الأزهر في ألف عام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'شيعيان' به 'شیعیان '
جز (جایگزینی متن - 'فعاليت‌هاى' به 'فعالیت‌های')
جز (جایگزینی متن - 'شيعيان' به 'شیعیان ')
خط ۴۷: خط ۴۷:
واژه «الازهر» نيز از ريشه «ز ه‍- ر» به معناى تابش، درخشش و پرتوافكنى اخذ شده است. درباره‌ى اين كه چرا اين دانشگاه به «ازهر» - تابان، درخشان، روشن - اشتهار يافته، نظرات گوناگونى وجود دارد. برخى معتقدند شايد به مناسبت كلمه‌ى زهراء لقب حضرت فاطمه(ع) دختر پيغمبر اسلام(ص) به ازهر نام‌گذارى شده باشد، برخى نيز معتقدند نام‌گذارى آن به سبب محاط بودن به كاخ‌هاى باشكوه خلافت (القصورالزاهرة) يا درخشندگى آن در ميان ديگر جامع‌هاى مصر بوده است.
واژه «الازهر» نيز از ريشه «ز ه‍- ر» به معناى تابش، درخشش و پرتوافكنى اخذ شده است. درباره‌ى اين كه چرا اين دانشگاه به «ازهر» - تابان، درخشان، روشن - اشتهار يافته، نظرات گوناگونى وجود دارد. برخى معتقدند شايد به مناسبت كلمه‌ى زهراء لقب حضرت فاطمه(ع) دختر پيغمبر اسلام(ص) به ازهر نام‌گذارى شده باشد، برخى نيز معتقدند نام‌گذارى آن به سبب محاط بودن به كاخ‌هاى باشكوه خلافت (القصورالزاهرة) يا درخشندگى آن در ميان ديگر جامع‌هاى مصر بوده است.


تأسيس جامع الازهر به دوران حكومت فاطميان بازمى‌گردد. فاطميان از بزرگترين سلسله‌هاى حكومتى آفريقاى شمالى بودند كه دارالخلافه‌اى در برابر دارالخلافه‌ى بغداد تأسيس كردند. خلفاى فاطمى منسوب به حضرت فاطمه(س) دختر پيامبر اسلام(ص) هستند و از شيعيان اسماعيلى به شمار مى‌روند. اين دانشگاه چون تاجى بر سر افتخارات فاطميان مى‌درخشد.
تأسيس جامع الازهر به دوران حكومت فاطميان بازمى‌گردد. فاطميان از بزرگترين سلسله‌هاى حكومتى آفريقاى شمالى بودند كه دارالخلافه‌اى در برابر دارالخلافه‌ى بغداد تأسيس كردند. خلفاى فاطمى منسوب به حضرت فاطمه(س) دختر پيامبر اسلام(ص) هستند و از شیعیان  اسماعيلى به شمار مى‌روند. اين دانشگاه چون تاجى بر سر افتخارات فاطميان مى‌درخشد.


بنيان‌گذار جامع الازهر، جوهر كاتب صِقِلى (وفات 381 قمرى) المعزّلدين الله، چهارمين خليفه‌ى فاطمى است كه در پى فتح مصر، چون شهر قاهره (القاهرةالمعزيّه) را به فرمان او ساخت، مسجد الازهر را نيز در جنوب شرقى و سوى قبله‌ى قصر خليفه در ميانه محله‌ى ترك و ديلم بنا نهاد.
بنيان‌گذار جامع الازهر، جوهر كاتب صِقِلى (وفات 381 قمرى) المعزّلدين الله، چهارمين خليفه‌ى فاطمى است كه در پى فتح مصر، چون شهر قاهره (القاهرةالمعزيّه) را به فرمان او ساخت، مسجد الازهر را نيز در جنوب شرقى و سوى قبله‌ى قصر خليفه در ميانه محله‌ى ترك و ديلم بنا نهاد.
خط ۵۷: خط ۵۷:
باب اول و دوم پيرامون تاريخ الازهر مى‌باشد. چنانچه نگاهى گذرا به تاريخچه‌ى دانشگاه الازهر انداخته شود، اين واقعيت مهم را آشكار مى‌سازد كه در طول تاريخِ بيش از هزار ساله‌ى الازهر، افت و خيزهاى بسيار گسترده‌اى در اين مجموعه‌ى علمى - فرهنگى رخ داده است. گاهى مروّج مذهب شيعه بوده، گاهى اهل سنت؛ گاهى در اوج عزّت و عظمت و گاهى در قعر انحطاط و ركود، و همين عوامل باعث شده كه اهل تحقيق اين دانشگاه را جزو مهم‌ترين دانشگاه‌هاى جهان قلمداد نمايند.
باب اول و دوم پيرامون تاريخ الازهر مى‌باشد. چنانچه نگاهى گذرا به تاريخچه‌ى دانشگاه الازهر انداخته شود، اين واقعيت مهم را آشكار مى‌سازد كه در طول تاريخِ بيش از هزار ساله‌ى الازهر، افت و خيزهاى بسيار گسترده‌اى در اين مجموعه‌ى علمى - فرهنگى رخ داده است. گاهى مروّج مذهب شيعه بوده، گاهى اهل سنت؛ گاهى در اوج عزّت و عظمت و گاهى در قعر انحطاط و ركود، و همين عوامل باعث شده كه اهل تحقيق اين دانشگاه را جزو مهم‌ترين دانشگاه‌هاى جهان قلمداد نمايند.


در الازهر ابتدا فقط امور مذهبى شيعيان انجام مى‌شد؛ ولى به زودى اين مسجد مركز تعليمات عالى تشيّع گرديد.
در الازهر ابتدا فقط امور مذهبى شیعیان  انجام مى‌شد؛ ولى به زودى اين مسجد مركز تعليمات عالى تشيّع گرديد.


نخستين مدرّسان الازهر در سال 365ق، آغازين كلاس‌هاى درس خود را در اين دانشگاه تشكيل دادند. ابوالفرج يعقوب بن يوسف بن كِلِّش (318 - 380ق) نخستين وزير فاطمى و صاحب «الرسالة الوزيرية فى‌الفقه الشيعه»، على بن نعمان (328 - 374ق) قاضى القضات مصر فرزند قاضى [[ابن حیون، نعمان بن محمد|ابوحنيفه]] و صاحب كتاب «الاختصار» از جمله اين مدرّسان بودند.
نخستين مدرّسان الازهر در سال 365ق، آغازين كلاس‌هاى درس خود را در اين دانشگاه تشكيل دادند. ابوالفرج يعقوب بن يوسف بن كِلِّش (318 - 380ق) نخستين وزير فاطمى و صاحب «الرسالة الوزيرية فى‌الفقه الشيعه»، على بن نعمان (328 - 374ق) قاضى القضات مصر فرزند قاضى [[ابن حیون، نعمان بن محمد|ابوحنيفه]] و صاحب كتاب «الاختصار» از جمله اين مدرّسان بودند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش