تاريخ الكوفة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۵۵: خط ۵۵:
# نقل و گزارش وضعيت كوفه در زمان خود.
# نقل و گزارش وضعيت كوفه در زمان خود.


بخش اول مطالب به مسجد كوفه اختصاص دارد. در فضيلت مسجد كوفه كه پيش از خلقت حضرت آدم(ع) عبادتگاه ملائكه و مخلوقات خداوند بوده، روايات فراوانى وارد شده است. اينكه محل عبادت انبيا، اوليا و صديقان بوده و اگر مردم بدانند كه مسجد كوفه چه فضيلتى دارد، حتى با كشيدن خود بر روى زمين به آنجا مى‌روند؛ حكايت از فضيلت فوق‌العاده اين مكان شريف دارد. درباره وسعت اين مسجد و كاسته شدن حدود دوازده هزار ذراع از وسعت آن، اين كاستن را با تحليلى از نزدیک مقام يونس مى‌داند. در تعيين مقامات مسجد كوفه پس از اقوال علما كلام [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]] را نقل كرده و وضعيت مسجد در زمان خود را با گزارشات او تطبيق مى‌دهد. درباره مباحث ديگرى كه در رابطه با اين مسجد آورده است، مى‌توان به فهرست مراجعه نمود. اما اين نكته قابل ذكر است كه در برخى؛ مانند كراهت خروج از مسجد پيش از ظهر روز جمعه تنها به يك روايت اكتفا نموده و در فضيلت اقامه نماز در مسجد روايات متعددى را ذكر كرده است.در اين كتاب در مدح كوفه به دو آيه از قران كريم استناد شده است كه در آيه دوم، پيامبر اكرم(ص) "طور سينين" را نفيسير به شهر كوفه كرده است. در ادامه نيز رواياتى در مدح كوفه و اهل آن و دفع بلا از آن آمده است. از نكات عجيبى كه بر گرفته از روايات است، دسته‌بندى مساجد به مبارک و نامبارک است. مساجدى؛ مانند اشعث كه به سبب كينه از [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] و ثقيف كه بر قبر يكى از فراعنه بنا شده است، از جمله مساجد نا مبارک آمده است. از جمله مساجد مبارک مسجد سهله است كه خانه ادريس پيامبر(ص) بوده است و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] آنجا را محل اقامت امام زمان(عج) در زمان قيام مى‌داند.
بخش اول مطالب به مسجد كوفه اختصاص دارد. در فضيلت مسجد كوفه كه پيش از خلقت حضرت آدم(ع) عبادتگاه ملائكه و مخلوقات خداوند بوده، روايات فراوانى وارد شده است. اينكه محل عبادت انبيا، اوليا و صديقان بوده و اگر مردم بدانند كه مسجد كوفه چه فضيلتى دارد، حتى با كشيدن خود بر روى زمين به آنجا مى‌روند؛ حكايت از فضيلت فوق‌العاده اين مكان شريف دارد. درباره وسعت اين مسجد و كاسته شدن حدود دوازده هزار ذراع از وسعت آن، اين كاستن را با تحليلى از نزدیک مقام يونس مى‌داند. در تعيين مقامات مسجد كوفه پس از اقوال علما كلام [[ابن بطوطه، محمد بن عبدالله|ابن‌بطوطه]] را نقل كرده و وضعيت مسجد در زمان خود را با گزارشات او تطبيق مى‌دهد. درباره مباحث ديگرى كه در رابطه با اين مسجد آورده است، مى‌توان به فهرست مراجعه نمود. اما اين نكته قابل ذكر است كه در برخى؛ مانند كراهت خروج از مسجد پيش از ظهر روز جمعه تنها به يك روايت اكتفا نموده و در فضيلت اقامه نماز در مسجد روايات متعددى را ذكر كرده است.در اين كتاب در مدح كوفه به دو آيه از قران كريم استناد شده است كه در آيه دوم، پيامبر اكرم(ص) "طور سينين" را نفيسير به شهر كوفه كرده است. در ادامه نيز رواياتى در مدح كوفه و اهل آن و دفع بلا از آن آمده است. از نكات عجيبى كه بر گرفته از روايات است، دسته‌بندى مساجد به مبارک و نامبارک است. مساجدى؛ مانند اشعث كه به سبب كينه از [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] و ثقيف كه بر قبر يكى از فراعنه بنا شده است، از جمله مساجد نا مبارک آمده است. از جمله مساجد مبارک مسجد سهله است كه خانه ادريس پيامبر(ص) بوده است و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] آنجا را محل اقامت امام زمان(عج) در زمان قيام مى‌داند.


در بخش بعد به مراقد علويان و آرامگاه‌هاى بزر گانى؛ چون هانى بن عروة، ميثم تمار در كوفه و اطراف آن پرداخته شده است. در تعيين آرامگاه مسلم عقيل، مكان فعلى را با اين استدلال كه اگر جز اين بود أئمه عليهم‌السلام به مردم مى‌گفتند و شبهه و ترديد را از بين مى‌بردند، صحيح مى‌داند. از جمله گزارشات مفيد براقى، عمليات اكتشاف "قصر اماره" است كه در ضمن آن وضعيت جغرافيايى و ويژگى‌هاى بنا به تفصيل آمده است. در عناوينى مانند كوفه در عصر ظهور و لغت نامه‌ها تنها به نقل عبارات ديگران اكتفا شده است.
در بخش بعد به مراقد علويان و آرامگاه‌هاى بزر گانى؛ چون هانى بن عروة، ميثم تمار در كوفه و اطراف آن پرداخته شده است. در تعيين آرامگاه مسلم عقيل، مكان فعلى را با اين استدلال كه اگر جز اين بود أئمه عليهم‌السلام به مردم مى‌گفتند و شبهه و ترديد را از بين مى‌بردند، صحيح مى‌داند. از جمله گزارشات مفيد براقى، عمليات اكتشاف "قصر اماره" است كه در ضمن آن وضعيت جغرافيايى و ويژگى‌هاى بنا به تفصيل آمده است. در عناوينى مانند كوفه در عصر ظهور و لغت نامه‌ها تنها به نقل عبارات ديگران اكتفا شده است.
خط ۶۷: خط ۶۷:
از ابتكارات نويسنده احصاء و شمارش اصناف مختلف اجتماعى است. وى اسامى تمامى زمامداران، قضات، صحابه، خاندان‌ها، نحويان، زبان شناسان و شعراى كوفه را با مختصر توضيحى ذكر كرده است. در كوفه حوادث و آشوب‌هاى گوناكونى رخ داده است كه بخش اعظمى از كتاب نيز به نقل اين اتفاقات از منابع معتبر اختصاص يافته است. نويسنده درباره روحيه مردم كوفه چنين مى‌نگارد: "با وجود شهرت اين شهر بزرگ، موقعيت خاص تاريخى آن در ابتداى آبادانى و... تاريخ درباره بزرگان اين شهر مطلبى ثبت نكرده است، گويا كسى پس از آبادى كوفه به آن جا مى‌رود و به منظور ترويج خصومت و دشمنى در آن اقامت مى‌كند يا در اطراف آن بذر نفاق مى‌افشاند و ميان آن، عوامل فساد راپنهان مى‌كند از اين رو هنگامى كه رشد كرد و شاخه‌هاى آن بلند شد، به جز انحراف از حق و اهل آن و تمايل به ظلم و ستم و توجه به مبلغان گمراهى، ثمرهاى در بر نداشت. اين اخلاق و روحيه مردمى است كه آن را از دوران علويان آشكار كردند". وى سپس به جنگ‌هاى جمل و نهروان و خيانت‌هاى آنان به امام حسن و امام حسين عليهماالسلام اشاره كرده و مى‌افزايد كه "آنان گناهان توجيه ناپذير بسيار و جنايت‌هايى مرتكب شدند كه عذرى براى انجام دهنده آنها نيست و تاريخ آنها را به ثبت رسانده است، حكايت خوارى و ذلت آنان هميشه باقى و عذاب قيامت، شديد و جاودان است".
از ابتكارات نويسنده احصاء و شمارش اصناف مختلف اجتماعى است. وى اسامى تمامى زمامداران، قضات، صحابه، خاندان‌ها، نحويان، زبان شناسان و شعراى كوفه را با مختصر توضيحى ذكر كرده است. در كوفه حوادث و آشوب‌هاى گوناكونى رخ داده است كه بخش اعظمى از كتاب نيز به نقل اين اتفاقات از منابع معتبر اختصاص يافته است. نويسنده درباره روحيه مردم كوفه چنين مى‌نگارد: "با وجود شهرت اين شهر بزرگ، موقعيت خاص تاريخى آن در ابتداى آبادانى و... تاريخ درباره بزرگان اين شهر مطلبى ثبت نكرده است، گويا كسى پس از آبادى كوفه به آن جا مى‌رود و به منظور ترويج خصومت و دشمنى در آن اقامت مى‌كند يا در اطراف آن بذر نفاق مى‌افشاند و ميان آن، عوامل فساد راپنهان مى‌كند از اين رو هنگامى كه رشد كرد و شاخه‌هاى آن بلند شد، به جز انحراف از حق و اهل آن و تمايل به ظلم و ستم و توجه به مبلغان گمراهى، ثمرهاى در بر نداشت. اين اخلاق و روحيه مردمى است كه آن را از دوران علويان آشكار كردند". وى سپس به جنگ‌هاى جمل و نهروان و خيانت‌هاى آنان به امام حسن و امام حسين عليهماالسلام اشاره كرده و مى‌افزايد كه "آنان گناهان توجيه ناپذير بسيار و جنايت‌هايى مرتكب شدند كه عذرى براى انجام دهنده آنها نيست و تاريخ آنها را به ثبت رسانده است، حكايت خوارى و ذلت آنان هميشه باقى و عذاب قيامت، شديد و جاودان است".


براقى در پايان كتاب چنين آورده است: "به گمان ما كوفه تا قرن هشتم قمرى آباد بود. پس از آن ويرانى و خرابى آن را فرا گرفت و ساكنانش آنجا را ترك كردند و تا سال 1290ق خالى از سكنه بود. سپس برخى از مسافران در آنجا سكونت كردند و خانه‌هايى در ساحل راست فرات و نزدیک مقام يون‍س(ع) ساختند...و به تدريج شهر آباد شد". سپس تاريخ و متوليان ايجاد ابنيه مختلف در شهر را ذكر مى‌كند. براقى در آخرين گزارش خود چنين مى‌نگارد: "كوفه امروز بخشى از شهرستان نجف است كه هفت ميل از آن فاصله دارد... طبق سر شمارى اخير داراى 15000 نفر جمعيت است و مسجد جامع بزرگ نيم ميلى از شهر كوفه فاصله دارد".
براقى در پايان كتاب چنين آورده است: "به گمان ما كوفه تا قرن هشتم قمرى آباد بود. پس از آن ويرانى و خرابى آن را فرا گرفت و ساكنانش آنجا را ترك كردند و تا سال 1290ق خالى از سكنه بود. سپس برخى از مسافران در آنجا سكونت كردند و خانه‌هايى در ساحل راست فرات و نزدیک مقام يون‍س(ع) ساختند...و به تدريج شهر آباد شد". سپس تاريخ و متوليان ايجاد ابنيه مختلف در شهر را ذكر مى‌كند. براقى در آخرين گزارش خود چنين مى‌نگارد: "كوفه امروز بخشى از شهرستان نجف است كه هفت ميل از آن فاصله دارد... طبق سر شمارى اخير داراى 15000 نفر جمعيت است و مسجد جامع بزرگ نيم ميلى از شهر كوفه فاصله دارد".


== وضعيت كتاب==
== وضعيت كتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش