ازهری، خالد بن عبدالله: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'وي' به 'وی'
جز (جایگزینی متن - '==پانویس== <references />' به '==پانویس== <references/>')
جز (جایگزینی متن - 'وي' به 'وی')
خط ۴۱: خط ۴۱:


==تحصیلات==
==تحصیلات==
در آغاز، قرائت قرآن آموخت و کتاب‌هاى «العمدة» و «مختصر» ابوشجاع را فراگرفت و سپس وارد الأزهر شد و در آنجا به تكميل دانش خويش و فراگيرى علومى چون معانى و بيان، صرف و نحو، منطق و اصول فقه پرداخت و از استادانى چون يعيش مغربى، داوود مالكى، سنهورى، حصنى، شمنى و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوى]] دانش آموخت. اما بنابر روايتى كه ابن عماد نقل كرده است، وى در آغاز، خادم الأزهر بود و در 36 سالگى، در پى تحولى روحانى به تحصيل علم روى آورد. وى علت اصلى اين حال را، ناسزاى يكى از طلاب الأزهر مى‌داند كه سخت بر وى گران آمده بود. ازهرى پس از فراگيرى علم به تدريس پرداخت و دانش‌دوستان بسيارى به مجالس درس وى راه يافتند و نام او بر سر زبان‌ها افتاد. برخى او را هم‌پايه [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر|جلال‌الدين سيوطى]] و [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمان جامى]] شمرده‌اند و حتى از برخى جهات، برتر از آن دو دانسته‌اند.
در آغاز، قرائت قرآن آموخت و کتاب‌هاى «العمدة» و «مختصر» ابوشجاع را فراگرفت و سپس وارد الأزهر شد و در آنجا به تكميل دانش خویش و فراگيرى علومى چون معانى و بيان، صرف و نحو، منطق و اصول فقه پرداخت و از استادانى چون يعيش مغربى، داوود مالكى، سنهورى، حصنى، شمنى و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوى]] دانش آموخت. اما بنابر روايتى كه ابن عماد نقل كرده است، وى در آغاز، خادم الأزهر بود و در 36 سالگى، در پى تحولى روحانى به تحصيل علم روى آورد. وى علت اصلى اين حال را، ناسزاى يكى از طلاب الأزهر مى‌داند كه سخت بر وى گران آمده بود. ازهرى پس از فراگيرى علم به تدريس پرداخت و دانش‌دوستان بسيارى به مجالس درس وى راه يافتند و نام او بر سر زبان‌ها افتاد. برخى او را هم‌پايه [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر|جلال‌الدين سيوطى]] و [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمان جامى]] شمرده‌اند و حتى از برخى جهات، برتر از آن دو دانسته‌اند.


وى در روزگار خود، از نحويان بزرگ بشمار مى‌رفت و در منابع، از وى ستايش بسيار شده است. بااين‌همه، او نيز همچون ديگر نحويان آن عصر كه سخن تازه‌اى نداشتند، به شرح يا تلخيص آثار ديگران مى‌پرداخت؛ ازاين‌رو کتاب‌هاى وى همه در شرح آثار نحويان ديگر چون [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] و [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام]] است. شيوه وى در شرح آثار نحويان و استناد به منابع نحوى، مبتنى بر اختصار و ايجاز است؛ به‌گونه‌اى كه اين ايجاز، خود گاه مخل معنى و مايه ابهام شده است. ازاين‌رو برخى از منتقدان، وى را شارحى ناموفق دانسته و شروح او را سست و پرخلل شمرده‌اند. به‌علاوه در شناخت او از لغت و ادب عرب نيز ترديد كرده‌اند و مثلاًبه شرح او بر قصيده «برده» خرده‌هايى گرفته‌اند.
وى در روزگار خود، از نحویان بزرگ بشمار مى‌رفت و در منابع، از وى ستايش بسيار شده است. بااين‌همه، او نيز همچون ديگر نحویان آن عصر كه سخن تازه‌اى نداشتند، به شرح يا تلخيص آثار ديگران مى‌پرداخت؛ ازاين‌رو کتاب‌هاى وى همه در شرح آثار نحویان ديگر چون [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] و [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام]] است. شيوه وى در شرح آثار نحویان و استناد به منابع نحوى، مبتنى بر اختصار و ايجاز است؛ به‌گونه‌اى كه اين ايجاز، خود گاه مخل معنى و مايه ابهام شده است. ازاين‌رو برخى از منتقدان، وى را شارحى ناموفق دانسته و شروح او را سست و پرخلل شمرده‌اند. به‌علاوه در شناخت او از لغت و ادب عرب نيز ترديد كرده‌اند و مثلاًبه شرح او بر قصيده «برده» خرده‌هايى گرفته‌اند.


==وفات==
==وفات==
خط ۴۹: خط ۴۹:


==آثار==
==آثار==
# الألغاز النحوية؛
# الألغاز النحویة؛
# التصريح بمضمون التوضيح يا التصريح في شرح التوضيح (شرح مبسوطى است شامل سه هزار بيت بر کتاب «[[أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك|أوضح المسالك إلى ألفية ابن مالك]]» از [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام]])؛
# التصريح بمضمون التوضيح يا التصريح في شرح التوضيح (شرح مبسوطى است شامل سه هزار بيت بر کتاب «[[أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك|أوضح المسالك إلى ألفية ابن مالك]]» از [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام]])؛
# تمرين الطلاب في صناعة الإعراب؛
# تمرين الطلاب في صناعة الإعراب؛
# الحواشي الأزهرية في حل ألفاظ المقدمة الجزرية (شرح مقدمه [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] در تجويد
# الحواشي الأزهرية في حل ألفاظ المقدمة الجزرية (شرح مقدمه [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] در تجوید
# الزبدة في شرح قصيدة البردة؛
# الزبدة في شرح قصيدة البردة؛
# شرح الآجرومية (شرح «المقدمة الآجرومية» صنهاجى در نحو)؛
# شرح الآجرومية (شرح «المقدمة الآجرومية» صنهاجى در نحو)؛
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش