۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== گزارش محتوا == ' به '== گزارش محتوا == ') |
جز (جایگزینی متن - 'مثلا ' به 'مثلاً') |
||
خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
استنساخ سراسر يادداشتها را آقاى مسعود سالور انجام داده و چون روزنامهها نوشته، پدر ايشان و در تملك ايشان است، صلاحيت و حقانيت آن را داشته است كه مطالب خانوادگى و احتمالا خصوصى يا گاهى اطنابها و موارد ديگر را از كتابت خويش بردارد. همانطور كه نويسنده خاطرات خود در بعضى جاها مسائلى را كه نمىخواسته است، ناگفته گذاشته يا لزومى به تطويل مطلبى نديده است. عينالسلطنه در اين موارد دنباله عبارت را با نقطهچين رها كرده است و ما طبعا همه نقطهچينهاى او را در متن آورده و مورد به مورد در پاورقى متذكر شده كه نقطهچين در اصل است تا با نقطهچينهاى ديگر كه كار ويرايشگران است و بدون اشارتى آمده (و آن مواضعى است كه از نسخه اصل به هر ملاحظهاى فروگذاشته شده)، بازشناخته شود. | استنساخ سراسر يادداشتها را آقاى مسعود سالور انجام داده و چون روزنامهها نوشته، پدر ايشان و در تملك ايشان است، صلاحيت و حقانيت آن را داشته است كه مطالب خانوادگى و احتمالا خصوصى يا گاهى اطنابها و موارد ديگر را از كتابت خويش بردارد. همانطور كه نويسنده خاطرات خود در بعضى جاها مسائلى را كه نمىخواسته است، ناگفته گذاشته يا لزومى به تطويل مطلبى نديده است. عينالسلطنه در اين موارد دنباله عبارت را با نقطهچين رها كرده است و ما طبعا همه نقطهچينهاى او را در متن آورده و مورد به مورد در پاورقى متذكر شده كه نقطهچين در اصل است تا با نقطهچينهاى ديگر كه كار ويرايشگران است و بدون اشارتى آمده (و آن مواضعى است كه از نسخه اصل به هر ملاحظهاى فروگذاشته شده)، بازشناخته شود. | ||
اين خاطرات گنجينهاى است، مالامال از اطلاعات عصر وى. هم اخبار و وقايع مملكتى و دربارى (در خانه) و امور ديوانى و ملكى و مدنى و اجتماعى در آن آمده است و هم حاوى دانستنىهايى است كه در كتب و مآخذ ديگر ديده نمىشود. | اين خاطرات گنجينهاى است، مالامال از اطلاعات عصر وى. هم اخبار و وقايع مملكتى و دربارى (در خانه) و امور ديوانى و ملكى و مدنى و اجتماعى در آن آمده است و هم حاوى دانستنىهايى است كه در كتب و مآخذ ديگر ديده نمىشود. مثلاًتغييرات آب و هوائى و نزول باران و برف از مطالبى است كه عينالسلطنه بدان علاقهمند بوده و در كتاب آورده است و چون امروزه توجه به تغييرات جوى مطرح است، اين نوع اطلاعات دقيق از نظر مطالعات دانشمندان بهرهبخش خواهد بود. از همين نوع نوشتههاست كه ما خواهيم توانست زندگى روزانه ايرانى را آينهوار نشان بدهيم و بدانيم پدرانمان چه مىخوردهاند، چه مىپوشيدهاند، بيمارىها و درمانهاشان چگونه بوده، چهگونه تفريحاتى داشتهاند، هر گردشى مربوط به چهگونه طبقاتى بوده، رفت و آمدهاى دوستانه و خانوادگى با هم چه تفاوتهايى داشته، بهاى اجناس چه مىبوده، ساختمان و تعميرات آن چهگونه انجام مىشده، ملكدارى و مشكلات آن و طرز رفتار با دهقان چه بوده، رسوم و پيشكش و مستمرى و مواجب و حقوق و تمسك و تنخواه چه معنائى داشته است. بالاخره ايرانيان، با چه روحيه و مقدماتى با تمدن جديد و آداب فرنگىمآبى آشنايى يافتهاند. اگر بخواهم به همه دقايق ظريف و فوايد متصور مندرج در اين كتاب عظيم و پرمطلب اشاره كنم، اين گزارش از حد مقدمه تجاوز خواهد كرد. | ||
عينالسلطنه از مردانى است كه اوقات زيادى از دوران جوانى او به سفر گذشت، خواه به همراه ناصرالدين شاه و يا پدرش، خواه به عنوان مأمور دولتى، و خواه براى رسيدگى به امور ملكى و زراعتى خودشان. به همين مناسبت بخشهايى از اين كتاب سفرنامه است و طبيعه در سفرنامه مطالب متنوع وجود دارد. از جمله وصف راه و بنه و وسايل حمل و نقل و وضع محيط و طبيعت (كوه و جنگل و رود و دشت و...) و طرز چادر زدن و زندگى در آن و بسيارى فوائد از اين قبيل. | عينالسلطنه از مردانى است كه اوقات زيادى از دوران جوانى او به سفر گذشت، خواه به همراه ناصرالدين شاه و يا پدرش، خواه به عنوان مأمور دولتى، و خواه براى رسيدگى به امور ملكى و زراعتى خودشان. به همين مناسبت بخشهايى از اين كتاب سفرنامه است و طبيعه در سفرنامه مطالب متنوع وجود دارد. از جمله وصف راه و بنه و وسايل حمل و نقل و وضع محيط و طبيعت (كوه و جنگل و رود و دشت و...) و طرز چادر زدن و زندگى در آن و بسيارى فوائد از اين قبيل. | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۲۱: | ||
عينالسلطنه در عين آنكه مىكوشيده است، هر مطلب و نكتهاى، اعم از راست و درست، بيهوده و نادرست را بىپردهپوشى در روزنامه خود بياورد گاهى به مناسبت پيشامدهاى سياسى دچار دودلى مىشده و به وحشت مىافتاده است؛ از اينكه مبادا نوشتهها به دست حكومت بيفتد و دشوارى برايش پيش آيد. مىنويسد: | عينالسلطنه در عين آنكه مىكوشيده است، هر مطلب و نكتهاى، اعم از راست و درست، بيهوده و نادرست را بىپردهپوشى در روزنامه خود بياورد گاهى به مناسبت پيشامدهاى سياسى دچار دودلى مىشده و به وحشت مىافتاده است؛ از اينكه مبادا نوشتهها به دست حكومت بيفتد و دشوارى برايش پيش آيد. مىنويسد: | ||
«اين روزنامه من يك وقتى اسباب زحمت خواهد شد؛ | «اين روزنامه من يك وقتى اسباب زحمت خواهد شد؛ مثلاًاوايل آن را مشروطهطلبها به خوانند تكهتكهام مىكنند. اين ايام را شاه به خواند دارم مىزند.» | ||
جلد چهارم و پنجم | جلد چهارم و پنجم | ||
خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
مطالب اين مجلّد را به اخبار مربوط به تاجگذارى احمد شاه (كه تا اواسط جلد نهم از دفترهاى پس از مشروطه نوشته عينالسلطنه است) خاتمه داديم و قسمتى از جلد نهم را كه به روزگار پادشاهى احمد شاه مربوط مىشود در مجلّد ششم از دوره اين خاطرات خواهد آمد. | مطالب اين مجلّد را به اخبار مربوط به تاجگذارى احمد شاه (كه تا اواسط جلد نهم از دفترهاى پس از مشروطه نوشته عينالسلطنه است) خاتمه داديم و قسمتى از جلد نهم را كه به روزگار پادشاهى احمد شاه مربوط مىشود در مجلّد ششم از دوره اين خاطرات خواهد آمد. | ||
عينالسلطنه در اين جلد، به مانند مجلّد پيشين اطلاعات زيادى درباره الموت جمع كرده است. از جمله چند بار مقدارى از واژههاى الموتى (تاتى) را در دسترس قرار داده است. ( | عينالسلطنه در اين جلد، به مانند مجلّد پيشين اطلاعات زيادى درباره الموت جمع كرده است. از جمله چند بار مقدارى از واژههاى الموتى (تاتى) را در دسترس قرار داده است. (مثلاًصفحه 3612). وصف خوبى از غذاهاى مرسوم الموت دارد. | ||
از خاطرات دوران بچگى و جوانى هم مقدارى در اين مجلّد مىبينيم. بخشى كه به طرز درس خواندن نزد معلم سرخانه و آداب مكتب و مدارس قديمى طى ده صفحه اختصاص داده است، بسيار خواندنى و پرمطلب است. آداب سلام نوروز ناصرالدين شاه و مراسم همان جشن نزد مردم را به مانند يك مردمشناس دقيق در صفحاتى چند با نظم گفته است. | از خاطرات دوران بچگى و جوانى هم مقدارى در اين مجلّد مىبينيم. بخشى كه به طرز درس خواندن نزد معلم سرخانه و آداب مكتب و مدارس قديمى طى ده صفحه اختصاص داده است، بسيار خواندنى و پرمطلب است. آداب سلام نوروز ناصرالدين شاه و مراسم همان جشن نزد مردم را به مانند يك مردمشناس دقيق در صفحاتى چند با نظم گفته است. |
ویرایش