۱۴۶٬۷۴۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مسکویه، احمد بن محمد' به 'ابن مسکویه، احمد بن محمد'
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مسکویه، احمد بن محمد' به 'ابن مسکویه، احمد بن محمد') |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ارسطو]]( | [[ارسطو]](نویسنده) | ||
[[سانت هلیر، بارتلمی]] (مترجم) | [[سانت هلیر، بارتلمی]] (مترجم) | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| سال نشر = | | سال نشر = | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01702AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01702 | ||
| کتابخوان همراه نور =01702 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۲: | ||
'''علم الأخلاق إلی نيقوماخوس''' از مهمترين كتابهاى [[ارسطو]] در علم اخلاق است كه نزد دانشمندان اسلامى، به «نيقوماخيا» و «نيقوماخيه» معروف بوده است. (دايرةالمعارف برزگ اسلامى) | '''علم الأخلاق إلی نيقوماخوس''' از مهمترين كتابهاى [[ارسطو]] در علم اخلاق است كه نزد دانشمندان اسلامى، به «نيقوماخيا» و «نيقوماخيه» معروف بوده است. (دايرةالمعارف برزگ اسلامى) | ||
اصل كتاب به زبان يونانى و قبل از سال 322قم نوشته شده است. اين اثر توسط احمد لطفى | اصل كتاب به زبان يونانى و قبل از سال 322قم نوشته شده است. اين اثر توسط [[سید، احمد لطفی|احمد لطفى السيد]]، به عربى ترجمه شده است. (مقدمه كتاب) | ||
اهميت و تأثير اين اثر را در نوشتههاى اسلامى، هرجا كه سخن از فضيلت، همچون حد وسط ميان افراط و تفريط به ميان مىآيد (در جنب تأثير انديشه افلاطون درباره فضايل چهارگانه حكمت، شجاعت، عفت و عدالت)، به روشنى مىتوان ديد. (محمدحسن لطفى) | اهميت و تأثير اين اثر را در نوشتههاى اسلامى، هرجا كه سخن از فضيلت، همچون حد وسط ميان افراط و تفريط به ميان مىآيد (در جنب تأثير انديشه افلاطون درباره فضايل چهارگانه حكمت، شجاعت، عفت و عدالت)، به روشنى مىتوان ديد. (محمدحسن لطفى) | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۵: | ||
اين نظريه اخلاقى، تقريباً ساده و همه فهم است. در زمان [[ارسطو]] هنوز دوران بحثهاى انتزاعى نرسيده است و هركس مىتواند مفاهيم اساسى اخلاق [[ارسطو]] را بفهمد و آن را با همه كاستىهايش به كار ببندد. | اين نظريه اخلاقى، تقريباً ساده و همه فهم است. در زمان [[ارسطو]] هنوز دوران بحثهاى انتزاعى نرسيده است و هركس مىتواند مفاهيم اساسى اخلاق [[ارسطو]] را بفهمد و آن را با همه كاستىهايش به كار ببندد. | ||
ستايش [[ارسطو]] از زندگى وقف نظر و فعاليت عقلانى، ستودنى است. در زمانى كه همه خود را درگير كشاكش سياسى | ستايش [[ارسطو]] از زندگى وقف نظر و فعاليت عقلانى، ستودنى است. در زمانى كه همه خود را درگير كشاكش سياسى میكردند و اسكندر در پى جهانگشايى بود، چنين حمايتى از تفكر، كمنظير است و بالاخره همين كه اين اثر بيش از دو هزار و چند صد سال دوام آورده و همواره محل بحث و نظر بوده است، نشان از اهميت و ارزش آن دارد. براى مثال گمپرتس- يونانىشناس بزرگ آلمانى- بيش از هشتاد صفحه از كتاب بزرگ خود را به بررسى و تحليل اين اثر اختصاص داده است. | ||
از اينرو اين كتاب خواندنى است و هيچ نقدى جز آن كه ارزش تاريخى آن را بيشتر بنمايد كارى نمىكند. ليكن بايد به هوش بود كه ارزش اين كتاب را در متن تاريخى آن فهميد و آن را براى مقاطع ديگرى تجويز نكرد و آن را از بستر تاريخى خودش منتزع نكرد كه اين كارى است برخلاف خود اخلااق [[ارسطو]] و حركتى است بر ضد نظريه حد وسط او كه در اين اثر بدان اشاره شده و همواره بايد به ياد داشت كه [[ارسطو]] خود گفته است: | از اينرو اين كتاب خواندنى است و هيچ نقدى جز آن كه ارزش تاريخى آن را بيشتر بنمايد كارى نمىكند. ليكن بايد به هوش بود كه ارزش اين كتاب را در متن تاريخى آن فهميد و آن را براى مقاطع ديگرى تجويز نكرد و آن را از بستر تاريخى خودش منتزع نكرد كه اين كارى است برخلاف خود اخلااق [[ارسطو]] و حركتى است بر ضد نظريه حد وسط او كه در اين اثر بدان اشاره شده و همواره بايد به ياد داشت كه [[ارسطو]] خود گفته است: | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۱: | ||
استاد هر هنر، از افراط و تفريط پرهيز مىكند و حد وسط را مىجويد و مىگزيند، ولى نه حد وسط فى نفسه را بلكه حد وسط درست را. (اسلامى، سيد حسن) | استاد هر هنر، از افراط و تفريط پرهيز مىكند و حد وسط را مىجويد و مىگزيند، ولى نه حد وسط فى نفسه را بلكه حد وسط درست را. (اسلامى، سيد حسن) | ||
در «الفهرست» [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]] اشارهاى هست بر اينكه اين اثر را اسحق بن حنين، ظاهراً از زبان سريانى، به عربى ترجمه كرده و [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] هم بر بخشى از آن، تفسيرى نوشته است. مراد از «كتاب الاخلاق» [[ارسطو]]، بىهيچ ترديدى، «اخلاق نيكوماخوس» است. [[مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] (متوفى 421ق) با آميختن خلاصهاى از مطالب اين كتاب با پارهاى از انديشههاى افلاطون و ديگر متفكران يونانى و همچنين انديشههاى دينى، «كتاب الطهاره و تهذيب الاخلاق» را تأليف كرده است. (لطفى، محمدحسن) | در «الفهرست» [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]] اشارهاى هست بر اينكه اين اثر را اسحق بن حنين، ظاهراً از زبان سريانى، به عربى ترجمه كرده و [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] هم بر بخشى از آن، تفسيرى نوشته است. مراد از «كتاب الاخلاق» [[ارسطو]]، بىهيچ ترديدى، «اخلاق نيكوماخوس» است. [[ابن مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] (متوفى 421ق) با آميختن خلاصهاى از مطالب اين كتاب با پارهاى از انديشههاى افلاطون و ديگر متفكران يونانى و همچنين انديشههاى دينى، «كتاب الطهاره و تهذيب الاخلاق» را تأليف كرده است. (لطفى، محمدحسن) | ||
دو شرح مهم به عربى، يكى به وسيله [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] و ديگرى به وسيله [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] بر اين كتاب نوشته شده است. [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در كتاب «الجمع بين رأيى الحكيمين»، ابوالحسن عامرى در «السعادة و الاسعاد» [[مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] در «تهذيب الاخلاق» و ابن باجه در «تدبير المتوحد» از اخلاق نيكوماخوس ياد كردهاند. (دايرةالمعارف بزرگ اسلامى)== گزارش محتوا== | دو شرح مهم به عربى، يكى به وسيله [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] و ديگرى به وسيله [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] بر اين كتاب نوشته شده است. [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] در كتاب «الجمع بين رأيى الحكيمين»، ابوالحسن عامرى در «السعادة و الاسعاد» [[ابن مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] در «تهذيب الاخلاق» و ابن باجه در «تدبير المتوحد» از اخلاق نيكوماخوس ياد كردهاند. (دايرةالمعارف بزرگ اسلامى)== گزارش محتوا== | ||
كتاب اول، با بحث از خير و سعادت آغاز مىشود. سعى [[ارسطو]] بر اين است كه به اختصار، اثبات كند كه خير برين انسان چيست. وى در سرتاسر اين بخش، در مقام فردى سهيم در اخلاقيات مورد پسند و معتبر زمان خودش، سخن مىگويد. | كتاب اول، با بحث از خير و سعادت آغاز مىشود. سعى [[ارسطو]] بر اين است كه به اختصار، اثبات كند كه خير برين انسان چيست. وى در سرتاسر اين بخش، در مقام فردى سهيم در اخلاقيات مورد پسند و معتبر زمان خودش، سخن مىگويد. | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۶: | ||
بنابراین، سعادت واقعى و كامل، در فيلسوفانه زيستن است. در حقيقت در اين سخنانى كه از بخشهاى شورانگيز كتاب به شمار مىرود، ستايشى عميق از فلسفه به چشم مىخورد و [[ارسطو]] تعلق خاطر خود را به تفكر فلسفى، اينگونه ابراز مىدارد. از اين منظر زندگى و سعادت چيزى نيست، جز تأمل، تفكر و تفلسف. | بنابراین، سعادت واقعى و كامل، در فيلسوفانه زيستن است. در حقيقت در اين سخنانى كه از بخشهاى شورانگيز كتاب به شمار مىرود، ستايشى عميق از فلسفه به چشم مىخورد و [[ارسطو]] تعلق خاطر خود را به تفكر فلسفى، اينگونه ابراز مىدارد. از اين منظر زندگى و سعادت چيزى نيست، جز تأمل، تفكر و تفلسف. | ||
مهمترين ويژگى سعادت از نظر [[ارسطو]]، دوام است. سعادت بايد ثابت بوده و دوام داشته باشد و چون بسيارى از | مهمترين ويژگى سعادت از نظر [[ارسطو]]، دوام است. سعادت بايد ثابت بوده و دوام داشته باشد و چون بسيارى از فعالیتهای عملى دوام ندارد و وابسته به عوامل متغير ديگر است، نمىتوان آنها را سعادت حقيقى دانست. | ||
[[ارسطو]] زندگى موافق با فضيلت را سعادت مىداند و فضيلت را چنين تعريف مىكند: «فضيلت ملكهاى است كه حد وسطى را انتخاب كند كه براى ما درست و با موازين عقلى سازگار است، با موازينى كه مرد داراى حكمت عملى حد وسط را با توجه به آنها معين مىكند. اين حد وسط ميان دو عيب، يعنى افراط و تفريط قرار دارد.» (اسلامى، سيد حسن) | [[ارسطو]] زندگى موافق با فضيلت را سعادت مىداند و فضيلت را چنين تعريف مىكند: «فضيلت ملكهاى است كه حد وسطى را انتخاب كند كه براى ما درست و با موازين عقلى سازگار است، با موازينى كه مرد داراى حكمت عملى حد وسط را با توجه به آنها معين مىكند. اين حد وسط ميان دو عيب، يعنى افراط و تفريط قرار دارد.» (اسلامى، سيد حسن) | ||
| خط ۱۱۳: | خط ۱۱۴: | ||
در چهارم و پنجم، از فضايل اخلاقى همچون: گشادهدستى، بزرگوارى، بزرگمنشى، شكيبايى، درستكارى، نزاكت، عدل و انصاف بحث شده و ششم، به بحث از فضايل عقلى مانند: شناخت علمى، توانايى عملى (فن و هنر)، حكمت عملى، عقل شهودى و حكمت نظرى، اختصاص يافته است. | در چهارم و پنجم، از فضايل اخلاقى همچون: گشادهدستى، بزرگوارى، بزرگمنشى، شكيبايى، درستكارى، نزاكت، عدل و انصاف بحث شده و ششم، به بحث از فضايل عقلى مانند: شناخت علمى، توانايى عملى (فن و هنر)، حكمت عملى، عقل شهودى و حكمت نظرى، اختصاص يافته است. | ||
هفتم، درباره اين | هفتم، درباره اين مسأله مىباشد كه آيا ممكن است شخصى بداند درست يا خوب چيست، در عين حال، نادرست باشد يا بد كند. افلاطون معتقد بود كه ناممكن است. از نظر افلاطون هيچكس نمىتواند آگاهانه برخلاف خوبى عمل كند. همه بد عمل كردنها ناشى از جهل به خوبى است. | ||
[[ارسطو]] افلاطون را به ضديت با واقع متهم مىكند. بنابر تحليل [[ارسطو]]، علم به خوبى و عمل نكردن بر طبق آن، امكانپذير است. براى تأييد اين مدعا، او شخص ضعيف الارادهاى را مثال مىزند. فردى كه بىانضباطى كرده يا ضعف ارادهاى نشان داده است، مىداند كه خوبى چيست، اما در مقام عمل، گمان مىكند كه بايد آن گونه عمل كند. او با شخصى كه صرفاً هرزه است و فقط به دنبال لذات آنى است، فرق مىكند. مسئله [[ارسطو]] اين است كه تبيين منسجم منطقى از شخص ضعيف الارادهاى كه مىداند خوبى چيست، ولى بد عمل مىكند، به دست دهد. | [[ارسطو]] افلاطون را به ضديت با واقع متهم مىكند. بنابر تحليل [[ارسطو]]، علم به خوبى و عمل نكردن بر طبق آن، امكانپذير است. براى تأييد اين مدعا، او شخص ضعيف الارادهاى را مثال مىزند. فردى كه بىانضباطى كرده يا ضعف ارادهاى نشان داده است، مىداند كه خوبى چيست، اما در مقام عمل، گمان مىكند كه بايد آن گونه عمل كند. او با شخصى كه صرفاً هرزه است و فقط به دنبال لذات آنى است، فرق مىكند. مسئله [[ارسطو]] اين است كه تبيين منسجم منطقى از شخص ضعيف الارادهاى كه مىداند خوبى چيست، ولى بد عمل مىكند، به دست دهد. | ||
| خط ۱۵۰: | خط ۱۵۱: | ||
2.اخلاق نيكوماخس، ترجمه دكتر سيد ابوالقاسم پورحسينى، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1356. اين ترجمه كه بسيار دقيق و با ارجاعات و پانوشتهاى علمى و با مقدمهاى خواندنى است، رساله دكتراى فلسفه مترجم به شمار مىرود. | 2.اخلاق نيكوماخس، ترجمه دكتر سيد ابوالقاسم پورحسينى، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1356. اين ترجمه كه بسيار دقيق و با ارجاعات و پانوشتهاى علمى و با مقدمهاى خواندنى است، رساله دكتراى فلسفه مترجم به شمار مىرود. | ||
3.اخلاق نيكوماخوس، ترجمه دكتر محمدحسن لطفى، تهران، طرح نو، 1378. اين ترجمه در يك مجموعه سه جلدى همراه با | 3.اخلاق نيكوماخوس، ترجمه دكتر محمدحسن لطفى، تهران، طرح نو، 1378. اين ترجمه در يك مجموعه سه جلدى همراه با فیزیک و متافیزیک [[ارسطو]] و با قلم همين مترجم به شكلى نفيس و خوشخوان منتشر شده است. در اين مقاله، اين ترجمه مد نظر بوده و نقل قولها از آن صورت گرفته است. (اسلامى، سيد حسن) | ||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۶۰: | ||
3- اسلامى، سيد حسن، «گشتى در اخلاق نيكوماخوس»، كتاب ماه دين، آذر 1378، شماره 26 (صص 10 تا 13). | 3- اسلامى، سيد حسن، «گشتى در اخلاق نيكوماخوس»، كتاب ماه دين، آذر 1378، شماره 26 (صص 10 تا 13). | ||
4- دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 7، ص 203، مدخل اخلاق، نوشته: احمد | 4- دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 7، ص 203، مدخل اخلاق، نوشته: احمد پاکتچى. | ||
5- [[ارسطو]]، «اخلاق نيكوماخوس»، ترجمه: دكتر محمدحسن لطفى تبريزى، 1385ش، انتشارات طرح نو. | 5- [[ارسطو]]، «اخلاق نيكوماخوس»، ترجمه: دكتر محمدحسن لطفى تبريزى، 1385ش، انتشارات طرح نو. | ||
| خط ۱۶۶: | خط ۱۶۷: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[ارسطو]] اخلاق نیکوماخوس]] | [[ارسطو]] اخلاق نیکوماخوس]] | ||