الرسالة القشيرية: تفاوت میان نسخه‌ها

رساله‌ى قشيريه شامل دو فصل و 54 باب است. باب اوّل در بيان اعتقادات اين طايفه در اصول است. مصنف مى‌كوشد در ابتداى كتاب موافقت نظر مشايخ صوفيّه را با عقايد اشعرى اثبات كند و پس از آن به ذكر 83 تن از مشايخ صوفيه و نقل اقوال ايشان پرداخته است. قشيرى سپس به شرح اصطلاحات صوفيه مى‌پردازد و 150 اصطلاح عرفانى را تفسير مى‌كند كه عبارتند از: توبه، مجاهده، خلوت و عزلت، تقوى، ورع، زهد، خاموشى، خوف، رجاء، خزن، گرسنگى و بگذاشتن شهوت، خشوع و تواضع، مخالفت نفس و ذكر عيب‌هاى آن، حسد، غيبت، قناعت، توكّل، يقين، صبر، مراقبه، رضا، عبوديت، ارادت، استقامت، اخلاص، صدق، حياء، حريّت، ذكر، فتوّت، فراست، خلق، جود و نحاء، غيرت، ولايت، دعا، فقر، تصّوف، ادب، احكام سفر، صحبت، توحيد، قشيرى باقى ابواب كتاب را به ذكر حالات و مقامات و آداب معامله و اخلاق و سنن اختصاص داده است. ترجمه كتاب با نثرى ساده و دلپذير به رشته تحرير در آمده و از آن نثرهايى است كه جهت عامه نوشته شده و از جهت زبان شناسى حائز اهميت است. در سراسر كتاب لغات زيباى فارسى در ميان اصطلاحات عرفانى فراوان يافت مى‌شود؛ مانند اسپروج پرستو، باز پژوهيدن تفحص كردن، باز كردن تجديد كردن، بر دست داشتن به كارى مشغول بودن، برماسيدن لمس كردن، پشت پا گذاشتن اعتماد كردن، پيدا كردن توضيح و بيان كردن، توانچه طپانچه سيلى، ديك ديروز، شير زد طفلى كه در ايّام شير خوارگى شير كم خورده باشد و ضعيف ماند، كدينه چوب گازران، گاه آمدن رسيدن وقت عملى يا چيزى، گرمگاه وقت گرمى روز، نابيوسان غير مترقّب، ناپنداشت غير متصوّر، ناخن پيراه ناخن گير، نام مهين اسم اعظم، نشست مجالستف نمك خوش تخمهاى خوشبوى نمكين، نمودگار نمونه جنس، وارن آرنج، هريوه منسوب به هرات، بستانگرى باغبانى.