۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جامع بيان العلم و فضله و ما ينبغي في روايته و حمله (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۹:۵۲
، ۲۴ اکتبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '==پانویس == <references />' به '==پانویس== <references/>') |
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''جامع بيان العلم و فضله و ما ينبغي في روايته و حمله'''، تألیف [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|یوسف بن عبدالبر نمری قرطبی]] (متوفی 463ق) فقیه مالکی، محدث، تاریخ‌نگار و ادیب اندلسی و نویسنده کتاب معروف «[[الاستيعاب في معرفة الأصحاب]]» است. اثر مورد بحث، کتابیحدیثی است که به زبان عربی درباره معنای دانش و فضیلت جستجوی آن، ستوده بودن کوشش در آن و عنایت به آن است<ref>گذشته، ناصر، ص183-182</ref> | '''جامع بيان العلم و فضله و ما ينبغي في روايته و حمله'''، تألیف [[ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله|یوسف بن عبدالبر نمری قرطبی]] (متوفی 463ق) فقیه مالکی، محدث، تاریخ‌نگار و ادیب اندلسی و نویسنده کتاب معروف «[[الاستيعاب في معرفة الأصحاب]]» است. اثر مورد بحث، کتابیحدیثی است که به زبان عربی درباره معنای دانش و فضیلت جستجوی آن، ستوده بودن کوشش در آن و عنایت به آن است.<ref>گذشته، ناصر، ص183-182</ref> | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در مقدمه کتاب به تبیین جایگاه علم و عالم پرداخته است. وی با اشاره به آیه 187 سروه آل عمران و حدیث نبوی، انتشار دانش را وظیفه عالم و کتمان علم را مورد نهی شدید شارع دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص4-3</ref>در روایات متعدد چنین می‌خوانیم: عالمی که علم خود را پوشیده بدارد و آنچه را که فراگرفته کتمان کند و به دیگران نیاموزد، روز قیامت با لگامی از آتش محشور می‌شود. | نویسنده در مقدمه کتاب به تبیین جایگاه علم و عالم پرداخته است. وی با اشاره به آیه 187 سروه آل عمران و حدیث نبوی، انتشار دانش را وظیفه عالم و کتمان علم را مورد نهی شدید شارع دانسته است.<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص4-3</ref>در روایات متعدد چنین می‌خوانیم: عالمی که علم خود را پوشیده بدارد و آنچه را که فراگرفته کتمان کند و به دیگران نیاموزد، روز قیامت با لگامی از آتش محشور می‌شود. | ||
نویسنده همچنین اهمیت گردآوری اخبار و آثار توسط دانشمندان را تبیین کرده و به‌اختصار بر این نکته تأکید کرده که اگر علمای دین به این مهم نمی‌پرداختند بسیاری از آنها از بین می‌رفت<ref>ر.ک: همان، ص7</ref> | نویسنده همچنین اهمیت گردآوری اخبار و آثار توسط دانشمندان را تبیین کرده و به‌اختصار بر این نکته تأکید کرده که اگر علمای دین به این مهم نمی‌پرداختند بسیاری از آنها از بین می‌رفت<ref>ر.ک: همان، ص7</ref> | ||
اولین روایتی که در کتاب ذکر شده، عبارت است از روایت مشهور پیامبراکرم(ص): «طلب علم بر هر مسلمانی واجب است» که با سند کامل از انس بن مالک نقل شده است. پس از این روایت، دیگر روایات در ضرورت فراگیری دانش ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص8</ref> | اولین روایتی که در کتاب ذکر شده، عبارت است از روایت مشهور پیامبراکرم(ص): «طلب علم بر هر مسلمانی واجب است» که با سند کامل از انس بن مالک نقل شده است. پس از این روایت، دیگر روایات در ضرورت فراگیری دانش ارائه شده است.<ref>ر.ک: همان، ص8</ref> | ||
در ادامه مباحث کتاب، موضوعات متفرقه‌ای ذکر شده که از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره نمود: کسی که دیگری را بر خیر ارشاد کند مانند انجام‌دهنده آن کار است؛ حسادت شایسته نیست جز در مورد دو گروه؛ مردم همچون معادن هستند؛ علم از عبادت برتر است؛ عالم و متعلم در اجر شریک هستند؛ علما بر شهدا برتری دارند. | در ادامه مباحث کتاب، موضوعات متفرقه‌ای ذکر شده که از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره نمود: کسی که دیگری را بر خیر ارشاد کند مانند انجام‌دهنده آن کار است؛ حسادت شایسته نیست جز در مورد دو گروه؛ مردم همچون معادن هستند؛ علم از عبادت برتر است؛ عالم و متعلم در اجر شریک هستند؛ علما بر شهدا برتری دارند. | ||
با نگاهی به موضوعات فوق چنین به نظر می‌رسد که نویسنده می‌توانسته دسته‌بندی بهتری از مباحث داشته باشد و موضوعات مرتبط با علم را در همان باب اول یا ابواب پس از آن گرد آورد؛ اما چنین نکرده و پس از ذکر مباحث پراکنده و مختلفی دوباره به موضوع علم بازگشته و بابیرا با عنوان «جامع در فضیلت علم» مطرح کرده است. موضوعات مطرح‌شده در این باب عبارت است از: «پاداش شهادت برای طالب علم»، «تضمین نیازمندی‌های عالم و فقیه دینی توسط خداوند»، «عالم دینی جانشین رسول‌الله»، که می‌توانست در باب اول بیاید<ref>همان، ص57-53</ref> | با نگاهی به موضوعات فوق چنین به نظر می‌رسد که نویسنده می‌توانسته دسته‌بندی بهتری از مباحث داشته باشد و موضوعات مرتبط با علم را در همان باب اول یا ابواب پس از آن گرد آورد؛ اما چنین نکرده و پس از ذکر مباحث پراکنده و مختلفی دوباره به موضوع علم بازگشته و بابیرا با عنوان «جامع در فضیلت علم» مطرح کرده است. موضوعات مطرح‌شده در این باب عبارت است از: «پاداش شهادت برای طالب علم»، «تضمین نیازمندی‌های عالم و فقیه دینی توسط خداوند»، «عالم دینی جانشین رسول‌الله»، که می‌توانست در باب اول بیاید<ref>همان، ص57-53</ref> | ||