۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تحقیق درباره اول اربعین حضرت سيدالشهداء(ع) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۹:۳۲
، ۲۴ اکتبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') |
|||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
'''تحقیق درباره اول اربعین حضرت سيدالشهداء(ع)'''، تألیف [[قاضی طباطبایی، محمدعلی|سید محمدعلی قاضی طباطبایی]]، تحقیقی است درباره نخستین اربعین حضرت سيدالشهداء(ع) که نویسنده در آن به بررسی اقوال گوناگون درباره این مسئله پرداخته که آیا کاروان کربلا در بازگشت از شام، توانسته است خود را در اولین اربعین شهدای کربلا به صحرای تفتیده کربلا برساند یا نه؟ | '''تحقیق درباره اول اربعین حضرت سيدالشهداء(ع)'''، تألیف [[قاضی طباطبایی، محمدعلی|سید محمدعلی قاضی طباطبایی]]، تحقیقی است درباره نخستین اربعین حضرت سيدالشهداء(ع) که نویسنده در آن به بررسی اقوال گوناگون درباره این مسئله پرداخته که آیا کاروان کربلا در بازگشت از شام، توانسته است خود را در اولین اربعین شهدای کربلا به صحرای تفتیده کربلا برساند یا نه؟ | ||
نویسنده در ضمن بررسی مطلب مزبور، از موضوعات مختلف تاریخی، اجتماعی، سیاسی، علمی، فقهی و... سخن به میان آورده است<ref>ر.ک: صالح صدر، ابوالفضل، 1395</ref>. | نویسنده در ضمن بررسی مطلب مزبور، از موضوعات مختلف تاریخی، اجتماعی، سیاسی، علمی، فقهی و... سخن به میان آورده است.<ref>ر.ک: صالح صدر، ابوالفضل، 1395</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
یکی از شبهات موجود در حوزه تاریخ اسلام، این است که آیا کاروان اسرای کربلا و خاندان مطهر حضرت سيدالشهداء(ع) در بازگشت از شام، در نخستین اربعین شهدای کربلا به صحرای تفتیده نینوا بازگشته‌اند یا نه؟ در بیان اهمیت این بحث تاریخی، همین بس که نخستین بار دو تن از علمای طراز اول شیعه، [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]] در کتاب مشهور خود به نام «[[اللهوف علی قتلي الطفوف|اللهوف علی قتلی الطفوف]]» و [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نوری]] در کتاب «[[لؤلؤ و مرجان در شرط پله اول و دوم منبر روضه‌خوانان|لؤلؤ و مرجان]]» در درستی مسئله ورود کاروان عاشورا در نخستین اربعین به سرزمین کربلا دچار تردید و ارائه شبهه شدند. بعدها این تردید به آثار شفاهی و کتبی شاگردان آن دو عالم برجسته راه یافت و بدین‌گونه مدخل مهمی در کتب دینی شیعه و حتی سنی برای بحث به وجود آمد<ref>ر.ک: صالح صدر، ابوالفضل، 1395</ref>. | یکی از شبهات موجود در حوزه تاریخ اسلام، این است که آیا کاروان اسرای کربلا و خاندان مطهر حضرت سيدالشهداء(ع) در بازگشت از شام، در نخستین اربعین شهدای کربلا به صحرای تفتیده نینوا بازگشته‌اند یا نه؟ در بیان اهمیت این بحث تاریخی، همین بس که نخستین بار دو تن از علمای طراز اول شیعه، [[ابن طاووس، علی بن موسی|سید بن طاووس]] در کتاب مشهور خود به نام «[[اللهوف علی قتلي الطفوف|اللهوف علی قتلی الطفوف]]» و [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نوری]] در کتاب «[[لؤلؤ و مرجان در شرط پله اول و دوم منبر روضه‌خوانان|لؤلؤ و مرجان]]» در درستی مسئله ورود کاروان عاشورا در نخستین اربعین به سرزمین کربلا دچار تردید و ارائه شبهه شدند. بعدها این تردید به آثار شفاهی و کتبی شاگردان آن دو عالم برجسته راه یافت و بدین‌گونه مدخل مهمی در کتب دینی شیعه و حتی سنی برای بحث به وجود آمد<ref>ر.ک: صالح صدر، ابوالفضل، 1395</ref>. | ||
دلیل عمده آن دسته از علمایی که در این مسئله تردید داشتند و دارند، بعد مسافت میان سرزمین شام و عراق (دمشق و کربلا) می‌باشد. این افراد معتقدند چگونه ممکن است کاروان عاشورا در طول 40 روز، مسافت طولانی کربلا تا شام را در ضمن اقامت در برخی شهرهای بین راه سر کند و پس از مدتی توقف در شام، دوباره همان مسیر را بازگردد. بنابراین، کاروان عاشورا یا در بیستم صفر سال 62ق (یک سال پس از شهادت) وارد کربلا شده و یا در اربعین دوم حضرت سيدالشهداء(ع) (80 روز پس از شهادت) به آن مکان مقدس وارد آمده است<ref>همان</ref>. | دلیل عمده آن دسته از علمایی که در این مسئله تردید داشتند و دارند، بعد مسافت میان سرزمین شام و عراق (دمشق و کربلا) می‌باشد. این افراد معتقدند چگونه ممکن است کاروان عاشورا در طول 40 روز، مسافت طولانی کربلا تا شام را در ضمن اقامت در برخی شهرهای بین راه سر کند و پس از مدتی توقف در شام، دوباره همان مسیر را بازگردد. بنابراین، کاروان عاشورا یا در بیستم صفر سال 62ق (یک سال پس از شهادت) وارد کربلا شده و یا در اربعین دوم حضرت سيدالشهداء(ع) (80 روز پس از شهادت) به آن مکان مقدس وارد آمده است.<ref>همان</ref>. | ||
در این میان، نویسنده در کتاب حاضر، با بررسی منابع دینی، تاریخی و فقهی و پژوهش در آثار و اقوال «تاریخ عاشورا»، با ارائه دلایل عقلی و نقلی، غبار تردید از چهره این مسئله برداشته است<ref>همان</ref>. | در این میان، نویسنده در کتاب حاضر، با بررسی منابع دینی، تاریخی و فقهی و پژوهش در آثار و اقوال «تاریخ عاشورا»، با ارائه دلایل عقلی و نقلی، غبار تردید از چهره این مسئله برداشته است.<ref>همان</ref>. | ||
جالب اینکه وی عمدتاًً با بهره‌گیری از آثار علمای طراز اول تشیع، اثبات می‌کند که کاروان امام حسین(ع) در همان اربعین اول حضرت سيدالشهداء(ع) وارد کربلا شده است. او می‌نویسد: «کسی که در این اواخر بسیار پافشاری در شبهه و اشکال راجع به اربعین کرده و اصرار بر آن ورزیده، عبارت از علامه متبحر محدث حاج میرزا حسین نوری(ره) صاحب کتاب «[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]» است که در کتاب خود «لؤلؤ و مرجان» هرچه می‌توانسته خواسته موضوع آمدن اسرای اهل‌بیت(ع) را در اربعین اول سال 61 هجرت نفی نماید، بلکه همت داشته که از محالات بشمارد و بعد از وی شاگردانش تبعا به استاد خودشان که طبعا در این‌گونه امور و امثال آن پا فراتر می‌گذارند و شدت پیدا می‌کنند و از روی تعصب استاد و شاگردی در این صدد می‌شوند که ادعای استاد را به مرحله واقعی و حقیقت برسانند، موضوع اربعین اول را که اسرای اهل‌بیت(ع) به کربلا آمده باشند، از اکاذیب شمرده و آن دیگری آن را افسانه و از اساطیر به حساب آورده‌اند»<ref>همان</ref>. | جالب اینکه وی عمدتاًً با بهره‌گیری از آثار علمای طراز اول تشیع، اثبات می‌کند که کاروان امام حسین(ع) در همان اربعین اول حضرت سيدالشهداء(ع) وارد کربلا شده است. او می‌نویسد: «کسی که در این اواخر بسیار پافشاری در شبهه و اشکال راجع به اربعین کرده و اصرار بر آن ورزیده، عبارت از علامه متبحر محدث حاج میرزا حسین نوری(ره) صاحب کتاب «[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]» است که در کتاب خود «لؤلؤ و مرجان» هرچه می‌توانسته خواسته موضوع آمدن اسرای اهل‌بیت(ع) را در اربعین اول سال 61 هجرت نفی نماید، بلکه همت داشته که از محالات بشمارد و بعد از وی شاگردانش تبعا به استاد خودشان که طبعا در این‌گونه امور و امثال آن پا فراتر می‌گذارند و شدت پیدا می‌کنند و از روی تعصب استاد و شاگردی در این صدد می‌شوند که ادعای استاد را به مرحله واقعی و حقیقت برسانند، موضوع اربعین اول را که اسرای اهل‌بیت(ع) به کربلا آمده باشند، از اکاذیب شمرده و آن دیگری آن را افسانه و از اساطیر به حساب آورده‌اند»<ref>همان</ref>. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
# اینکه کربلا در مسیر شام به مدینه نیست و قدر مشترکی هم بین این دو مسیر (کربلا به مدینه) وجود ندارد<ref>ر.ک: ج. ذوالجلالی، 1395</ref>. | # اینکه کربلا در مسیر شام به مدینه نیست و قدر مشترکی هم بین این دو مسیر (کربلا به مدینه) وجود ندارد<ref>ر.ک: ج. ذوالجلالی، 1395</ref>. | ||
نویسنده همه این اشکال‌ها را در حد «استبعاد» می‌داند که دلیلی بر محال بودن این زیارت در اربعین نمی‌شود و با ۱۷ دلیل به همه آنها پاسخ داده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | نویسنده همه این اشکال‌ها را در حد «استبعاد» می‌داند که دلیلی بر محال بودن این زیارت در اربعین نمی‌شود و با ۱۷ دلیل به همه آنها پاسخ داده است.<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
در این کتاب، سلسله مباحث حاشیه‌ای و استطردادی هم وجود دارد، مانند: | در این کتاب، سلسله مباحث حاشیه‌ای و استطردادی هم وجود دارد، مانند: | ||
سیری در حوادث کربلا و سفر امام حسین(ع) به این سرزمین و سفر اهل‌بیت(ع) به کوفه و شام؛ بحث در مورد مدفن حضرت زینب(ع) در شام؛ شرح حال عطیه عوفی و جابر بن عبدالله انصاری؛ برخی مطالب مجعول یا نقل‌های ضعیف در منابع ضعیف؛ رد برخی شبهات تاریخی؛ نمونه‌هایی از شیوه‌های عزاداری برای سيدالشهداء(ع) در مناطق و دوره‌های مختلف<ref>ر.ک: همان</ref>. | سیری در حوادث کربلا و سفر امام حسین(ع) به این سرزمین و سفر اهل‌بیت(ع) به کوفه و شام؛ بحث در مورد مدفن حضرت زینب(ع) در شام؛ شرح حال عطیه عوفی و جابر بن عبدالله انصاری؛ برخی مطالب مجعول یا نقل‌های ضعیف در منابع ضعیف؛ رد برخی شبهات تاریخی؛ نمونه‌هایی از شیوه‌های عزاداری برای سيدالشهداء(ع) در مناطق و دوره‌های مختلف<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
در پایان می‌توان گفت که کتاب حاضر با توجه به روح علمی حاکم بر آن، یک اثر پژوهشی و تحقیقاتی است؛ چراکه مؤلف در آن می‌کوشد، با مراجعه به منابع بی‌شمار، پرده ار رخسار عروس مطلوب حقیقت براندازد؛ فلذا نمی‌توان گفت که بخشی از آن علمی و بخش دیگری از آن، غیر علمی است<ref>ر.ک: صالح صدر، ابوالفضل، 1395</ref>. | در پایان می‌توان گفت که کتاب حاضر با توجه به روح علمی حاکم بر آن، یک اثر پژوهشی و تحقیقاتی است؛ چراکه مؤلف در آن می‌کوشد، با مراجعه به منابع بی‌شمار، پرده ار رخسار عروس مطلوب حقیقت براندازد؛ فلذا نمی‌توان گفت که بخشی از آن علمی و بخش دیگری از آن، غیر علمی است.<ref>ر.ک: صالح صدر، ابوالفضل، 1395</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست نام افراد و کتاب‌های مذکور در متن، در انتهای کتاب آمده است. | فهرست مطالب در ابتدا و فهرست نام افراد و کتاب‌های مذکور در متن، در انتهای کتاب آمده است. | ||
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص94</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص95</ref>. | در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص94</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص95</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||