را در خود جاى داده است. به باور نویسنده این تاریخ، مملو از نکاتى است که اگر به‌خوبی تبیین گردد، براى جلب افراد دورافتاده از دین اسلام، بسیار کارساز بوده و چه مناسب و زیباست که بزرگان علماى اسلام سعى بلیغ در نشان دادن این نکات نمایند؛ نکاتى از خلق‌وخوی پیامبر(ص) و رحمت و رأفت او که سبب پیشرفت سریع اسلام در جهان شد و در برابر دشمنان نیرومند، لجوج و متعصب ایستاد و سرانجام موجب تأثیر اسلام در پیشبرد علوم و دانش‌ها و تمدن بشرى گردید. به اعتقاد وی، با تمام این امور، برخى نقاط تاریک نیز وجود دارد که بر دانشمندان دینى لازم است، بدون تعصب و پیش‌داورى آن‌ها را تبیین کنند و به‌ویژه، به جوانان جستجوگر و حقیقت‌طلب پاسخ قانع‌کننده‌ای دهند، تا سبب رمیدن آن‌ها از اسلام ناب نگردد که در این مجموعه، به بخشی از آن‌ها (شامل: ماجرای دوات و قلم؛ آتش در خانه وحی؛ شورای شش‌نفره؛ رفتارشناسی خلیفه دوم؛ مشورت سقیفه و ازدواج ام‌کلثوم) اشاره شده است. کتاب حاضر، داستان عجیب دوات و قلم را پی گرفته است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص5</ref>
تاریخ اسلام نشانه‌هاى فراوانى از عظمت این آیین و حقانیت پیامبر(ص) را در خود جاى داده است. به باور نویسنده این تاریخ، مملو از نکاتى است که اگر به‌خوبی تبیین گردد، براى جلب افراد دورافتاده از دین اسلام، بسیار کارساز بوده و چه مناسب و زیباست که بزرگان علماى اسلام سعى بلیغ در نشان دادن این نکات نمایند؛ نکاتى از خلق‌وخوی پیامبر(ص) و رحمت و رأفت او که سبب پیشرفت سریع اسلام در جهان شد و در برابر دشمنان نیرومند، لجوج و متعصب ایستاد و سرانجام موجب تأثیر اسلام در پیشبرد علوم و دانش‌ها و تمدن بشرى گردید. به اعتقاد وی، با تمام این امور، برخى نقاط تاریک نیز وجود دارد که بر دانشمندان دینى لازم است، بدون تعصب و پیش‌داورى آن‌ها را تبیین کنند و به‌ویژه، به جوانان جستجوگر و حقیقت‌طلب پاسخ قانع‌کننده‌ای دهند، تا سبب رمیدن آن‌ها از اسلام ناب نگردد که در این مجموعه، به بخشی از آن‌ها (شامل: ماجرای دوات و قلم؛ آتش در خانه وحی؛ شورای شش‌نفره؛ رفتارشناسی خلیفه دوم؛ مشورت سقیفه و ازدواج ام‌کلثوم) اشاره شده است. کتاب حاضر، داستان عجیب دوات و قلم را پی گرفته است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص5</ref>


یکى از این نقاط سؤال برانگیز در تاریخ اسلام، داستان «دوات و قلم» است که گفتار نخست، اسناد این حدیث، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. داستان ازاین‌قرار است که در روزهاى پایانى عمر پیامبر(ص)، آن حضرت به جمعى از اصحاب که به عیادتش رفته بودند، فرمود: «قلم و دواتى برایم حاضر کنید تا براى شما نامه‌اى بنویسم که پس‌ازآن هرگز گمراه نشوید». ولى بعضى از صحابه به مخالفت برخاستند و مانع نوشتن این نامه شدند. این حدیث در شش مورد از [[صحيح البخاري]] و سه مورد از [[صحيح مسلم]] که هر دو از معتبرترین کتب روایی اهل سنت است آمده است<ref>همان، ص6-7</ref>
یکى از این نقاط سؤال برانگیز در تاریخ اسلام، داستان «دوات و قلم» است که گفتار نخست، اسناد این حدیث، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. داستان ازاین‌قرار است که در روزهاى پایانى عمر پیامبر(ص)، آن حضرت به جمعى از اصحاب که به عیادتش رفته بودند، فرمود: «قلم و دواتى برایم حاضر کنید تا براى شما نامه‌اى بنویسم که پس‌ازآن هرگز گمراه نشوید». ولى بعضى از صحابه به مخالفت برخاستند و مانع نوشتن این نامه شدند. این حدیث در شش مورد از [[صحيح البخاري]] و سه مورد از [[صحيح مسلم]] که هر دو از معتبرترین کتب روایی اهل سنت است آمده است.<ref>همان، ص6-7</ref>
در گفتار دوم، به بیان تعبیرات مختلفی که در مخالفت با پیامبر(ص) گفته شد، همراه با تأکید بر این نکته که تمام این تعبیرات، در [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] و مسلم موجود است، پرداخته شده است که یکی از آن تعبیرات عبارتند از: «فقال بعضهم: إنّ رسول اللّٰه قد غلبه الوجع، و عندكم القرآن، حسبنا كتاب اللّٰه»<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>
در گفتار دوم، به بیان تعبیرات مختلفی که در مخالفت با پیامبر(ص) گفته شد، همراه با تأکید بر این نکته که تمام این تعبیرات، در [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] و مسلم موجود است، پرداخته شده است که یکی از آن تعبیرات عبارتند از: «فقال بعضهم: إنّ رسول اللّٰه قد غلبه الوجع، و عندكم القرآن، حسبنا كتاب اللّٰه»<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>


خط ۵۷: خط ۵۷:
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع مورد استفاده نویسنده در انتهای کتاب آمده است.
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع مورد استفاده نویسنده در انتهای کتاب آمده است.


در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص6</ref>به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص6</ref>به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>


==پانویس==
==پانویس==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش