تقريب المعارف في الكلام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۱: خط ۳۱:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه، زندگی‎نامه مفصلی از نویسنده ذکر گردیده و اطلاعات جامعی پیرامون نام، نسب، زمان ولادت و وفات، شیوخ و اس‎تید، شاگردان و راویان از وی، اولاد و احفاد و آثار وی، ارائه گردیده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3-30</ref>.
در مقدمه، زندگی‎نامه مفصلی از نویسنده ذکر گردیده و اطلاعات جامعی پیرامون نام، نسب، زمان ولادت و وفات، شیوخ و اس‎تید، شاگردان و راویان از وی، اولاد و احفاد و آثار وی، ارائه گردیده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص3-30</ref>.


قسم نخست، خود دارای چهار بخش زیر است:
قسم نخست، خود دارای چهار بخش زیر است:


در بخش اول به بیان مسائل توحید پرداخته شده است. در هریک از این مسائل، یکی از مباحث مربوط به توحید، همچون: وجوب نظر، حدوث اجسام و پاره‎ای از صفات ثبوتیه خدا (همچون: قدرت، علم، حیات، سمع، بصر اراده و...)، ذاتی بودن صفات خداوند، عدم شباهت به محدثات، محال بودن درک او با حواس، اثبات وحدت او با ادله نقلی و... بررسی شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33-57</ref>.
در بخش اول به بیان مسائل توحید پرداخته شده است. در هریک از این مسائل، یکی از مباحث مربوط به توحید، همچون: وجوب نظر، حدوث اجسام و پاره‎ای از صفات ثبوتیه خدا (همچون: قدرت، علم، حیات، سمع، بصر اراده و...)، ذاتی بودن صفات خداوند، عدم شباهت به محدثات، محال بودن درک او با حواس، اثبات وحدت او با ادله نقلی و... بررسی شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33-57</ref>.


به‎عنوان مثال، در مسئله‎ای، به این نکته اشاره شده است که خدای سبحان باید دارای صفت حیات باشد؛ چون قبلا قدرت و علم وی ثابت شده و این دو صفت، نیاز دارند که موصوفشان دارای صفت حیات باشد..<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>.
به‎عنوان مثال، در مسئله‎ای، به این نکته اشاره شده است که خدای سبحان باید دارای صفت حیات باشد؛ چون قبلا قدرت و علم وی ثابت شده و این دو صفت، نیاز دارند که موصوفشان دارای صفت حیات باشد..<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>.
خط ۴۳: خط ۴۳:
سومین بخش، به مسائل مربوط به نبوت اختصاص یافته است. نویسنده در این بخش، ابتدا به وجوب ریاست در حکمت الهی و وجوب نصب رؤسایی از جانب خداوند و وجوب اعلم بودن پیامبر نسبت به سایر مردم و افضل بودنش اشاره نموده و سپس به طرق اثبات نبوت نبی و صفات لازم برای پیامبر از جمله عصمت، پرداخته است. اعجاز و شروط آن، اثبات نبوت پیامبر اسلام(ص)، دلالت قرآن بر نبوت پیامبر(ص)، وجوه اعجاز قرآن، سایر معجزات پیامبر(ص) به‎غیر از قرآن، از دیگر مطالب مطرح‎شده در این بخش می‎باشد<ref>ر.ک: همان، ص95-115</ref>.
سومین بخش، به مسائل مربوط به نبوت اختصاص یافته است. نویسنده در این بخش، ابتدا به وجوب ریاست در حکمت الهی و وجوب نصب رؤسایی از جانب خداوند و وجوب اعلم بودن پیامبر نسبت به سایر مردم و افضل بودنش اشاره نموده و سپس به طرق اثبات نبوت نبی و صفات لازم برای پیامبر از جمله عصمت، پرداخته است. اعجاز و شروط آن، اثبات نبوت پیامبر اسلام(ص)، دلالت قرآن بر نبوت پیامبر(ص)، وجوه اعجاز قرآن، سایر معجزات پیامبر(ص) به‎غیر از قرآن، از دیگر مطالب مطرح‎شده در این بخش می‎باشد<ref>ر.ک: همان، ص95-115</ref>.


مسائل مربوط به موضوع امامت، در بخش چهارم مطرح گردیده است. نویسنده در این بخش، ابتدا به بیان لزوم عصمت و علم امام و اثبات آن پرداخته و سپس به معجزات ائمه و نص بر امامت ایشان از جمله آیات دال بر [[امام على(ع)|امام حضرت علی(ع)]] مانند آیه '''إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ هُمْ رَاكِعُونَ''' ﴿المائدة: 55﴾، '''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ...''' ﴿النساء: 59﴾، '''... قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَاماً قَالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ‎''' ﴿البقرة: 124﴾ و حدیث منزلت و غدیر اشاره نموده است<ref>ر.ک: همان، ص116-156</ref>.
مسائل مربوط به موضوع امامت، در بخش چهارم مطرح گردیده است. نویسنده در این بخش، ابتدا به بیان لزوم عصمت و علم امام و اثبات آن پرداخته و سپس به معجزات ائمه و نص بر امامت ایشان از جمله آیات دال بر [[امام على(ع)|امام حضرت علی(ع)]] مانند آیه '''إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ هُمْ رَاكِعُونَ''' ﴿المائدة: 55﴾، '''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ...''' ﴿النساء: 59﴾، '''... قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَاماً قَالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ‎''' ﴿البقرة: 124﴾ و حدیث منزلت و غدیر اشاره نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص116-156</ref>.


نویسنده در ادامه، ضمن اشاره به انکار خلفای سه‎گانه توسط [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]، به بیان وجه برخی از کارهای آن حضرت، از جمله بیعت، اظهار تسلیم، حضور در مجالس، اقتدای در نماز، پذیرفتن عطایا و نکاح با ایشان، پرداخته است. از دیگر مسائل مطرح‎شده در این بخش، عبارتند از: کذب حدیث منسوب به ابن عباس؛ وجه امتناع [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] از بیعت عباس و ابوسفیان با ایشان؛ وجه دخول آن حضرت در شوری؛ بعضی از مطاعن خلیفه اول و دوم و سوم و ایرادات واردشده بر عدالت آن سه<ref>ر.ک: همان، ص157-167</ref>.
نویسنده در ادامه، ضمن اشاره به انکار خلفای سه‎گانه توسط [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]، به بیان وجه برخی از کارهای آن حضرت، از جمله بیعت، اظهار تسلیم، حضور در مجالس، اقتدای در نماز، پذیرفتن عطایا و نکاح با ایشان، پرداخته است. از دیگر مسائل مطرح‎شده در این بخش، عبارتند از: کذب حدیث منسوب به ابن عباس؛ وجه امتناع [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] از بیعت عباس و ابوسفیان با ایشان؛ وجه دخول آن حضرت در شوری؛ بعضی از مطاعن خلیفه اول و دوم و سوم و ایرادات واردشده بر عدالت آن سه<ref>ر.ک: همان، ص157-167</ref>.


در قسم سوم کتاب، به بیان مباحث متعلق به امامت صاحب‎الزمان(عج) پرداخته شده است. نویسنده در این قسم ابتدا دلایل عقلی و سمعی امامت ایشان را ذکر نموده و سپس، به بیان حکمت غیبت و طول عمر آن حضرت پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص171-215</ref>.
در قسم سوم کتاب، به بیان مباحث متعلق به امامت صاحب‎الزمان(عج) پرداخته شده است. نویسنده در این قسم ابتدا دلایل عقلی و سمعی امامت ایشان را ذکر نموده و سپس، به بیان حکمت غیبت و طول عمر آن حضرت پرداخته است.<ref>ر.ک: همان، ص171-215</ref>.


آخرین قسم، به مسائل مربوط به تکالیف شرعی اختصاص یافته است. در ابتدای این قسم، به بیان این مطلب پرداخته است که تکلیف شرعی، بر دو قسم است: افعال و تروک و افعال خود بر دوازده قسم است: نماز، حقوق اموال، روزه، حج، زیارات، وفای به عهد و وعده و نذر، وفای به ایمان، ادای امانت، کفارات، وصایا و...
آخرین قسم، به مسائل مربوط به تکالیف شرعی اختصاص یافته است. در ابتدای این قسم، به بیان این مطلب پرداخته است که تکلیف شرعی، بر دو قسم است: افعال و تروک و افعال خود بر دوازده قسم است: نماز، حقوق اموال، روزه، حج، زیارات، وفای به عهد و وعده و نذر، وفای به ایمان، ادای امانت، کفارات، وصایا و...
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش