۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | تعداد جلد =' به '| تعداد جلد =') |
(لینک درون متنی) |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''المولودين''' كه با نامهاى «مختلف المولودين لثمانية اشهر» <ref>عیون الابناء فی طبقات الاطباء، ص۲۷۳</ref> ، «المولودين بسبعة اشهر» <ref>فهرست ابن ندیم، ص۳۴۹</ref> و «المولودين لستة اشهر» <ref>تاریخ الحکماء، ص۱۷۳</ref> نيز ضبط شده است، نگاشته مترجم آثار علمى و پزشکى يونانى به عربى و پزشک نامدار دوران عباسى [[حنین بن اسحاق|حنين بن اسحاق عبادى]] (194ق- 260ق) است. | |||
بسيارى اين كتاب را ترجمه اثرى از [[جالینوس]] و يا [[بقراط]] دانستهاند. | بسيارى اين كتاب را ترجمه اثرى از [[جالینوس]] و يا [[بقراط]] دانستهاند. <ref>فهرست ابن ندیم، ص۳۴۹</ref> ؛ <ref>عیون الابناء فی طبقات الاطباء، ص۲۷۳</ref> ؛ <ref>تاریخ الحکماء، ص۱۳۰</ref> | ||
با اين حال با توجه به سخن [[ابن اسحاق، محمد|ابن اسحاق]] در مقدمه به نظر مىرسد آنچه امروزه در دست ماست تأليف مستقلى از آثار [[حنین بن اسحاق|حنين]] است، نه ترجمه اثرى از نگاشتههاى [[جالینوس]]. <ref>ر.ك.كتاب المولودين، ص18- 19</ref> وى در ادامه مىگويد كه [[بقراط]] كتابى درباره مولودين در هشت ماه نگاشته است و اين كتاب را سودمند مىداند از اينرو اين اثر [[بقراط]] را زيربناى نگاشته خود قرار مىدهد. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۳۶: | خط ۳۸: | ||
اين اثر مشتمل بر يك مقدمه، مسائل و خاتمه است كه مسائل مربوط به هر موضوع به شيوه سؤال و جواب تدوين شده است. | اين اثر مشتمل بر يك مقدمه، مسائل و خاتمه است كه مسائل مربوط به هر موضوع به شيوه سؤال و جواب تدوين شده است. | ||
در مقدمه كتاب، موضوع بحث، نگاشته [[بقراط]] در اين موضوع و انگيزه نگارش اين اثر بيان شده است. مسائل در هشت مطلب و خاتمه نيز در دو مطلب عنوان شده است.==گزارش محتوا== | در مقدمه كتاب، موضوع بحث، نگاشته [[بقراط]] در اين موضوع و انگيزه نگارش اين اثر بيان شده است. مسائل در هشت مطلب و خاتمه نيز در دو مطلب عنوان شده است. | ||
كتاب مولودين نگاشتهاى طبى است كه مؤلف در آن به مدت حمل، امراضى كه باعث وفات | |||
== گزارش محتوا == | |||
كتاب مولودين نگاشتهاى طبى است كه مؤلف در آن به مدت حمل، امراضى كه باعث وفات [[حنین بن اسحاق|حنين]] مىشود و مسائلى از اين قبيل پرداخته است. | |||
دراينباره مؤلف از نگاشتههاى پزشکان پيشين -خصوصاً [[بقراط]]- استفادههاى فراوان برده و علاوه بر آن تجربيات و آموختههاى خود را هم در اين زمينه به رشته تحرير درآورده است. از اينرو علاوه بر نقل اقوال ديگران گاه سخنان آنها را نيز نقد میكند. | دراينباره مؤلف از نگاشتههاى پزشکان پيشين -خصوصاً [[بقراط]]- استفادههاى فراوان برده و علاوه بر آن تجربيات و آموختههاى خود را هم در اين زمينه به رشته تحرير درآورده است. از اينرو علاوه بر نقل اقوال ديگران گاه سخنان آنها را نيز نقد میكند. | ||
نكته ديگر در مورد اثر اينكه هر چند آنچه حنين در اين اثر مىنگارد امروزه رنگ و بوى كهنگى به خود گرفته است، ولى اگر اين مطالب را با تجربيات و دستاوردهاى پزشکى امروز مقايسه كنيم متوجه مىشويم كه صحت بسيارى از تعليمات اين نگاشته هنوز به قوت خود باقى است. | نكته ديگر در مورد اثر اينكه هر چند آنچه [[حنین بن اسحاق|حنين]] در اين اثر مىنگارد امروزه رنگ و بوى كهنگى به خود گرفته است، ولى اگر اين مطالب را با تجربيات و دستاوردهاى پزشکى امروز مقايسه كنيم متوجه مىشويم كه صحت بسيارى از تعليمات اين نگاشته هنوز به قوت خود باقى است. | ||
در بخش مسائل كتاب -كه مهمترين بخش كتاب است و بيشترين حجم آن را هم به خود اختصاص داده است- مباحث متعددى مطرح شده كه برخى از عناوين عبارت است از: | در بخش مسائل كتاب -كه مهمترين بخش كتاب است و بيشترين حجم آن را هم به خود اختصاص داده است- مباحث متعددى مطرح شده كه برخى از عناوين عبارت است از: | ||
# ضررهايى كه به جنين قبل و بعد از ولادت ممكن است وارد شود. | |||
# آيا اين ضررها تنها مختص به جنينهايى است كه قبل از نه ماه به دنيا مىآيند يا به بقيه جنينها هم وارد مىشود. | |||
# مدت زمانى كه امراض در جنين مىماند. | |||
# جنينهايى كه قبل از هشت ماه به دنيا مىآيند و جنينهايى كه بعد از هشت ماه به دنيا مىآيند. | |||
# علت تولد كودكان ناقص الخلقه. | |||
# سقط و بحران. | |||
# تفاوت پسر و دختر در اين مبحث. | |||
# بحران در اطفال. | |||
در خاتمه نيز دو مطلب آمده است: 1. خلاصهاى از مباحث گذشته؛ 2. ذكر بعضى از مسائل جزئيه. | در خاتمه نيز دو مطلب آمده است: 1. خلاصهاى از مباحث گذشته؛ 2. ذكر بعضى از مسائل جزئيه. | ||
خط ۶۶: | خط ۶۱: | ||
اين كتاب به اهتمام دكتر يوسف حبى بر اساس تنها نسخه خطى به دست آمده از آن (نسخه كتابخانه دولتى مونيخ) كه به سال 1757م استنساخ شده بوده تصحيح و تحقيق شده است. دكتر حبى در ابتدا به بررسى كتاب المولودين و سخن مورخين درباره آن پرداخته است. آنگاه نسخه خطى به دست آمده از اين كتاب را توصيف كرده و در آخر به محتواى كتاب اشاره كرده است. | اين كتاب به اهتمام دكتر [[حبی، یوسف|يوسف حبى]] بر اساس تنها نسخه خطى به دست آمده از آن (نسخه كتابخانه دولتى مونيخ) كه به سال 1757م استنساخ شده بوده تصحيح و تحقيق شده است. دكتر [[حبی، یوسف|حبى]] در ابتدا به بررسى كتاب المولودين و سخن مورخين درباره آن پرداخته است. آنگاه نسخه خطى به دست آمده از اين كتاب را توصيف كرده و در آخر به محتواى كتاب اشاره كرده است. | ||
در تصحيح اين اثر از آن جهت كه نسخه چندان معتبرى از آن در دسترس نبوده، مصحح به شيوه تصحيح قياسى عمل نموده و البته هر جا به ضرورت، نسخه اصلى را داراى اشكال و نادرستى ديده در پاورقى به آن اشاره نموده است. | در تصحيح اين اثر از آن جهت كه نسخه چندان معتبرى از آن در دسترس نبوده، مصحح به شيوه تصحيح قياسى عمل نموده و البته هر جا به ضرورت، نسخه اصلى را داراى اشكال و نادرستى ديده در پاورقى به آن اشاره نموده است. | ||
خط ۷۴: | خط ۶۹: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب | مقدمه و متن كتاب | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |
ویرایش