۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'يك' به 'یک'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
در حقيقت، اين بخش از خاطرات محمد ولى‌ميرزا، مكمل يا مؤيد مطالبى است كه محمدتقى بهار، در کتاب تاريخ احزاب سياسى ايران، آورده است. وى در نقل خاطرات خود درباره اصلاحات ارضى به چند نكته اشاره مى‌كند كه البته تجربه و مطالعات بعدى نشان مى‌دهد، داورى او چندان نادرست نبوده است. | در حقيقت، اين بخش از خاطرات محمد ولى‌ميرزا، مكمل يا مؤيد مطالبى است كه محمدتقى بهار، در کتاب تاريخ احزاب سياسى ايران، آورده است. وى در نقل خاطرات خود درباره اصلاحات ارضى به چند نكته اشاره مى‌كند كه البته تجربه و مطالعات بعدى نشان مى‌دهد، داورى او چندان نادرست نبوده است. | ||
یکى از نكاتى كه اين زميندار اشرافى بازمانده از دوران قاجار يادآور مى‌شود، تندروى حسن ارسنجانى در تقسيم زمين و شعارهاى پردامنه او بوده است كه بعدها از طرف برخى ديگر از پژوهشگران نيز به آن اشاره شده است. یکى ديگر از نكات مورد توجه او، ضعف على امينى نخست وزير وقت در ساماندهى اصلاحات ارضى و قانونمند كردن آن است. | |||
لازم به توضيح است كه نویسنده از شيوه نگارشى خاصى برخوردار است كه به لحاظ ادبى خالى از اشكال نيست و البته در کتاب‌هاى آن مقطع تاريخى چنين نگارشى بى‌سابقه نيست. اكنون به بخش‌هايى از کتاب با ذكر تاريخ آن ارائه مى‌شود: | لازم به توضيح است كه نویسنده از شيوه نگارشى خاصى برخوردار است كه به لحاظ ادبى خالى از اشكال نيست و البته در کتاب‌هاى آن مقطع تاريخى چنين نگارشى بى‌سابقه نيست. اكنون به بخش‌هايى از کتاب با ذكر تاريخ آن ارائه مى‌شود: | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
اين اشخاص كه فقط آشنايى دارند، بيشتر از اقوام نزدیک به درد مى‌خورند و صادقانه‌تر حاضرند، خدمتى از دستشان برآيد، انجام دهند. ترتيب اشخاص مصدر كار، در اين مملكت كه همان كلمه نوكر به آنها برازنده است و هميشه چشم را به بالا برای تعظيم و تملق دوخته‌اند و كوچك‌ترين احساس انسانيتى نسبت به غير مافوق ندارند و از هر گونه انجام خدمت ساده و مشروع بى‌اعتنا مى‌شوند؛ ولى اشاره از بالاها بشود، با سر مى‌دوند. خوشبختانه اين طبقه نوكر، اقليت كشور را تشكيل مى‌دهند و در مردم ساده و متوسط، اين رذالت‌ها خيلى كمتر است و دستگاه‌هاى بالا متأسفانه اين گونه رذالت‌ها را كاملا تشویق مى‌دارند و از آنها حمايت مخصوصى دارند. اين است كه اشخاص صاحب مقام و تحصيل كرده، از راه جاه‌طلبى، به اين پستى‌ها تن در مى‌دهند و دلقك هم مى‌شوند و علوم و فضايل را زيرپا مى‌گذارند و تدريجا همين تحصيل‌كرده‌ها به واسطه سرمشق بد بالا، هم فاسد مى‌گردند و از جاده صلاح و صواب هم خارج مى‌شوند. | اين اشخاص كه فقط آشنايى دارند، بيشتر از اقوام نزدیک به درد مى‌خورند و صادقانه‌تر حاضرند، خدمتى از دستشان برآيد، انجام دهند. ترتيب اشخاص مصدر كار، در اين مملكت كه همان كلمه نوكر به آنها برازنده است و هميشه چشم را به بالا برای تعظيم و تملق دوخته‌اند و كوچك‌ترين احساس انسانيتى نسبت به غير مافوق ندارند و از هر گونه انجام خدمت ساده و مشروع بى‌اعتنا مى‌شوند؛ ولى اشاره از بالاها بشود، با سر مى‌دوند. خوشبختانه اين طبقه نوكر، اقليت كشور را تشكيل مى‌دهند و در مردم ساده و متوسط، اين رذالت‌ها خيلى كمتر است و دستگاه‌هاى بالا متأسفانه اين گونه رذالت‌ها را كاملا تشویق مى‌دارند و از آنها حمايت مخصوصى دارند. اين است كه اشخاص صاحب مقام و تحصيل كرده، از راه جاه‌طلبى، به اين پستى‌ها تن در مى‌دهند و دلقك هم مى‌شوند و علوم و فضايل را زيرپا مى‌گذارند و تدريجا همين تحصيل‌كرده‌ها به واسطه سرمشق بد بالا، هم فاسد مى‌گردند و از جاده صلاح و صواب هم خارج مى‌شوند. | ||
3- جمعه 18 اسفند 1340: «وزير كشاورزى به مراغه مسافرت كرده، قرار است برای توزيع اسناد مالكيت بين كشاورزان، خود شاه بروند. مى‌خواهند حداكثر تبليغات در اطراف اين كار بشود و تمام دستگاه‌ها زمينه آن را فراهم مى‌دارند. اكثر مالكين با اين همه تبليغ ديگر نخواهند توانست در دهات پراكنده كار بكنند. | 3- جمعه 18 اسفند 1340: «وزير كشاورزى به مراغه مسافرت كرده، قرار است برای توزيع اسناد مالكيت بين كشاورزان، خود شاه بروند. مى‌خواهند حداكثر تبليغات در اطراف اين كار بشود و تمام دستگاه‌ها زمينه آن را فراهم مى‌دارند. اكثر مالكين با اين همه تبليغ ديگر نخواهند توانست در دهات پراكنده كار بكنند. یکى از مالكين مى‌گفت در ده تراكتورى كار مى‌كرد، از طرف اهالى ممانعت به عمل آمد و تراكتور را خواباندند. اينها در ميزان تبليغ زياده‌روى كردند و حتى از آنچه لازم بوده، تجاوز شده و ناچار از ترمز كردن خواهند بود. والا رشته انضباطى كه طالب هستند، از دستشان در خواهد رفت و بايد با زور ژاندارم در محل‌ها و داخل دهات نظم را اعاده دهند. | ||
صحبت از نطق دكتر امينى در لندن مى‌شود، خيلى عبارات گرم و ذكر سابقه دوستى و يگانگى گذشته در ميان بوده است. مسلم همسايه‌هاى ديگر به اين اندازه مودت آميخته به تملق را نخواهند، پسنديد و قدر مسلم اين است كه در جامعه عادى و در كليه مشرق، تا سال‌هاى دراز، نسبت به قرن‌ها آقايى دولت بريتانيا، مردم به دل و حتى به توارث كينه دارند. نمى‌دانم تا چه اندازه در سياست بين‌الملل صداقت | صحبت از نطق دكتر امينى در لندن مى‌شود، خيلى عبارات گرم و ذكر سابقه دوستى و يگانگى گذشته در ميان بوده است. مسلم همسايه‌هاى ديگر به اين اندازه مودت آميخته به تملق را نخواهند، پسنديد و قدر مسلم اين است كه در جامعه عادى و در كليه مشرق، تا سال‌هاى دراز، نسبت به قرن‌ها آقايى دولت بريتانيا، مردم به دل و حتى به توارث كينه دارند. نمى‌دانم تا چه اندازه در سياست بين‌الملل صداقت یک طرفه به صلاح كشور و به خير عموم باشد. | ||
اينها مطالبى است كه خيلى هم طول نمى‌كشد. پس از | اينها مطالبى است كه خيلى هم طول نمى‌كشد. پس از یک يا دو سال حوادث جواب ما را بدهند و ترديد را بر طرف مى‌كند و معلوم نيست مردم تا چه اندازه با اين همه خلوص نيت اظهار شده، در بيانات نخست وزير همراه باشند. زيرا غالب پيشامدهاى شوم را اكثريت ملت هميشه ايجاد شده، از سياست بريتانيا مى‌دانند». | ||
==وضعيت== | ==وضعيت== | ||
در ابتداى هر جلد فهرست مطالب و در آخر نيز نمايه آمده است. در پایان جلد سوم تعدادى از عكس‌هاى نویسنده و خانواده او و در | در ابتداى هر جلد فهرست مطالب و در آخر نيز نمايه آمده است. در پایان جلد سوم تعدادى از عكس‌هاى نویسنده و خانواده او و در یک بخش پيوستى فهرست موقوفات محمد ولى فرمان فرماييان و تعدادى از اسناد و نامه‌هاى رسمى ذكر شده است. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||