ترجمه اصول فقه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''ترجمه اصول فقه'''، متن و ترجمه فارسی [[اصول الفقه]] [[مظفر، محمدرضا|شيخ محمدرضا بن محمد بن عبداللّه آل مظفر نجفى]](متوفاى 1383ق) به قلم [[محسن غرویان]] است.  
'''ترجمه اصول فقه'''، متن و ترجمه فارسی [[اصول الفقه]] [[مظفر، محمدرضا|شيخ محمدرضا بن محمد بن عبداللّه آل مظفر نجفى]](متوفاى 1383ق) به قلم [[محسن غرویان]]، و [[شیروانی، علی|علی شیروانی]] است.  


از تاريخ دقيق تأليف و انتشار كتاب، اطلاع دقيقى در دست نيست، ولى با توجه به حاشيه صفحه 7 كه در مورد [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]] (متوفاى 1361ق)، با عبارت «قدس‌سرّه» تعبير آورده، به نظر مى‌رسد بين سال‌هاى 1361ق تا 1383 كه زمان وفات [[مظفر، محمدرضا|مرحوم مظفر]] است، تأليف شده باشد و با توجه به اينكه مؤلف، در كتاب، مباحثى را از «المنطق» نقل مى‌كند، معلوم مى‌شود ايشان، «اصول الفقه» را بعد از «المنطق» نگاشته است.
این ترجمه، در دو جلد انتشار يافته است و جلد اول، از دو قسمت تشكيل شده كه در قسمت اول، مدخل، مقدمه و مقصد اول(مباحث الفاظ) آورده شده و قسمت دوم، شامل مقصد دوم(مباحث عقليّه) مى‌باشد.
 
== ساختار ==
كتاب، در دو جلد انتشار يافته است و جلد اول، از دو قسمت تشكيل شده كه در قسمت اول، مدخل، مقدمه و مقصد اول(مباحث الفاظ) آورده شده و قسمت دوم، شامل مقصد دوم(مباحث عقليّه) مى‌باشد.


جلد دوم نيز از دو قسمت تشكيل شده كه شامل مقصد سوم(مباحث حجت) و مقصد چهارم(اصول عمليّه) مى‌باشد.
جلد دوم نيز از دو قسمت تشكيل شده كه شامل مقصد سوم(مباحث حجت) و مقصد چهارم(اصول عمليّه) مى‌باشد.


== گزارش محتوا ==
محسن غرویان در مقدمه جلد اول، چند پیشنهاد جهت تحول دروس حوزه های علمیه ارائه داده است. درج مباحث هرمنوتیک در ابتدای کتب اصولی، گنجاندن درس «نظام و فلسفه سیاسی اسلام» برای تمام پایه های مقدمات و سطح حوزه های علمیه، وجوب فراگیری حداقل یک زبان خارجی (غیر از عربی) برای طلاب، تحصیل، تحقیق و پژوهش فلسفه علوم انسانی در حوزه های علمیه از طرح هایی است که ایشان ارائه داده است<ref>مقدمه کتاب، ج1، ص13</ref>.
قبل از بيان مباحث موجود در كتاب، لازم است به اين نكته اشاره شود كه مؤلف، در تقسيم مباحث اصولى به مقاصد چهارگانه، از استاد خويش، [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]]، پيروى كرده است.


مدخل كتاب، شامل مباحث تعريف علم اصول، حكم واقعى و ظاهرى و موضوع علم اصول مى‌باشد.
علی شیروانی در ابتدای جلد دوم، مقدمه ای با عنوان سخنی با خوانندگان آورده است. ایشان در ابتدا به جایگاه علم اصول فقه می پردازد و به دنبال آن از اهمیت فراگیری آن سخن به میان می آورد و در پایان مطالبی درباره درباره اصول الفقه بیان می کند<ref>ر.ک: همان، ج2، ص11-12</ref>.


در مقدمه، مباحثى نظير وضع، اقسام وضع، استعمال حقيقى و مجازى، لفظ مشترك، حقيقت شرعى و صحيح و اعم مطرح شده است.
محسن غرویان و علی شیروانی، صفحات زوج کتاب را به متن عربی، و صفحات فرد را به ترجمه آن اختصاص داده اند. آنان حواشی و تعلیقاتی به کتاب افزوده اند که با حرف (غ) از حواشی و تعلیقات مرحوم مظفر تمیز داده شده است<ref>ر.ک: همان، ج1، ص13</ref>.


در مباحث الفاظ، از معانى الفاظ و ظواهر، به‌صورت عام و در مباحث عقلى، از لوازم احكام في نفسه (اگر چه مدلول لفظ نباشد) و در مباحث حجت، از حجيت و دليل بودن و در مباحث اصول عمليّه، از مرجع و منبع مجتهد هنگامى كه دليل اجتهادى وجود نداشته باشد، بحث مى‌شود.
با نگاه اجمالی به این اثر می توان پی برد که مترجمان، ترجمه ای معنوی ارائه داده اند؛ به گونه ای که کلمات در جای درست و با توجه به نکات نگارشی زبان مقصد (که همان  زبان فارسی است) صورت گرفته است؛ بنابراین خواننده با ترجمه ای روان و سلیس روبروست.


مقصد اول كه مربوط به مباحث الفاظ مى‌باشد، داراى 7 باب است كه عبارتند از:
مرحوم مظفر در فائده علم اصول می گوید: ان کل متشرع یعلم انه ما من فعل من أفعال الانسان الاختیاریة الاوله حکم فی الشریعة الاسلامیة المقدسة من وجوب أو حرمة أو نحوهما من الأحکام الخمسة. و یعلم ایضا ان تلک الأحکام لیست کلها معلومة لکل أحد بالعلم الضروری، بل یحتاج أکثرها لاثباتها إلی إعمال النظر و اقامة الدلیل، أی انها من المعلوم النظریة<ref>متن کتاب، ج1، ص18</ref>.


1. مشتق؛ 2. اوامر؛ 3. نواهى؛ 4. مفاهيم؛ 5. عام و خاص؛ 6. مطلق و مقيد؛ 7. مجمل و مبين.
ترجمه آن چنین ارائه شده است:


در بحث اوامر، اقسام واجب(مطلق و مشروط، عينى و كفايى، تعيينى و تخييرى، نفسى و غيرى، تعبدى و توصلى، معلق و منجز) مطرح مى‌شود.
هر متشرعی می داند که هیچ فعلی از افعال اختیاری انسان نیست، مگر این که برای آن در شریعت مقدسه اسلامی حکمی وجود دارد و این حکم یا وجوب است یا حرمت و یا امثال این دو از احکام پنجگانه[: وجوب، حرمت، استحباب، کراهت، اباحه] و نیز هر متشرعی می داند که همه این احکام برای کسی با علم بدیهی، معلوم نیست، بلکه اثبات اکثر این احکام احتیاج به اعمال نظر و اقامه دلیل دارد، یعنی علم به آنها، از علوم نظری است<ref>همان، ص19</ref>.


در بحث مفاهيم، مفهوم شرط، وصف، غايت، حصر، عدد و لقب مطرح مى‌گردد.
=پانویس=
 
<references />
قسمت دوم از جلد اول، مبحث ملازمات عقليّه است و شامل مقدمه و دو باب مى‌باشد و باب اول، خود، شامل سه مبحث است:
 
1. حسن و قبح عقلى؛ 2. ادراك عقلى حسن و قبح؛ 3. ثبوت ملازمه بين حكم عقل و حكم شرع.
 
در باب دوم، بحث غير مستقلات عقلى كه شامل 5 مسئله است، آورده شده كه مسئله اول، إجزاء، مسئله دوم، مقدمه واجب، مسئله سوم، بحث ضد، مسئله چهارم، اجتماع امر و نهى و مسئله پنجم، دلالت نهى بر فساد مى‌باشد.
 
مقصد سوم(مباحث حجت)، شامل 9 باب مى‌باشد:
 
1. كتاب عزيز؛ 2. سنت؛ 3. اجماع؛ 4. دليل عقلى؛ 5. حجيت ظواهر؛ 6. شهرت؛ 7. سيره؛ 8. قياس؛ 9. تعادل و تراجيح.
 
در مقصد چهارم، مبحث استصحاب آمده است.
 
مؤلف، بر خلاف كتاب‌هاى اصولى ديگر، بحث تعادل و تراجيح را در مباحث حجت مطرح كرده است. هم‌چنين در مسئله إجزاء، اقتضا را به معناى عليت و تأثير دانسته و سپس نتيجه گرفته كه اين مبحث، از مباحث الفاظ نيست، بلكه از مباحث ملازمات عقلى مى‌باشد.


=پانویس =
== منابع مقاله ==
<references />
مقدمات و متن کتاب.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۷۵: خط ۵۸:


[[أصول الفقه (تحقیق زارعی سبزواری)]]
[[أصول الفقه (تحقیق زارعی سبزواری)]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۶۱٬۱۸۹

ویرایش